Σε κλοιό λόγω της Cisco

 Γράφει η Υπατία Κοκκινάκη

Ακόμη ένα σκάνδαλο προστέθηκε στη λίστα με τα φιάσκο του υπουργείου Παιδείας, όπως δείχνουν οι τελευταίες εξελίξεις.

Πρόκειται για το ξακουστό σκάνδαλο της «Cisco», της εταιρείας με την οποία σύναψε συμβάσεις το υπουργείο Παιδείας για να μπορούν να χρησιμοποιούν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί και μαθητές την διαδικτυακή πλατφόρμα Webex για την τηλεκπαίδευση.

Ωστόσο, πρόσφατα το υπουργείο Παιδείας δημοσιοποίησε τις συμβάσεις από τις οποίες προκύπτουν ότι η εταιρεία είχε πρόσβαση και δυνατότητα αξιοποίησης στατιστικών στοιχείων από τα προσωπικά δεδομένα εκατοντάδων χιλιάδων μαθητών και εκπαιδευτικών.

Ειδικότερα, δίνεται η δυνατότητα στην εταιρεία να επεξεργάζεται στατιστικά δεδομένα για δικούς της επιχειρηματικούς σκοπούς με την προϋπόθεση τα δεδομένα αυτά να έχουν συγκεντρωθεί ή διαγραφεί κατάλληλα ώστε να αποτραπεί η ταυτοποίηση φυσικού προσώπου ή νομικής εντότητας.

Το περιεχόμενο των συμβάσεων, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από την εκπαιδευτική κοινότητα και την αντιπολίτευση.

Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που ζητούν την παραίτηση της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως, μετά το ξέσπασμα του σκανδάλου. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, υποστήριξε από το βήμα της Βουλής ότι σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα αν συνέβαινε αυτό, η υπουργός θα ήταν υποχρεωμένη να δώσει τη παραίτησή της.

ΟΛΜΕ: Νέα παρέμβαση της ΑΠΔΠΧ

Η Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι ένα χρόνο μετά την έναρξη της τηλεκπαίδευσης, το υπουργείο Παιδείας εξακολουθεί να μην λαμβάνει κανένα σχετικό μέτρο, αποδεικνύοντας την πλήρη αδιαφορία του για τα ατομικά δικαιώματα εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών.

Η ΑΠΔΠΧ με το υπ’αριθμόν 709/24-02-21 έγγραφό της προς το ΥΠΑΙΘ επισημαίνει μία ακόμη ξεκάθαρη παραβίαση των προσωπικών δεδομένων των εκπαιδευτικών, όπως αναφέρει στην ανακοίνωση.

«Η πρώτη σαφής παραβίαση που εντοπίζει η ΑΠΔΠΧ είναι πως οι εκπαιδευτικοί δεν είχαν ενημερωθεί, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία, ότι τα στοιχεία τους θα ήταν δημόσια προσβάσιμα στο διαδίκτυο» επισημαίνει η ΟΛΜΕ.

Στη συνέχεια η ΑΠΔΠΧ, αφού επισημαίνει τις προϋποθέσεις τις οποίες προβλέπει η εγχώρια και διεθνής νομοθεσία για οποιαδήποτε δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι καμία εξ αυτών δεν τηρήθηκε.

Σύμφωνα πάντα με την ΟΛΜΕ, αποδεικνύεται επισήμως ότι τα προσωπικά δεδομένα πάνω από 2000 εκπαιδευτικών της συγκεκριμένης ΔΔΕ αναρτήθηκαν παρανόμως στο διαδίκτυο, χωρίς να τηρείται καμία από τις εκ νόμου προβλεπόμενες προϋποθέσεις που αποτελούν εγγύηση προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Επιπλέον, ζητά την άμεση εφαρμογή της Εθνικής και Διεθνούς νομοθεσίας, ώστε να προστατευτούν τα προσωπικά δεδομένα της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Τέλος, απαιτεί τη νομοθέτηση απαγόρευσης οποιασδήποτε εμπλοκής ιδιωτικών εταιριών στη λειτουργία των σχολείων, την άμεση αναβάθμιση του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου και τη συγκρότηση Κεντρικής Υπηρεσίας Νέων Τεχνολογιών, Πληροφορικής και Σχολικού Δικτύου με τοπικά παραρτήματα σε ΠΔΕ και ΔΔΕ (ΠΛΗΝΕΤ) με πλήρη στελέχωση.

Καταπέλτης η Ένωση πληροφορικών

Tα δεδομένα που συλλέγει η πλατφόρμα της τηλεκπαίδευσης οδηγούν σε συγκεκριμένα προφίλ συμπεριφοράς, τονίζει από την πλευρά της η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας για τη σύμβαση Cisco-Webex με το υπουργείο Παιδείας

«Είναι πραγματικά δύσκολο να κατανοήσει κάποιος το λόγο που το υπουργείο Παιδείας αποφάσισε την παραχώρηση εξαιρετικά πολύτιμων δεδομένων δωρεάν σε μια ιδιωτική εταιρία, χωρίς μάλιστα να ενημερώσει κανέναν. Πολύ περισσότερο, όταν τα δεδομένα αυτά αφορούν παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, καθώς και των γονέων τους, δηλαδή περίπου 1,5 εκατομμυρίων πολιτών» υπογραμμίζει στην ανακοίνωσή της η Ένωση Πληροφορικών Ελλάδας (ΕΠΕ).

Η ΕΠΕ υποστηρίζει ότι η υπόθεση έχει σοβαρότατη κοινωνική και ηθική διάσταση καθώς τα δεδομένα που συλλέγει η πλατφόρμα οδηγούν σε συγκεκριμένα προφίλ συμπεριφοράς, όχι μόνο για λόγους μάρκετινγκ όπως νομίζει ο περισσότερος κόσμος.

Για παράδειγμα, οι τράπεζες τα χρησιμοποιούν για να κάνουν εκτίμηση πιστοληπτικής ικανότητας υποψήφιου πελάτη, πολλές φορές πριν καν έρθουν σε επαφή μαζί του. Το ίδιο και οι ασφαλιστικές εταιρίες, π.χ. Υγείας ή οχημάτων, που κάνουν εκτίμηση κινδύνου και συσχέτιση με άλλα δημογραφικά δεδομένα, βάσει τόπου διαμονής, ηλικίας, οικογενειακής κατάστασης, κτλ.

«Όμως, μια ολόκληρη βάση δεδομένων με τα προφίλ όλων των μαθητών προσχολικής και σχολικής ηλικίας στην Ελλάδα έχει αξία πραγματικά ανεκτίμητη για ένα σωρό εταιρίες. Ακόμα και με ένα πολύ συντηρητικό νούμερο της τάξης των 20 δολαρίων ανά άτομο, πρόκειται για δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια» συμπληρώνει.

«Με τη συγκεκριμένη σύμβαση το υπουργείο Παιδείας δίνει τη δυνατότητα σε μια ιδιωτική εταιρία να αντλήσει τέτοια δεδομένα από μια πολύ “δύσκολη” κατηγορία υποκειμένων, δηλαδή ανήλικα παιδιά και τις οικογένειές τους. Και μάλιστα χωρίς να τους δίνεται δυνατότητα αίτησης διαγραφής τους όπως προβλέπεται βάσει GDPR, ούτε και καμία τέτοια υποχρέωση της εταιρίας ποτέ στο μέλλον μετά τη λήξη της σύμβασης (βλ. άρθρο 8)» καταλήγει.

Τέλος, η ΕΠΕ ζητά από την Πολιτεία να τηρεί τους Νόμους που η ίδια θεσμοθετεί και να μην απαξιώνει και παραβιάζει τα δικαιώματα των πολιτών τους οποίους έχει υποχρέωση να προστατεύει και υπηρετεί.

Cisco: Δεν μοιραζόμαστε τα δεδομένα των χρηστών

«Στην Cisco (Webex) δεσμευόμαστε για το σεβασμό του απόρρητου των προσωπικών δεδομένων των χρηστών μας, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων της ΕΕ. Δεν χρησιμοποιούμε για εμπορικούς σκοπούς και δεν μοιραζόμαστε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών μας σε τρίτα μέρη και δεν διεξάγουμε δραστηριότητες δημιουργίας προφίλ με τα δεδομένα αυτά», επισημαίνει σε δήλωση της η Έλενα Πρασσάκη, διευθύντρια Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας της Cisco, Ελλάδα – Κύπρος – Μάλτα.

Μάλιστα, η Έλενα Πρασσάκη ισχυρίζεται ότι «οποιαδήποτε υποστήριξη ή τεχνικά δεδομένα που συλλέγονται, όπως περιγράφεται στη βασική συμφωνία προστασίας δεδομένων, διαγράφονται και χρησιμοποιούνται μόνο για την παροχή υπηρεσιών στους χρήστες μας».

από topontiki