Γνωρίζετε τι ήταν η σκυτάλη στην αρχαιότητα ;

Γράφει η Καλή Σφέτσου

Η σκυτάλη στην αρχαιότητα ήταν κρυπτογραφική συσκευή. Τον 5ο π.Χ. αιώνα την εφηύραν οι Σπαρτιάτες, για να επικοινωνούν με τον στρατό τους. Ένα ομοιόμορφο ραβδί κοβόταν στη μέση. Δημιουργούσαν έτσι 2 όμοια ξύλινα ραβδάκια. Το ένα ραβδάκι το είχαν οι έφοροι στην Σπάρτη και το άλλο το έπαιρνε μαζί του ο βασιλιάς ή ο στρατηγός που συνόδευε τον στρατό.

Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος 

Κάθε φορά που ήθελαν να επικοινωνήσουν τύλιγαν μια ταινία πάνω στην σκυτάλη κι έγραφαν το μήνυμα. Στην συνέχεια ξετύλιγαν την ταινία και την έδιναν στον ταχυδρόμο. Η ανάγνωση του μηνύματος πλέον ήταν αδύνατη, καθώς η ταινία είχε σκόρπια γράμματα χωρίς κανένα νόημα. Ο παραλήπτης, για να διαβάσει το μήνυμα, τύλιγε την ταινία στην δική του όμοια σκυτάλη. 

Οι Σπαρτιάτες ήταν σύντομοι και περιεκτικοί στα μηνύματά τους. Το λακωνίζειν ήταν τρόπος ζωής. Όταν ο Σπαρτιάτης στρατηγός Λύσανδρος, ύστερα από 27 χρόνια πολέμου, κυρίευσε την Αθήνα έστειλε το ακόλουθο μήνυμα στην Σπάρτη « Ἁἁλώκαντι ταὶ Ἀθᾶναι » (Κυριεύθηκαν οι Αθήναις). Οι έφοροι στην Σπάρτη αντί να χοροπηδήσουν απ' την χαρά τους για την νίκη, έπαθαν συγκοπή με την γλωσσική υπερβολή του Λύσανδρου. Αντί για συγχαρητήρια, του έστειλαν το εξής αντιμήνυμα « Ἀρκεῖ τό γε ἑαλώκειν. » (Αρκούσε να πεις κυριεύθηκαν)

Και μια μικρή περί λακωνισμού ιστορία: 

Κάποτε πήγαν στην αρχαία Σπάρτη πρέσβεις μιας πόλης, για να ζητήσουν σιτάρι, γιατί δεν είχαν. Ένας από τους πρέσβεις αυτούς μίλησε “διά μακρών”. Όταν τελείωσε, οι Σπαρτιάτες του απάντησαν: 

― Δεν καταλάβαμε καλά το τέλος του λόγου σου και ξεχάσαμε την αρχή.

Η πεινασμένη πόλη, μαθαίνοντας τι έγινε, έστειλε άλλον πρέσβη, ο οποίος, μετά το πάθημα του προηγούμενου, παρουσιάστηκε μπρος στη συγκέντρωση του λαού της Σπάρτης και, δείχνοντας τα αδειανά σακιά που είχε μαζί του, τους είπε: 

― Βλέπετε; Τα σακιά είναι άδεια. Γεμίστε τα.

Οι Σπαρτιάτες τα γέμισαν αμέσως, μα πριν ο πρέσβης φύγει του είπαν τα εξής: 

― Δεν ήταν ανάγκη να μας πεις πως τα σακιά ήταν αδειανά. Τα είδαμε. Ούτε υπήρχε λόγος να μας πεις να τα γεμίσουμε. Το καταλάβαμε. Άλλη φορά να είσαι πιο λιγόλογος.

(Σμυρνιωτάκη Γιάννη “Ανέκδοτα Ιστορικά", βιβλίο ιστορίας Α Γυμνασίου)