Το Τείχος της μεγάλης νύχτας!

Γράφει ο ΞΕΝΟΦΩΝ Α. ΜΠΡΟΥΝΤΖAΚΗΣ

Έχει προηγηθεί η δήλωση του Αμερικανού Προέδρου Κένεντι στη Διεθνή Διάσκεψη της Βιέννης, ότι οι ΗΠΑ δεν θα αντιδρούσαν σε μια πιθανή ανέγερση ενός εμποδίου ανάμεσα στο Ανατολικό και το Δυτικό Βερολίνο. Τη δήλωση του Κένεντι ακολούθησε ένα τηλεφώνημα του Σοβιετικού ηγέτη Νικήτα Χρουστσόφ στις 3 Αυγούστου στον Ανατολικογερμανό ηγέτη Βάλτερ Ούλμπριχτ, ο οποίος του ανακοίνωσε ότι είχε το ελεύθερο να προχωρήσει στην ανέγερση του τείχους.

Το βράδυ της 13ης Αυγούστου, με εντολή του Ούλμπριχτ, το Ανατολικό Βερολίνο σφραγίζεται μέσα στα τείχη του.

Το Τείχος του Βερολίνου υψώθηκε μέσα σε μια νύχτα μεταξύ της 12ης και της 13ης Αυγούστου του 1961 από το τυραννικό καθεστώς της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας σε μια προσπάθεια να σταματήσει οριστικά η μαζική φυγή των κατοίκων που είχαν εγκλωβιστεί στον σοσιαλιστικό «παράδεισο» προς τον ελεύθερο κόσμο. Οι κάτοικοι του Δυτικού Βερολίνου, ωστόσο, έκαναν λόγο για το «τείχος της ντροπής». Αντίθετα, η κομμουνιστική πλευρά μιλούσε για «αντιφασιστικό τείχος προστασίας» από τη μολυσμένη Δύση.

Καθώς ο Δυτικός Τομέας του Βερολίνου βρισκόταν μέσα στη σοβιετική επικράτεια της Γερμανίας, περικυκλώθηκε με μια σύνθετη στρατιωτική κατασκευή, η οποία περιείχε δύο τείχη ύψους 3,6 μέτρων, δημιουργώντας έναν διάδρομο περιπολίας. Ταυτόχρονα υψώθηκαν 302 παρατηρητήρια και συστήματα συναγερμού, ενώ αναπτύχθηκαν 14.000 οπλισμένοι σαν αστακοί φύλακες μαζί με 600 εκπαιδευμένα σκυλιά στην αντιμετώπιση της καπιταλιστικής διείσδυσης. Όλα αυτά πακεταρισμένα από μια σειρά καλωδιωτών πλεγμάτων. Ακόμα και σήμερα παραμένει αδιευκρίνιστος ο αριθμός των θυμάτων αυτής της ανατολικογερμανικής δυστοπίας. Άνθρωποι που πυροβολήθηκαν και εξοντώθηκαν φυσικά από Ανατολικογερμανούς και Σοβιετικούς συνοριοφύλακες στην προσπάθειά τους να περάσουν τα συρματοπλέγματα και να βρεθούν στην «απέναντι όχθη» των ελευθέρων οριζόντων!

«Ψήφος μέσω των ποδιών»

Ήδη στο χρονικό διάστημα μεταξύ του 1949 και του 1961 υπολογίζεται ότι διέφυγαν από τη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας πάνω από 3 εκατομμύρια πολίτες, κυρίως νέοι, δημιουργώντας έλλειψη εργατικού δυναμικού στην οικοδόμηση του σοσιαλιστικού οράματος. Ταυτόχρονα αυτό το γεγονός αποτελούσε και μια εκκωφαντική αποδοκιμασία των πολιτών στο καθεστώς. Πριν από την ανύψωση του τείχους, η διαφυγή στη Δύση δεν αποτελούσε πρόβλημα, καθώς αρκεί να έπαιρνες το μετρό ή τον βερολινέζικο σιδηρόδρομο για να περάσεις τα «ιδεολογικά» σύνορα. Το Βερολίνο, μάλιστα, λειτουργούσε σαν η μόνη αφύλακτη πύλη εισόδου προς τη Δύση, την οποία είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν Πολωνοί και Τσέχοι. Οι Γερμανοί αποκαλούσαν τη φυγή αυτή από τη ΓΛΔ προς την καπιταλιστική ΟΔΓ «ψήφος μέσω των ποδιών». Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων εβδομάδων του Αυγούστου του 1961, εν μέσω οργιωδών φημών, περισσότεροι από 47.000 Ανατολικογερμανοί πολίτες διέφυγαν στη Δυτική Γερμανία μέσω του Βερολίνου. Ήταν και οι τελευταίοι που πρόλαβαν!

Οι δραπέτες του τείχους

Οι φυλακές, ωστόσο, γράφουν την ιστορία των αποδράσεων. Το τείχος που υψώθηκε δημιούργησε ταυτόχρονα την ακαταμάχητη επιθυμία να γκρεμιστεί. Όλα αυτά τα χρόνια, το όνειρο κάθε Ανατολικοβερολινέζου ήταν να κόψει πρώτος το νήμα του συρματοπλέγματος ξεπερνώντας τις σφαίρες που τον καταδίωκαν. Φιλόδοξο, ναι. Ωστόσο, όχι ακατόρθωτο. Κατά τη διάρκεια του χωρισμού της πόλης στα δύο σημειώθηκαν μια σειρά από προσπάθειες αποδράσεων.

Ο νεαρός Χάρι Ντέτερλιγκ ήταν μηχανικός τρένων. Λίγο μετά την ανέγερση του τείχους, παρατήρησε ότι μια εγκαταλειμμένη σιδηροδρομική γραμμή ήταν αφύλακτη. Στις 5 Δεκεμβρίου του 1961 επιβιβάστηκε μαζί με την οικογένειά του και τους φίλους του σε μια αμαξοστοιχία. Αναπτύσσοντας ιλιγγιώδη ταχύτητα βρέθηκε δίχως καν να το καταλάβουν οι ανθρωποφύλακες στη δυτική πλευρά ενός ελεύθερου κόσμου.

Αν ο μηχανικός τρένων Ντέτερλιγκ χρησιμοποίησε μια αμαξοστοιχία για την απόδρασή του, ο στρατιώτης Βόλφγκανγκ Ένγκελς επιβιβάστηκε σε ένα σοβιετικό άρμα μάχης. Το ειρωνικό είναι ότι ο Ένγκελς ήταν από τους στρατιώτες που βοήθησαν στην ανέγερση του τείχους το 1961. Δύο χρόνια αργότερα, οδηγώντας ένα τεθωρακισμένο, έπεσε με δύναμη πάνω του. Αν και το τείχος άντεξε, ο ίδιος μόλις που κατάφερε να αποδράσει, χάρη στην επέμβαση των δυτικών που τον ξέμπλεξαν από τα συρματοπλέγματα και τον τράβηξαν στη Δύση.

Οι μηχανικοί αεροσκαφών Χανς-Πέτερ Στρέλζικ και Γκίντερ Βέτσελ προτίμησαν την από αέρος απόδραση κατασκευάζοντας ένα αερόστατο!

Από αέρος περίπου απέδρασε κι ο σχοινοβάτης Χορστ Κλάιν, ο οποίος σκαρφάλωσε σε έναν στύλο ηλεκτρικού και ισορρόπησε πάνω στο ηλεκτρικό σύρμα, το οποίο βρισκόταν εκτός λειτουργίας. Αλλά εντυπωσιακή όσο και δραματική υπήρξε η μαζική απόδραση 57 ηλικιωμένων πολιτών, οι οποίοι πέρασαν στο Δυτικό Βερολίνο σκάβοντας τούνελ, που έκτοτε ονομάζεται «Τούνελ 57».

Το 1989

Κανείς, είναι αλήθεια, δεν ήταν προετοιμασμένος για την απροσδόκητη κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πως αυτός ο ασφυκτικά περίκλειστος στρατοκρατούμενος κόσμος - φρούριο θα έπεφτε σχεδόν αναίμακτα, αν εξαιρέσουμε την περίπτωση της Ρουμανίας, σαν χάρτινος πύργος. Τα γεγονότα εκείνης της χρονιάς ξεκίνησαν από την Πολωνία για να λάβουν τη σκυτάλη η Ουγγαρία, η Ανατολική Γερμανία, η Βουλγαρία, η Τσεχοσλοβακία και η Ρουμανία. Δυο χρόνια αργότερα, στις 26 Δεκεμβρίου 1991, θα διαλυόταν και η πάλαι ποτέ κραταιά Σοβιετική Ένωση.

Το Τείχος του Βερολίνου που υψώθηκε τη νύχτα της 12ης προς την 13η Αυγούστου, έπεσε τη νύχτα της Πέμπτης 9 προς Παρασκευή 10 Νοεμβρίου 1989, ύστερα από 28 χρόνια. Ήταν ένα τείχος που βασιζόταν στο ψέμα, τον κοινωνικό χαφιεδισμό, και απεικόνιζε τον πιο σκοτεινό ολοκληρωτισμό.

από topontiki