Στοιχήματα ανοιχτά σε κάθε αποτέλεσμα

Γράφει ο Σταύρος Χριστακόπουλος

Τα κρούσματα αυξάνονται, η οικονομία ανοίγει, η κινητικότητα χαλαρώνει και η κυβέρνηση ελπίζει ότι με τον τρόπο αυτό θα επιτύχει ό,τι δεν κατάφερε με το – κατά κοινή ομολογία αποτυχημένο – λοκντάουν τύπου «ακορντεόν».

Στην πραγματικότητα τη θέση της ελπίδας – την οποία εξέπεμπε συστηματικά η κυβέρνηση τους δύο τελευταίους μήνες – για εκτόνωση του τρίτου πανδημικού κύματος έχει πάρει πλέον η αγωνία. Το καλοκαίρι πλησιάζει, το μεγάλο στοίχημα του τουρισμού είναι ορθάνοιχτο σε κάθε έκβαση και πλέον στο Μαξίμου υποχρεώνονται να αλλάξουν πίστα εξαγγελιών.

Την πολύμηνη οικονομική απραξία, ύφεση και – σε πολλούς εμπορικούς κλάδους – απελπισία πλέον συνοδεύει το μπάφιασμα από τον εγκλεισμό και τους περιορισμούς του λοκντάουν. Αυτό το κλίμα αποτυπώνεται όλο και περισσότερο στις δημοσκοπήσεις, όπου η κοινωνική δυσαρέσκεια καταγράφεται με όλο και μεγαλύτερους αριθμούς.

Απολύτως ενδεικτική του κλίματος είναι η μηνιαία δημοσκόπηση της εταιρείας Pulse RC για τον τηλεοπτικό ΣΚΑΪ, η οποία από διαφορά 15% μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. τον Φεβρουάριο έδειξε διαφορά 12% τον Μάρτιο (πάντα με αναγωγή επί των εγκύρων). Ταυτοχρόνως εμφανίζεται μεγαλύτερη κοινωνική διάθεση ανοίγματος της οικονομίας, καθώς γίνεται εντονότερη η ανησυχία όλο και περισσότερων εμπόρων και εργαζομένων για την οικονομική τους επιβίωση το αμέσως επόμενο διάστημα.

Ήδη υπάρχει τεράστια ανησυχία για το τι θα αποκαλύψει το άνοιγμα του εμπορίου:

● Πόσοι θα είναι σε θέση να ξανανοίξουν;

● Πόσο μεγάλη καταστροφή κεφαλαίου έχουν υποστεί ύστερα από πέντε μήνες αναγκαστικού λουκέτου;

● Πόσοι θα είναι ικανοί να επιβιώσουν μεσοπρόθεσμα αντιμετωπίζοντας όλες τις υποχρεώσεις (φορολογικές, ασφαλιστικές, δανειακές) που μέχρι τώρα επιδοτούνται ή έχουν παγώσει;

Τα αποκαλυπτήρια των λουκέτων και της ανεργίας μετά την άρση του λοκντάουν είναι κοντά. Πολύ κοντά…

Αργούν τα ευρώ – κονδύλια

Για τον λόγο αυτόν – και επ’ ευκαιρία της υποβολής του – ο Μητσοτάκης επένδυσε επικοινωνιακά τις τελευταίες μέρες στην προβολή του Εθνικού Σχεδίου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης, με προφανή στόχο να μεταδώσει το μήνυμα ότι, με λίγη ακόμη υπομονή, η εισροή κεφαλαίων από το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης και η εσωτερική τους μόχλευση θα σημάνουν μια γενναία επανεκκίνηση της οικονομίας. Ωστόσο το στοίχημα αυτό – το οποίο είναι πράγματι μεγάλο για τη χώρα – δεν μπορεί να έχει άμεση συμβολή στην ανάκαμψη για μια σειρά λόγους:

Για φέτος υπάρχει μια προκαταβολή 4 περίπου δισ. ευρώ, η οποία δεν είναι ικανή να επιδράσει καταλυτικά στην οικονομία. Για να το πούμε… λαϊκά, με 4 δισ. δεν βάφεις αυγά ύστερα από μια συνολικά διψήφια ύφεση.
Τα κονδύλια αυτά, επειδή είναι διαρθρωτικού τύπου, δεν θα έχουν άμεση επίδραση στην οικονομία, αλλά θα συμβάλουν σε βάθος χρόνου – και σίγουρα ύστερα από τις επόμενες εκλογές.
Δεν αρκεί η διαθεσιμότητα των κονδυλίων.
● Θα πρέπει να υπάρξει η μέγιστη κινητοποίηση, αναλυτικός και στοχευμένος σχεδιασμός και ευρεία δραστηριοποίηση από τον επιχειρηματικό κόσμο ώστε αφενός να υπάρξουν επιλέξιμες επενδύσεις και αφετέρου τα κονδύλια να απορροφηθούν σε εύλογο χρόνο.
● Θα πρέπει να υπάρξει διάθεση από τον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο για ανάληψη ρίσκου, κάτι που ιστορικά δεν αποτελεί το κύριο γνώρισμα του ελληνικού επιχειρείν – πλην φωτεινών εξαιρέσεων.
● Θα πρέπει και το τραπεζικό σύστημα να ανταποκριθεί στον μέγιστο βαθμό.
Η έγκριση μεταβίβασης ευρωπαϊκών κονδυλίων απαιτεί εξαντλητικές διαδικασίες έγκρισης, άρα προϋποθέτει υψηλή ικανότητα απορρόφησης. Απαιτεί επίσης το ανάλογο επιχειρηματικό ενδιαφέρον για τους αυστηρά καθορισμένους τομείς στους οποίους θα κατευθυνθούν οι πόροι του ταμείου ανάκαμψης.
Και όλα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω ταμείο δεν θα βρει νέα και αξεπέραστα εμπόδια στο δικαστήριο της Καρλσρούης, το οποίο θα αποφασίσει για την κρίσιμη γερμανική συμμετοχή.

Εσωτερική η πιο μεγάλη κρίση

Στην πραγματικότητα, πέρα από τις μεσο-μακροπρόθεσμες προσδοκίες για ανάκαμψη, το μεγάλο στοίχημα θα παιχτεί τους επόμενους μήνες στο εσωτερικό της χώρας και η κυβέρνηση θα πρέπει να ανέβει έναν πραγματικό Γολγοθά για να βγει στο ξέφωτο κατά το φθινόπωρο.

Κατ’ αρχάς η Ελλάδα είναι πίσω στον εμβολιασμό λόγω της πανευρωπαϊκά μειωμένης διαθεσιμότητας των εμβολίων. Σοβαρή επιβάρυνση προκαλούν και οι περιπέτειες της AstraZeneka, λόγω των επίμαχων παρενεργειών, οι οποίες έχουν προκαλέσει σοβαρή επικοινωνιακή ζημία στο εν λόγω εμβόλιο. Η ανεπαρκής διαθεσιμότητα εμβολίων οδήγησε αυτές τις μέρες τους Μέρκελ και Μακρόν σε τηλεδιάσκεψη με τον Πούτιν για τη διερεύνηση συνεργασίας στον τομέα του εμβολιασμού, η οποία βάζει στο ευρωπαϊκό πλάνο και το ρωσικό εμβόλιο Sputnik-V.

Η γενική καθυστέρηση στον εμβολιασμό ενδέχεται να έχει επιπτώσεις τόσο στην έγκαιρη έναρξη της τουριστικής περιόδου όσο και στο μέγεθος της εισροής τουριστών και τουριστικών εσόδων. Ήδη η – πολύ πιο προχωρημένη εμβολιαστικά – Βρετανία έχει εκδώσει αυστηρή απαγόρευση τουριστικών ταξιδιών μέχρι τις 30 Ιουνίου. Με τους άλλους μεγάλους πελάτες μας ακόμη δεν υπάρχει μια στοιχειωδώς καθαρή εικόνα.

Με άλλα λόγια, πολύ ωραία είναι τα σχέδια και τα πινακάκια με τις προβλέψεις για την επίδραση του ταμείου ανάκαμψης, αλλά η χώρα, αυτή την περίοδο, είναι χωμένη σε ένα σκοτεινό τούνελ, από το οποίο πρέπει να βγει το ταχύτερο ώστε να μην μείνει εγκλωβισμένη σε μια παγίδα στασιμότητας ή / και ύφεσης.

Το γεγονός ότι η κρίση λόγω του κορωνοϊού ήρθε πριν προλάβουμε να πάρουμε μια βαθιά ανάσα από την κατραπακιά της χρεοκοπίας και των μνημονίων κάνει ακόμη πιο δύσκολη την έξοδο στο ξέφωτο και ακόμη μεγαλύτερη την ευθύνη του πολιτικού συστήματος – και πρωτίστως της κυβέρνησης – για σοβαρότητα και για μια αναπτυξιακή στρατηγική που δεν θα μείνει, ως συνήθως, στα χαρτιά.

από topontiki