Ξημερώνει η 12η Οκτωβρίου του 1944.

Ο Τσόρτσιλ είναι αποφασισμένος να διαλύσει την ελληνική Αντίσταση προκειμένου να θέσει ξανά τη χώρα υπό βρετανική κυριαρχία. Δίνει εντολή στο Βρετανικό Επιτελείο να ετοιμάσει σχέδιο απόβασης στρατιωτικών δυνάμεων στην Ελλάδα, στο οποίο θα δοθεί η συνθηματική ονομασία "Manna". Οι οδηγίες που τηλεγραφεί ο Βρετανός πρωθυπουργός στις 29 Αυγούστου 1944 στον Ίντεν και στον στρατηγό Ισμέι αποτελούν μνημείο κυνισμού: " Είναι εξαιρετικά σημαντικό να κτυπήσουμε απροειδοποίητα, χωρίς να προηγηθεί καμιά φανερή κρίση. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να προλάβουμε το ΕΑΜ. Η ελληνική κυβέρνηση δεν ξέρει τίποτα γι' αυτό το σχέδιο και δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να μάθει τίποτα ".

Στις αρχές του Οκτωβρίου εγκαταλείπει τα πολεμικά του καθήκοντα στο Λονδίνο και, συνοδευόμενος από τον Ίντεν, αιφνιδιάζει τον Στάλιν με μια επίσκεψη - αστραπή στη Μόσχα. ...

Απόσπασμα των επίσημων πρακτικών της συνεδρίασης στο Κρεμλίνο: "Ο πρωθυπουργός Τσόρτσιλ ελπίζει ότι ο στρατάρχης Στάλιν θα τον αφήσει να έχει τον πρώτο λόγο στην Ελλάδα, ακριβώς όπως ο στρατάρχης Στάλιν στη Ρουμανία. Ο στρατάρχης Στάλιν συμφώνησε με τον πρωθυπουργό ότι η Βρετανία πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο στην Ελλάδα".

Το ίδιο βράδυ της 9ης Οκτωβρίου έγινε στο Κρεμλίνο και η διαβόητη σκηνή που περιγράφει ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας στα απομνημονεύματά του για την ποσοστιαία κατανομή του ελέγχου στα Βαλκάνια · έγραψε στο χαρτάκι : Ρουμανία 90% Σοβιετική Ένωση, Ελλάδα 90% Μεγάλη Βρετανία, Βουλγαρία 75% Σοβιετική Ένωση, Ουγγαρία από 50%, Γιουγκοσλαβία από 50%.

Παρά την τριπλοεπικυρωμένη συμφωνία με τον Στάλιν, ο Βρετανός πρωθυπουργός δεν εγκαταλείπει την σοβιετική πρωτεύουσα. Παραμένει στη Μόσχα για να παρακολουθήσει από εκεί σαν κοράκι την εφαρμογή του σχεδίου " Manna " στην Ελλάδα. Υπολόγιζε πως, αν κάτι πήγαινε στραβά, το χέρι του Στάλιν θα μπορούσε να το διορθώσει.
Αυτό που παρακολούθησε ο Τσόρτσιλ από τη Μόσχα δεν πρέπει να έχει ιστορικό προηγούμενο ούτε και επόμενο.

Το ΕΑΜ κυριαρχεί σε όλη τη χώρα · από την Πελοπόννησο έως τη Θράκη δεν υπάρχει δύναμη ικανή να αμφισβητήσει την εξουσία του. Και στις αρχές Οκτωβρίου ούτε οι τελευταίες γερμανικές δυνάμεις που έχουν απομείνει στην Αθήνα θα ήσαν σε θέση να του προβάλουν σοβαρή αντίσταση. Εντός ολίγων ωρών ο ΕΛΑΣ θα μπορούσε να καταλάβει την πρωτεύουσα και να αλλάξει την πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας.
Όμως το ΚΚΕ του φράζει τον δρόμο. 

Τα σχέδια κατάληψης της Αθήνας από τις ελασίτικες μεραρχίες της Στερεάς έχουν ως δια μαγείας ακυρωθεί · το Κόμμα σε μια επίδειξη συμμαχικής νομιμοφροσύνης δημοσιεύει μια προκήρυξη την οποία θα υπέγραφε ευχαρίστως και ο Βρετανός πρωθυπουργός: " Να ολοκληρώσουμε, μαζί με τον ΕΛΑΣ και τους συμμάχους μας, την απελευθέρωση της Ελλάδας κάτω από την ενιαία κυβέρνηση".

Η 11η Μεραρχία του ΕΛΑΣ (Ρήγος, Ορέστης) βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την πρωτεύουσα και ματαίως περιμένει διαταγές. Ο Ορέστης αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει σοβαρή δέσμευση και εκλιπαρεί να καταλάβει την Αθήνα · μετά ας τον εκτελέσουν επειδή παραβίασε τις διαταγές.

Η καθοδήγηση του ΚΚΕ σε πρωτοφανή διάσταση με εαμίτες, ελασίτες, και με το σύνολο των δικών της οπαδών θυσιάζει τα όνειρά τους στα άμεσα συμφέροντα της Σοβιετικής Ένωσης στην Ανατολική Ευρώπη.

Ξημερώνει η 12η Οκτωβρίου.

Στις 8 το πρωί οι Γερμανοί καταθέτουν στεφάνι στον Άγνωστο Στρατιώτη για να δηλώσουν ότι δεν είχαν έρθει στη χώρα σαν εχθροί. Στις 9.15 υποστέλλουν τη σβάστικα από την Ακρόπολη, παραδίδουν πάλι τα κλειδιά της πόλης και φεύγουν. Δεν προλαβαίνουν να απομακρυνθούν και το στεφάνι ποδοπατιέται από έξαλλα πλήθη, που βγαίνουν κατά χιλιάδες στους δρόμους κρατώντας ελληνικές σημαίες για να πανηγυρίσουν την ελευθερία τους.

Ούτε αντάρτες εμφανίζονται ούτε Άγγλοι.

Στις 14 Οκτωβρίου γίνεται δοξολογία στη Μητρόπολη κι ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός ψάλλει βροντερά τον δοξαστικό ύμνο για την περίσταση.

Μια λαοθάλασσα έξω φωνάζει συνθήματα: ΕΑΜ-Λαοκρατία.

Το εαμικό σύνθημα "Λαοκρατία" δεν εξέφραζε κατά κανένα τρόπο επιθυμία για σοβιετικό καθεστώς. Ήταν η μη επιστροφή του βασιλιά χωρίς δημοψήφισμα, ήταν η κατοχύρωση των λαϊκών ελευθεριών και των ατομικών δικαιωμάτων, ήταν ελεύθερες εκλογές, ήταν κοινωνική δικαιοσύνη, συνδικαλιστικές ελευθερίες, συμμετοχικές διαδικασίες, κοινωνική πρόνοια, το κατά το δυνατό κλείσιμο της ψαλίδας μεταξύ των κοινωνικών τάξεων.

Μικρές ομάδες εθνικοφρόνων απαντάνε με τα δικά τους ακραία αντικομμουνιστικά: Σόφια - Μόσχα - Κατοχή.

Στις 15 Οκτωβρίου εμφανίζονται στην πρωτεύουσα οι πρώτοι Άγγλοι. Την ίδια ημέρα χύνεται το πρώτο αίμα μεταξύ αντίπαλων διαδηλωτών. Μια σκηνή που θα επαναληφθεί έκτοτε αρκετές φορές είναι οι ταγματασφαλίτες οχυρωμένοι στα ξενοδοχεία της Ομόνοιας να πυροβολούν στο ψαχνό το πλήθος. Οι νεκροί διαδηλωτές είναι 10 κι οι τραυματίες περισσότεροι.

Στις 16 Οκτωβρίου στο Κρεμλίνο ο Ίντεν πληροφορεί τον Μολότοφ "ότι το μεγαλύτερο μέρος της μεραρχίας αλεξιπτωτιστών έχει προσγειωθεί στην Αθηνα". Το ΚΚΕ στην Ελλάδα καλωσορίζει θερμά τους Βρετανούς στρατιώτες: "Τα γενναία τέκνα της φιλελεύθερης και συμμάχου Μεγάλης Βρετανίας θα βρουν την πιο θερμή υποδοχή και στήριξη".

Στις 18 Οκτωβρίου η Αθήνα είναι ξανά υπό κατοχή.

Ο ελληνικός λαός είναι διπλά άτυχος.

Πλήρωσε την απουσία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας του κατά τη διάρκεια της Κατοχής, θα πληρώσει και μετά την απελευθέρωση για να επανέλθουν οι απόντες στους θώκους τους. Με νέο αίμα και καταστροφές.

Ο Τσόρτσιλ από τη Μόσχα, ο Γεώργιος και οι οπαδοί του, οι δοσίλογοι, οι ταγματασφαλίτες, τα αμαρτωλά Σώματα Ασφαλείας και οι παλιοί πολιτικοί έχουν κάθε λόγο να είναι ευχαριστημένοι. Ο Παπανδρέου αποβιβάζεται στον Πειραιά από το θωρηκτό Αβέρωφ ως πρωθυπουργός της Εθνικής Κυβέρνησης, με το στρατηγό Σκόμπο διαρκώς πλάι του σαν δεσμοφύλακας.

Στην επίσημη τελετή για την απελευθέρωση οι αντιστασιακές οργανώσεις δεν παρίστανται. Έχουν αποκλειστεί. Η ελληνική σημαία υψώνεται και πάλι στην Ακρόπολη, ακολουθεί δοξολογία στην Μητρόπολη και στην συνέχεια ο Παπανδρέου εκφωνεί λόγο στην πλατεία Συντάγματος.

Αρχίζει με το πασιφανές: Κατά την σκοτεινή περίοδον της δουλείας του έθνους, ο λαός μας υπήρξε αξιοθαύμαστος. Έδωκεν απαράμιλλα δείγματα ιδεαλισμού και αυτοθυσίας. Αλλά υπήρξε κρίσις ηγεσίας. Η ηγέτις τάξις, κατά μέγα μέρος, δεν απεδείχθη άξια του λαού.

Το πλήθος φωνάζει: Εθνική Νέμεση. Λαοκρατία και όχι Βασιλιά.

Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός πλαστογραφεί ανενδοίαστα την ιστορία, παραβλέποντας ότι ο ΕΛΑΣ είχε ελευθερώσει τα 3/4 της χώρας: Όταν οι στατιώται της Μεγάλης Βρετανίας εγκατέλειπαν την Ελλάδα, μας υπεσχέθησαν ότι θα επανέλθουν ελευθερωταί. Και σήμερον τηρούν τον λόγον των. Τους εκφράζουμε την βαθύτατην ευγνωμοσύνη του έθνους.

Το πλήθος τον διακόπτει: ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-Λαοκρατία

Στο μπαλκόνι ο Παπανδρέου ελίσσεται με εξεζητημένες ρητορικές αποστροφές, οι οποίες φτάνουν έως το αλησμόνητο: Πιστεύουμεν και εις την Λαοκρατίαν.

Πήγαινε γυρεύοντας για το προσωνύμιο "παπατζής" που θα τον ακολουθεί στην υπόλοιπη ζωή του.

Την επόμενη μέρα, στις 19 Οκτωβρίου, ο Τσόρτσιλ εγκαταλείπει ικανοποιημένος τη Μόσχα· ο στρατός του μπήκε στην Αθήνα.

Τετέλεσται.

* από το βιβλίο " Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων " του Διονύση Χαριτοπούλου.

Επιμέλεια: Καλή Σφέτσου

ΠΗΓΗ: facebook