Η εβδομάδα – εφιάλτης στη διώρυγα του Σουέζ και οι οικονομικές επιπτώσεις

 Γράφει η Θέα Μανούρα

Με χειροκροτήματα υποδέχτηκε ο εμπορικός κόσμος την αποκόλληση του γιγαντιαίου φορτηγού πλοίου «Ever Given», το οποίο έμεινε ακινητοποιημένο για παραπάνω από μία εβδομάδα στη διώρυγα του Σουέζ προκαλώντας έμφραγμα στο διεθνές εμπόριο και την παγκόσμια ναυτιλία.

Η Αίγυπτος είναι έτοιμη να ζητήσει αποζημιώσεις από την πλοιοκτήτρια εταιρεία (ιαπωνικής ιδιοκτησίας) την ώρα που μεγάλες βιομηχανίες μετρούν πληγές από την πολυήμερη ακινητοποίηση του φορτηγού – τέρατος.

«Θα απαιτήσουμε αποζημιώσεις από την πλοιοκτήτρια εταιρεία για όλες τις συνέπειες από την ακινητοποίηση του πλοίου, για τη χρήση όλων των ρυμουλκών. Θα απαιτήσουμε το πλήρες κόστος» τόνισε ο βοηθός του Αιγύπτιου Προέδρου σε θέματα ανάπτυξης λιμένων και της διώρυγας του Σουέζ.

Ο αντίκτυπος στο πετρέλαιο

Και μπορεί πλέον ο διάπλους στη διώρυγα να άνοιξε, ωστόσο οι αλυσιδωτές επιπτώσεις παραμένουν σημαντικές. Τις πρώτες μέρες αποκλεισμού της διώρυγας η τιμή του πετρελαίου εκτινάχθηκε, για να έρθει η αποκατάστασή της μετά και την αποκόλληση του «Ever Given». Η τιμή του μπρεντ υποχώρησε 1,8% στα 63,38 δολάρια το βαρέλι την Τρίτη 30.3, ενώ η τιμή του αμερικανικού αργού μειώθηκε 2,2% στα 59,63 δολάρια.

Οι τιμές είχαν παρουσιάσει μεγάλες διακυμάνσεις τις τελευταίες ημέρες, καθώς χρηματιστές και επενδυτές προσπαθούσαν να σταθμίσουν τον αντίκτυπο από το κλείσιμο της διώρυγας του Σουέζ και την επίπτωση από τα πολύμηνα λοκντάουν σε ευρωπαϊκές – και όχι μόνο – χώρες.

Μέσω της διώρυγας του Σουέζ εξυπηρετείται καθημερινά περίπου το 12% του παγκόσμιου εμπορίου, με τη διακίνηση ενός εκατομμυρίου βαρελιών πετρελαίου και του 8% του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Η πολυήμερη «εμπλοκή» στη διώρυγα ήταν αρκετή ώστε να δημιουργήσει προβλήματα στον εφοδιασμό.

Μάλιστα, η Συρία επέβαλε δελτίο στη διανομή καυσίμων λόγω καθυστέρησης στην παράδοση ενός φορτίου πετρελαίου. Οι αρχές της διώρυγας από την πλευρά τους έχουν επισημάνει ότι η Αίγυπτος έχασε από 12 έως 14 εκατ. δολάρια για κάθε ημέρα αποκλεισμού, ενώ η ναυτιλιακή έκδοση «Lloyd’s List» εκτιμά ότι το σκάφος μπλοκάρει κάθε ημέρα εμπορεύματα η αξία των οποίων αντιστοιχεί σε περίπου 8,1 δισ. ευρώ.

Μακροπρόθεσμες συνέπειες

Η ακινητοποίηση του «Ever Given» είχε αποτέλεσμα τον εγκλωβισμό άνω των 400 εμπορικών πλοίων, τα οποία εφοδιάζουν την Ευρώπη με πρώτες ύλες για τη βιομηχανική παραγωγή τους, η οποία έχει πληγεί σημαντικά και από την επέλαση της πανδημίας της Covid-19.

Σύμφωνα με την ελβετική εταιρεία MSC, η κατάσταση στη διώρυγα του Σουέζ «θα οδηγήσει σε μια από τις μεγαλύτερες διαταραχές στο παγκόσμιο εμπόριο τα τελευταία χρόνια». Ακόμα και τώρα που άνοιξε η διώρυγα, τεράστιος αριθμός πλοίων που έχουν συσσωρευτεί και παρέμειναν αγκυροβολημένα οδηγεί σε αύξηση αφίξεων σε ορισμένα λιμάνια, γεγονός το οποίο θα προκαλέσει νέα συμφόρηση.

«Προβλέπουμε ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2021 θα υπάρξει μεγαλύτερη αναστάτωση απ’ ό,τι κατά τους τρεις πρώτους μήνες και ίσως να είναι δυσκολότερο απ’ ό,τι ήταν στα τέλη του περασμένου έτους» επισήμανε η αντιπρόεδρος της MSC.

Τα εμπορευματοκιβώτια αντιπροσωπεύουν αντίστοιχα περίπου το 26% της συνολικής κίνησης προϊόντων στη διώρυγα του Σουέζ. Κατά τη Moody’s Investor Service το κλείσιμο του καναλιού για μία εβδομάδα επηρέασε έως και το 15% της παγκόσμιας μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, με αποτέλεσμα να σημειώνονται καθυστερήσεις στα λιμάνια σε ολόκληρο τον κόσμο.

Και αυτό σε μία περίοδο που το διεθνές εμπόριο ήδη δοκιμάζεται από τα περιοριστικά μέτρα για την ανάσχεση της πανδημίας. Κάτι που σημαίνει ότι η προσωρινή αναστολή της κυκλοφορίας στη διώρυγα του Σουέζ συνεπάγεται πρόσθετη αύξηση του κόστους.

Το «έμφραγμα» σε μία από τις πιο ζωτικές «αρτηρίες» του παγκόσμιου εμπορίου θεωρείται πλέον μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις της επταετούς κυριαρχίας του Αιγύπτιου Προέδρου Αλ Σίσι, ο οποίος ανήγαγε την επέκταση της διώρυγας του Σουέζ – ένα έργο κόστους 8,5 δισ. δολαρίων –, το 2015, σε κομβικό μέρος της οικονομικής αναμόρφωσης της Αιγύπτου, χωρίς ωστόσο να έχει αναφερθεί μέχρι στιγμής θεαματική αύξηση των εσόδων.

Λαβωμένη και η Γερμανική βιομηχανία

Η κραταιά βιομηχανία της Γερμανίας δεν έμεινε αλώβητη από την πανδημία. Ο αποκλεισμός της διώρυγας του Σουέζ ήταν αρκετός ώστε να την επιβραδύνει ακόμα περισσότερο.

Για τη Γερμανία το ποσοστό εισαγωγών – εξαγωγών που διακινούνται μέσω της διώρυγας αντιστοιχεί στο 8% με 9% σύμφωνα με οικονομολόγους του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας IfW του Κιέλου. Ιδιαίτερα για την Κίνα, τον σημαντικό εταίρο της Γερμανίας, το πλήγμα είναι πολύ βαρύ, καθώς τα δύο τρίτα των εμπορικών συναλλαγών των δύο χωρών μεταφέρονται μέσω του Σουέζ. Αν δεν βρισκόταν λύση, θα παρουσιάζονταν σοβαρά προβλήματα ακόμα και στην εφοδιαστική αλυσίδα του ομοσπονδιακού κράτους.

Όπως σημείωσε στην DW ο Αμερικανός ιστορικός ναυτιλίας Σαλ Μερκογλιάνο, η πολυήμερη ακινητοποίηση του φορτηγού πλοίου «Ever Given» θα επηρεάσει σοβαρά τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. «Φανταστείτε», υποστήριξε, «τι θα συμβεί στην BMW, που παραλαμβάνει εξαρτήματα από την Ασία». «Ενδέχεται να δούμε βιομηχανίες να σταματούν την παραγωγή» ανέφερε.

Ο κίνδυνος αποσοβήθηκε, αλλά το μόνο σίγουρο είναι πως η μία αυτή εβδομάδα προκάλεσε αρκετά μεγάλο πονοκέφαλο στις μεγάλες βιομηχανίες. Το στοίχημα που μένει να κερδηθεί είναι η όσο το δυνατόν πιο γρήγορη αποκατάσταση των ζημιών και η αποφυγή της μετακύλισης του κόστους.

από topontiki