Αμαζόνες Δαχομέης: Οι Ακατάβλητες πολεμίστριες της Αφρικής

Γράφει ο Παντελής Καρύκας

Ο πόλεμος δεν είναι για τις γυναίκες ισχυρίζονται ορισμένοι. Ωστόσο σε πλείστες όσες περιπτώσεις οι γυναίκες συμμετείχαν στους πολέμους. 

Κάποτε σχηματίστηκαν ακόμα και στρατιωτικά σώματα γυναικών. Διάσημος άλλωστε ήταν ο θρύλος των Αμαζόνων, των γυναικών πολεμιστριών, στην αρχαιότητα.

Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος 

Ένα καθαρά γυναικείο στρατιωτικό σώμα ήταν και αυτό των «Αμαζόνων της Δαχομέης». Η πραγματική ονομασία του σώματος ήταν Ν’ Νονμιτόν, που στην τοπική γλώσσα σημαίνει «οι μητέρες μας». Η Δαχομέη, το σημερινό Μπενίν της Αφρικής, υπήρξε κάποτε ένα ισχυρό βασίλειο μέχρι την υποταγή τους στους Γάλλους αποικιοκράτες.

Η ιστορία των μαύρων αμαζόνων ξεκινά τον 17ο αιώνα. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το πώς σχηματίστηκε το σώμα. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές οι γυναίκες ήταν αρχικά κυνηγοί ελεφάντων που εξελίχθηκαν σε σωματοφυλακή του τοπικού βασιλιά.

Άλλη εκδοχή αναφέρει πως, βάσει του νόμου, δεν επιτρεπόταν η παραμονή ανδρών στο βασιλικό παλάτι μετά τη δύση του ηλίου και έτσι, καθώς ο βασιλιάς χρειαζόταν σωματοφύλακες, τον ρόλο αυτό ανέλαβαν γυναίκες.

Ορισμένες άλλωστε αμαζόνες προέρχονταν από τις βασιλικές συζύγους, το χαρέμι δηλαδή του βασιλιά. Την ονομασία αμαζόνες πάντως προσέδωσαν στο σώμα δυτικοί εξερευνητές και περιηγητές.

Οι γυναίκες που υπηρετούσαν στο σώμα απαγορευόταν να παντρευτούν ή να έχουν παιδιά. Πολλές δε διατηρούν την παρθενία τους. το 1863 ο Βρετανός εξερευνητής Μπάρτον επισκέφτηκε τη Δαχομέη και είδε τις αμαζόνες.

Αμαζόνες και πόλεμοι

«Καταλαβαίνεις ότι είναι γυναίκες μόνο από το στήθος τους. Είναι μυώδεις και δυνατές», έγραψε. Στο σώμα επικρατούσε σιδηρά πειθαρχία και οι γυναίκες υφίσταντο εντατική εκπαίδευση. Εκπαιδεύονταν να αντέχουν στον πόνο, ενώ εκτελούσαν και εκπαιδευτικά 10ημερα στη ζούγκλα με μόνο όπλο μια ματσέτα.

Στη μάχη αναμενόταν να αγωνιστούν μέχρι θανάτου, ενώ ήταν αμείλικτες στους αντιπάλους, τους οποίους συχνά τεμάχιζαν και έπαιρναν ως λάφυρα τα κεφάλια ή πιο απόκρυφα τμήματα του σώματός τους.

Υπολογίζεται ότι στα μέσα του 19ου αιώνα οι γυναίκες αποτελούσαν το 1/3 του στρατού της Δαχομέης. Στη μάχη τάσσονταν στο κέντρο της παράταξης καλύπτοντας και τον βασιλιά αν ήταν παρών. Οι αμαζόνες ήταν εξοπλισμένες με μουσκέτα, ξύλινους κεφαλοθραύστες και ματσέτες. Αργότερα εξοπλίστηκαν με τυφέκια Winchester.

Όταν έβγαιναν από το παλάτι μπροστά τους βάδιζε ένας σκλάβος με ένα καμπανάκι που το χτυπούσε. Οι άνδρες όφειλαν να στρέψουν το βλέμμα αντίθετα και να μην κοιτούν τις αμαζόνες που περνούσαν.

Το 1890 ξέσπασε ο πρώτος πόλεμος Δαχομέης – Γαλλίας. Ο βασιλιάς Μπεανζίν χρησιμοποίησε τις αμαζόνες στις μάχες. Οι Γάλλοι στρατιώτες αρχικά δίσταζαν να πυροβολήσουν γυναίκες.

Όταν όμως είδαν πως οι γυναίκες αυτές πολεμούσαν άλλαξαν γνώμη. Τελικά χρειάστηκε και η επέμβαση της περίφημης Λεγεώνας των Ξένων για να επικρατήσουν οι Γάλλοι. Ο δεύτερος πόλεμος ξέσπασε το 1892 και έληξε το 1894.

Οι γυναίκες πολέμησαν και πάλι ηρωικά, αλλά η Δαχομέη ηττήθηκε. Πάντως πολλοί Γάλλοι που μετά τη νίκη επιχείρησαν να χρησιμοποιήσουν τις αιχμάλωτες αμαζόνες ως παλλακίδες πέθαναν άδοξα στο κρεβάτι. Η τελευταία αμαζόνα πέθανε τα 1979.

Πηγή