ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΣΥΜΦΩΝΗΣΑΝ ΓΙΟΥΝΚΕΡ ΚΑΙ ΤΡΑΜΠ
Γράφει ο Λεωνίδας Βατικιώτης
Με βάση την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η επίσκεψη του προέδρου της Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ στην Ουάσιγκτον την Τετάρτη 25 Ιουλίου ως στόχο είχε να τρίξει τα δόντια στον Τραμπ. Επίσης, να καταλάβει ότι αν δεν αναθεωρήσει την πολιτική του μετά τους δασμούς ύψους 7,7 δισ. δολ. που επέβαλε σε ευρωπαϊκά προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου και τους ευρωπαϊκούς δασμούς ύψους 3,3 δισ. δολ. που ακολούθησαν στα ουίσκι μπέρμπον, τις μοτοσυκλέτες Harley Davidson και τα τζιν Levi’s, θα ακολουθούσε ένα νέο κύμα ευρωπαϊκών δασμών ύψους 20 δισ. δολ. σε γεωργικά προϊόντα, μηχανολογικό εξοπλισμό και είδη υψηλής τεχνολογίας.
Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος
Μόνο που αυτή η ερμηνεία διαψεύδεται αρχικά από τα αποτελέσματα της συνάντησης, όπου αν κάτι συγκεκριμένο συμφώνησαν ήταν να αυξήσει η Ευρώπη τις εισαγωγές σόγιας και υγροποιημένου φυσικού αερίου, κόβοντας έτσι τους ενεργειακούς δεσμούς της Ευρώπης με τη Ρωσία και προσδένοντας πιο στενά την Ευρώπη στο ενεργειακό άρμα των ΗΠΑ! Ο Γιουνκέρ επομένως επέστρεψε με μερικά δισεκατομμύρια επιπλέον αμερικανικές εισαγωγές στη γηραιά ήπειρο, ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα του Τραμπ: να μειωθεί το εμπορικό έλλειμα των ΗΠΑ στις συναλλαγές με την Ευρώπη, που το 2017 ανήλθε σε 151 δισ. δολ., σε ένα συνολικό εμπορικό έλλειμμα ύψους 566 δισ. δολ., αυξημένο κατά 10% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Το έλλειμα δε των ΗΠΑ με τη Γερμανία, την οποία ο Τραμπ θεωρεί υπαίτια άδικων εμπορικών πρακτικών, ανέρχεται σε 64 δισ. δολ.
Επιπλέον, καμία συμφωνία για ακύρωση των μέτρων που έχουν ήδη εφαρμοστεί δεν ανακοινώθηκε. Το μόνο σχετικό ήταν επιτροπές που θα εξετάσουν την μείωση των αυξημένων δασμών, οι οποίοι φυσικά παραμένουν. Κι όχι μόνο παραμένουν αλλά ενισχύονται. Οι επιδοτήσεις ύψους 12 δισ. δολ. προς τους αμερικανούς αγρότες που ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος μια μέρα πριν την άφιξη του Γιουνκέρ, ο οποίος συνοδευόταν μάλιστα από την αρμόδια επίτροπο για το Εμπόριο Σεσίλια Μάλμστρομ, αν κάτι δείχνουν είναι τα τεράστια περιθώρια που διαθέτει ο Τραμπ να στηρίζει έμπρακτα τους κλάδους που δέχονται τις επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου. Κι έτσι να δείχνει ότι μπορεί να αντέξει αλλεπάλληλους γύρους εμπορικών δασμών, χωρίς να κινδυνεύει να αποξενωθεί από την εκλογική του βάση και του αμερικάνους φορολογούμενους. Η Ευρώπη, αντίθετα, δέσμια μιας νεοφιλελεύθερης αντίληψης που πρωτοεφαρμόστηκε τη δεκαετία του ’80 εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τις κρατικές επιδοτήσεις σε πληττόμενους ως κόκκινο πανί, ακόμη και τώρα που η Μέκκα του νεοφιλελευθερισμού τις εγκαταλείπει.
Η αλήθεια είναι ότι Γιουνκέρ και Μάλμστρομ διέσχισαν τον Ατλαντικό για ένα και μόνον λόγο: για να αποτρέψουν το νέο κύμα δασμών του Τραμπ που θα στόχευε στην ευρωπαϊκή, δηλαδή την γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία και δη τις εταιρείες Mercedes και BMW. Σειρά του Τραμπ άλλωστε ήταν τώρα να ανακοινώσει μέτρα, κι όχι των Ευρωπαίων…
Το ειδικό βάρος που διαθέτουν στο αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα οι εισαγωγές των δύο γερμανικών πολυεθνικών αποκαλύπτονται αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι από εισαγωγές αυτοκινήτων ύψους 184 δισ. δολ. το 2017, τα 47 δισ. αφορούσαν ευρωπαϊκά αυτοκίνητα. Η ανακούφιση που προκάλεσε στην Γερμανία η συμφωνία Γιουνκέρ – Τραμπ φάνηκε κι από την ενθουσιώδη υποδοχή που της επιφύλαξε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Πίτερ Αλτμάιερ, ο οποίος συνεχάρη δημόσια τους δύο αντιπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής…
Αντιρωσική υστερία στις ΗΠΑ μετά το Ελσίνκι
Νέες αφορμές για την αντι-ρωσική υστερία, που διακατέχει το αμερικανικό πολιτικό κατεστημένο, έδωσε η συνάντηση του Τραμπ με τον Πούτιν, στην πρωτεύουσα της Φινλανδίας στις 16 Ιουλίου. Το γεγονός δε ότι η συνάντηση των δύο ηγετών πραγματοποιήθηκε χωρίς την παρουσία συμβούλων και συνεργατών (με την ατζέντα να περιλαμβάνει την αποπυρηνικοποίηση της Βόρειας Κορέας, τις ειρηνευτικές προσπάθειες στη Μέση Ανατολή και τον κίνδυνο των κυβερνοεπιθέσεων, σύμφωνα με τις δικές τους δηλώσεις) τροφοδότησε ένα νέο γύρο καυστικών σχολίων και επιθέσεων.
Χαρακτηριστικά της έντασης είναι όσα έγραψε ο προβεβλημένος αρθρογράφος των New York Times, Τόμας Φρίντμαν, στις 24 Ιουλίου, που κατηγόρησε τον Τραμπ, ότι αντί για την Αμερική, όπως ήταν το προεκλογικό του σύνθημα, βάζει μπροστά τη Ρωσία! Είναι λεξιλόγιο και ύβρεις που δείχνουν τον βαθύ διχασμό του αμερικανικού πολιτικού συστήματος και προέρχονται από τις πιο μαύρες μέρες του ψυχρού πολέμου. Και τότε όμως ποτέ δεν εκτοξεύονταν εναντίον του αμερικανού προέδρου!
Το χειρότερο ωστόσο είναι ότι ανάλογοι χαρακτηρισμοί είναι ανυπόστατοι. Το αποδεικνύει, μεταξύ πολλών άλλων, η ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας στις 20 Ιουλίου, ότι θα προσφέρει στρατιωτική υποστήριξη ύψους 200 εκ. δολ. στην Ουκρανία. Η «βοήθεια» περιλαμβάνει παροχή εκπαίδευσης και στρατιωτικού υλικού. Τον Μάρτιο, μόλις δηλαδή πριν τέσσερις μήνες, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ είχε εγκρίνει ένα επιπλέον κονδύλι ύψους 47 εκ. δολ. Από το 2014 η Ουάσιγκτον, τόσο επί Ομπάμα όσο κι επί Τραμπ, έχει χρηματοδοτήσει το καθεστώς της Ουκρανίας με 1 δις. σχεδόν δολ., παρεμβαίνοντας έτσι ενεργά στο εσωτερικό της χώρας και υποδαυλίζοντας τη σύγκρουση με τη Ρωσία.
Το πιο φρέσκο θέμα συζήτησης στην αντι-ρωσική φιλολογία σχετίζεται με τις ενδιάμεσες εκλογές της 6ης Νοεμβρίου. Φιλοδοξία των Δημοκρατικών είναι να αποκτήσουν την πλειοψηφία σε ένα από τα δύο κοινοβουλευτικά σώματα των ΗΠΑ ή και στα δύο, και να μπορέσουν με αυτό τον τρόπο να περιορίσουν την ικανότητα του Τραμπ να ψηφίζει τους δικούς του νόμους, χωρίς να παίρνει υπ’ όψη του τη στάση των Δημοκρατικών.
Το σημαντικότερο εμπόδιο σε αυτό το δρόμο βρίσκεται για τους Δημοκρατικούς στη …Μόσχα, την οποία καταγγέλλουν ότι θα παρέμβει για να αλλάξει το αποτέλεσμα υπέρ του Τραμπ. Ο σουρεαλισμός κορυφώθηκε με τον Τραμπ να καταγγέλλει κι αυτός τη Μόσχα, που έχει ταυτιστεί με το απόλυτο κακό, ότι θα παρέμβει στις προσεχείς εκλογές υπέρ όμως των Δημοκρατικών κι όχι εναντίον τους! Το αποτέλεσμα των εκλογών αν και δεν μπορούμε να το προβλέψουμε, εύκολα μπορούμε να προδικάσουμε που θα ρίξει την ευθύνη ο χαμένος…
ΗΠΑ-Ιράν: Στρωμένος με πολεμοχαρή tweets ο δρόμος για τη νέα συμφωνία;
Έκπληξη προκάλεσαν τα λόγια του αμερικανού προέδρου σε εκδήλωση των βετεράνων πολέμου, που προανήγγειλαν ουσιαστικά την ομαλοποίηση των ιρανο-αμερικανικών σχέσεων: «Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε μια συμφωνία, όχι όμως τη συμφωνία που υπέγραψε η προηγούμενη διοίκηση που ήταν καταστροφή», ήταν τα λόγια του. Το νέο ωστόσο δεν είναι η απόρριψη κε μέρους του Τραμπ της συμφωνίας που υπέγραψε ο Ομπάμα με το Ιράν το 2015, από την οποία οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν ουσιαστικά τον Μάιο. Το νέο που έφερε η ομιλία του Τραμπ έγκειται στην προαναγγελία μιας συμφωνίας με το Ιράν, κι αυτό λίγες εβδομάδες πριν τεθούν σε ισχύ τα μέτρα οικονομικού αποκλεισμού του Ιράν από τις ΗΠΑ.
Πρόκειται ωστόσο για κυρώσεις που δεν είναι σίγουρο ότι θα έχουν την αποτελεσματικότητα και την αποδοχή που είχαν στο παρελθόν άλλα μέτρα οικονομικού αποκλεισμού που εφάμροσαν οι ΗΠΑ εναντίον χωρών όπως το Ιράκ, το Ιράν, η Κούβα, κ.α. Κι αυτό λόγω της όξυνσης των παγκόσμιων αντιθέσεων.
Οι ΗΠΑ δεν απολαμβάνουν της αναγνώρισης που έχαιραν ακόμη κι επί Ομπάμα. Οι μονομερείς ενέργειες του Τραμπ αυξάνουν τις φυγόκεντρες δυνάμεις στο διεθνές σύστημα. Μάρτυρας, ενδεικτικά, η Τουρκία που δήλωσε ορθά κοφτά ότι δεν πρόκειται να ακολουθήσει το αμερικανικό εμπάργκο στο Ιράν, ιεραρχώντας την ενεργειακή της ασφάλεια και τις περιφερειακές της συμμαχίες.
Οι δηλώσεις του Τραμπ προκάλεσαν εντύπωση γιατί μόλις λίγες μέρες πριν ο ίδιος ο αμερικανός ηγέτης και η πολιτική ηγεσία του Ιράν αντάλλαξαν μηνύματα στο twitter που λίγο – πολύ, ο ένας προανήγγειλε την καταστροφή του άλλου. Μένει να αποδειχθεί κατά πόσο η άλλη όψη των πολεμοχαρών tweets ήταν παρασκηνιακές επικοινωνίες που άνοιξαν το δρόμο για μια νέα συμφωνία.
Με άλλα λόγια, μια επανάληψη των όσων είδαμε με τη Βόρεια Κορέα, που οργισμένες και αιμοσταγείς απειλές απλώς προετοίμαζαν το δρόμο για μια ιστορική συμφωνία. Το δυσάρεστο ωστόσο, για το Ιράν και την ειρήνη, είναι ότι οι φιλοδοξίες και η επιθετικότητα της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, των στενότερων συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή, ωχριούν μπροστά σε αυτές του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, των στενότερων συμμάχων των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Ως προς το παρών πάντως τα κυρίαρχα σενάρια προκρίνουν την εμπλοκή, όπως ξεκάθαρα το έθεσε ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν στρατηγός Μοχάμεντ Μπαγκερί ο οποίος, μέσω tweet κι αυτός, απείλησε ότι αν το Ιράν δεχθεί επίθεση απλώς θα κλείσει τα στενά του Χορμούζ, απ’ όπου διέρχεται το 40% του πετρελαίου που διακινείται μέσω δεξαμενόπλοιων.
Η τελευταία φορά που ήχησαν τα όπλα στο Χορμούζ ήταν τον Απρίλιο του 1988, όταν μετά από την πρόσκρουση αμερικανικής φρεγάτας σε ιρανική νάρκη, οι ΗΠΑ απάντησαν με τη βύθιση τριών πολεμικών πλοίων και δύο πλατφορμών άντλησης πετρελαίου του Ιράν, κι επίσης με την κατάρριψη ενός πολιτικού αεροπλάνου που οδήγησε στο θάνατο 290 αθώων επιβατών. Η εκ των υστέρων δικαιολογία της Ουάσινγκτον πώς λανθασμένα το θεώρησαν πολεμικό αεροπλάνο, κανέναν δεν έπεισε…
Τις επόμενες μέρες θα αποδειχθεί αν οδεύουμε σε μια νέα συμφωνία με το Ιράν, που θα είναι πολύ χειρότερη για την Τεχεράνη, ή αν θα δούμε την τιμή του πετρελαίου να εκτοξεύεται στα ύψη…
Δεν υπάρχουν σχόλια: