Η μέτρηση της παραγωγικότητας έχει πάρει ανα καιρούς διάφορες μορφές. Η ποσότητα του παραγώμενου προϊόντος/υπηρεσίας είναι το βασικό κριτήριο. Στην αρχή με συνολικά χαρακτηριστικά – πόσο παράγει το εργοστάσιο. Στην συνέχεια, η μέτρηση, μοιράστηκε στον καθένα – η ατομική μέτρηση της παραγωγικότητας.

Και καθώς αυτή η ποσοτική αποτίμηση της παραγωγικότητας εισχωρούσε όλο και περισσότερο στο ατομικό επίπεδο, εξελίχθηκε και η ποιοτική της πλευρά – ποιές είναι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν για να αυξηθεί η απόδοση του κάθε εργάτη/εργάτριας; Η ανάλυση των κινήσεων, και η διαγραφή των περιττών τέτοιων, στη διαδικασία της εργασίας, ήταν και είναι μια ποιοτική “αναβάθμιση” της εργατικής δύναμης. Η καθολική πρακτική αυτού του τεμαχισμού βελτίωσης, επεκτείνεται εκτός της στενής έννοιας της εργασίας και εντός του σώματος. Η αλγοριθμοποίηση της σκέψης και η υπαγωγή του ελεύθερου χρόνου σε δραστηριότητες αυτο-βελτιώσεων δείχνουν αυτή την τάση.

Η αναδιάρθρωση στους χώρους εργασίας φαίνεται ίσως πιο ξεκάθαρα, ως ένα διακριτό πεδίο – παρόλο που έχει διευρυνθεί πολύ πέρα από το εργοστάσιο/γραφείο/κατάστημα. Η επιτήρηση και μέτρηση της ατομικής παραγωγικότητας, διαχρονικό ζήτημα των αφεντικών, δεν θα μπορούσε να μείνει η ίδια όσο αλλάζει και “φύση” της εργασίας. Η 4η βιομηχανική επανάσταση, μαζί με τα διλλήματα, προσφέρει και τις λύσεις. Το παρακάτω κείμενο αναφέρεται στη χρήση εφαρμογών επιτήρησης και μέτρησης της αποδοτικότητας που μπορούν να χρησιμοποιούν τα αφεντικά στο νέο παράδειγμα, και ειδικά εν καιρώ πανδημίας και τηλε-εργασίας. Η πρώτη ύλη αυτής της ανάλυσης είναι – τι άλλο; - τα (meta)data. Η καταγραφή της μηχανής για τις δραστηριότητες – μεγάλης ή μικρής λεπτομέρειας – και των περιγραφών τους.
Ένα σενάριο για να περιγράψουμε αυτή την διαδικασία θα μπορούσε να είναι το εξής: Κάποιος που δουλεύει σε ένα καφέ, χτυπάει κάρτα κατά την είσοδο και έξοδο. Όχι μόνο στην αρχή/τέλος της βάρδιας, αλλά και σε ενδεχόμενες ενδιάμεσες εξόδους μικρής διάρκειας από το μαγαζί. Γίνεται καταμέτρηση των βημάτων στο σύνολο της ημέρας καθώς και της τοποθέτησης/στάσης του σώματος στις διάφορες εργασίες. Ειδικοί αισθητήρες μετρούν τις μικρο-κινήσεις των χεριών καθώς κατασκευάζει τα διάφορα είδη. Κάμερες αναγνώρισης προσώπου εντοπίζουν την διάθεση και την κίνηση των ματιών, και καταγράφουν τις αλληλεπιδράσεις με τους πελάτες. Το σύνολο όλων αυτών – και ακόμα περισσότερων λεπτομερειών – αναλύεται από έναν έξυπνο αλγόριθμο και βγαίνουν οι στατιστικές. Εννοείται ότι οι συμβουλές (ή διαταγές) για σωστό ύπνο και καλή διατροφή είναι μέσα στο πρόγραμμα, αλλά αυτό είναι εκτός χώρου εργασίας και δεν μας απασχολεί – ε;

Μέσα στο παρεμβατικό, κρυφό “bossware” παρακολούθησης εργαζομένων

O covid-19 έχει ωθήσει εκατομμύρια ανθρώπους να εργαστούν από το σπίτι και πολλές εταιρείες που προσφέρουν λογισμικό για την παρακολούθηση εργαζομένων έχουν ενεργοποιηθεί για να προωθήσουν τα προϊόντα τους σε εργοδότες σε όλη τη χώρα.
Οι υπηρεσίες αυτές ακούγονται συχνά ως σχετικά αβλαβείς. Ορισμένοι προμηθευτές χαρακτηρίζουν τα εργαλεία τους ως λογισμικό "αυτόματης παρακολούθησης χρόνου" ή "αναλυτικών εργαλείων του χώρου εργασίας". Άλλοι εμπορεύονται με εταιρείες που ενδιαφέρονται για παραβιάσεις δεδομένων ή κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Θα ονομάσουμε αυτά τα εργαλεία, συλλογικά, “bossware”. Ενώ στοχεύει στην παροχή βοήθειας στους εργοδότες, το bossware θέτει σε κίνδυνο το απόρρητο και την ασφάλεια των εργαζομένων καταγράφοντας κάθε κλικ και πάτημα πλήκτρου, συλλέγοντας κρυφά πληροφορίες για αγωγές και χρησιμοποιώντας άλλες δυνατότητες κατασκοπείας που υπερβαίνουν πολύ το απαραίτητο για τη διαχείριση ενός εργατικού δυναμικού.

Αυτό δεν είναι εντάξει. Όταν ένα σπίτι γίνεται γραφείο, παραμένει σπίτι. Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να υπόκεινται σε μη συναινετική επιτήρηση ή να αισθάνονται πιεσμένοι να ελέγχονται στα σπίτια τους για να διατηρήσουν τη δουλειά τους.

Τί μπορούν να κάνουν;

Το Bossware συνήθως είναι εγκατεστημένο σε υπολογιστή ή smartphone και έχει δικαιώματα για πρόσβαση σε δεδομένα σχετικά με οτιδήποτε συμβαίνει σε αυτήν τη συσκευή. Τα περισσότερα προγράμματα λογισμικού συλλέγουν, λίγο πολύ, όλα όσα κάνει ο χρήστης. Εξετάσαμε διαφημιστικό υλικό, παρουσιάσεις και κριτικές πελατών για να κατανοήσουμε πώς λειτουργούν αυτά τα εργαλεία. Υπάρχουν πάρα πολλοί μεμονωμένοι τύποι παρακολούθησης για να αναφερθούν εδώ, αλλά θα προσπαθήσουμε να διακρίνουμε τους τρόπους με τους οποίους αυτά τα προϊόντα μπορούν να κατασκοπεύσουν σε γενικές κατηγορίες.
Ο ευρύτερος και πιο συνηθισμένος τύπος παρακολούθησης είναι “παρακολούθηση δραστηριότητας”. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει ένα ημερολόγιο καταγραφής των εφαρμογών και των ιστότοπων που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι. Μπορεί να περιλαμβάνει σε ποιούς στέλνουν emails ή μηνύματα - συμπεριλαμβανομένων των τίτλων και άλλων μετα-δεδομένων - και τυχόν αναρτήσεις που κάνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα περισσότερα προγράμματα λογισμικού καταγράφουν επίσης τις δραστηριότητες από το πληκτρολόγιο και το ποντίκι - για παράδειγμα, πολλά εργαλεία δίνουν μια λεπτό προς λεπτό ανάλυση του ποσού των πλήκτρων που πατιούνται και των κλικ ενός χρήστη, χρησιμοποιώντας την ως δείκτη για την παραγωγικότητα. Το λογισμικό παρακολούθησης παραγωγικότητας θα προσπαθήσει να συγκεντρώσει όλα αυτά τα δεδομένα σε απλά διαγράμματα ή γραφήματα που δίνουν στους διευθυντές μια γενική εικόνα για το τί κάνουν οι εργαζόμενοι.

[...]

...η συνέχεια στο έντυπο τεύχος του Cyborg.
[ σημεία διακίνησης ]

μετάφραση/απόδοση:Wintermute

τίτλος πρωτότυπου: Inside the Invasive, Secretive “Bossware” Tracking Workers
Electronic Frontier Foundation - 30/6/2020

από sarajevomag