Ένα μουσείο κατασκοπείας της KGB – Mνήμες Ψυχρού Πολέμου

Γράφει ο Γιώργος Πρωτόπαπας

Εποχές που παραπέμπουν στον Ψυχρό Πόλεμο, με κατάσκοπους και παρακολουθήσεις με κρυφές κάμερες φέρνει στη μνήμη μας, το μουσείο του μικροσκοπικού δήμου Χέρμπερτον στα ψηλά βουνά του Βόρειου Κουίνσλαντ της Αυστραλίας. Είναι, το μοναδικό μουσείο που διαθέτει στη συλλογή του κατασκοπευτικές κάμερες που χρησιμοποιούνταν από την περιβόητη μυστική υπηρεσία πληροφοριών KGB, της Σοβιετικής Ένωσης.

Κάθε χρόνο, εκατοντάδες άνθρωποι συμπεριλαμβανομένων πρώην και νυν κατασκόπων και αξιωματούχων των μυστικών υπηρεσιών συρρέουν στην πόλη για να επισκεφτούν το μουσείο. Έχει εξελιχθεί πλέον σε κέντρο της “διεθνούς κατασκοπείας”. Ο ιδιοκτήτης του μουσείου Μάικλ Πέτερσον δήλωσε ότι η συλλογή ξεκίνησε πριν από 40 χρόνια από τον πρώην Αυστραλό κατάσκοπο Roy Jacques, ο οποίος υπηρέτησε στις ειδικές δυνάμεις στον πόλεμο της Κορέας.

Αργότερα μετακόμισε στο Χέρπερτον όπου αγόρασε ένα ιστορικό κτίριο στο κέντρο της πόλης για να εκθέσει τα ευρήματά του. Επισήμανε, ο Πέτερσοn, σύμφωνα το ειδησεογραφικό site abc.net.au, ότι είναι σίγουρα το μοναδικό στην Αυστραλία μουσείο και ήταν το πρώτο στον κόσμο πριν ιδρυθεί παρόμοιο στις Ηνωμένες Πολιτείες και ότι η KGB έχει και αυτή τώρα ένα μουσείο στη Μόσχα.

Κάποια από τα ευρήματα περιλαμβάνουν μια κατασκοπευτική κάμερα 100 ετών από τη Scotland Yard, μια κάμερα της KGB σε κουμπότρυπα και αρκετούς αναπτήρες τσιγάρων, μερικοί από τους οποίους έχουν προσαρτημένα μαχαίρια. Στο μουσείο εκτίθεται και μια κατασκοπευτική κάμερα που έχει την εμφάνιση ενός πακέτου τσιγάρων καθώς και ψεύτικα περιττώματα σκύλου που λειτουργούσαν ως μυστικός ραδιοπομπός –χρησιμοποιούνταν από Αμερικανούς πιλότους.

Μερικές από τις κατασκοπευτικές κάμερες ήταν τόσο μυστικές που ούτε οι τεχνικοί που έφτιαχναν τα κομμάτια τους, γνώριζαν περί τίνος πρόκειται. Συγκεκριμένα, ορισμένες ρωσικές κατασκοπευτικές κάμερες κατασκευάστηκαν σε πέντε διαφορετικά εργοστάσια, οπότε όποιος εργάζονταν για την κάμερα δεν είχε ιδέα για ποιον σκοπό κατασκεύαζε κομμάτια. Ήταν απόλυτο μυστικό και η ρωσική KGB είχε την ικανότητα να διασφαλίζει το απόρρητο της κατασκευής.

“Κέντρο κατασκοπείας”

Ο Πέτερσεν αναφέρει, ακομα, ότι το μουσείο προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών, συμπεριλαμβανομένων αξιωματικών των υπηρεσιών πληροφοριών. «Έρχονται κατάσκοποι και άτομα που εργάζονται στον τομέα φωτογράφισης στρατιωτικών υπηρεσιών φωτογραφιών και κάποιοι από αυτούς ξέρουν πολύ περισσότερα από εμένα για τη χρήση των καμερών».

Η συλλογή εκθεμάτων περιλαμβάνει ακόμα και σπάνιες κάμερες, όπως το Τζίνι, που κατασκευάστηκε στα τέλη του 1800 καθώς και μια μοναδική κάμερα του 1884 –έχει τον σειριακό αριθμό 001 και ανήκε στον Άλαν Τάλινγκτον. H KGB ειδικευόντανε σε κατασκοπικά γκάτζετ που χρησιμοποιούσαν οι κατάσκοποί της για τις αποστολές της χωρίς να εντοπίζονται.

Σε αυτά περιλαμβάνεται –στο μουσείο κατασκοπείας KGB στη Νέα Υόρκη– ένας μηχανισμός τσιγάρων μάρκας Holiday που περιέχει μια κρυφή κάμερα με φακό. Επιπλέον, το εργοστάσιο της Arsenal του Κιέβου παρήγαγε και κάμερες σε στυλ μινιατούρας, KIEV-VEGA, και σε ένα μυστικό τμήμα ενός εργοστασίου, σύμφωνα με την εντολή της KGB, οι κάμερες προσαρμόστηκαν σε πακέτα τσιγάρων.

Τα βήματα της KGB ακολουθεί και η διαδοχός της, η ρωσική υπηρεσία πληροφοριών FSB κατασκευάζοντας ένα πακέτο τσιγάρων Marlboro που έχει ενσωματωμένη μια κρυφή ψηφιακή κάμερα με τον φακό να λειτουργεί μέσα από μια μικρή τρύπα στο πλάι. Το “παιχνίδι” των κατασκόπων συνέχιζεται και σήμερα η εξέλιξη της τεχνολογίας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του.