Δελφίνια και φάλαινες σε ρόλο κομάντο από Ρωσία ΗΠΑ

Γράφει η Όλγα Μαύρου

Η βρετανική εφημερίδα Guardian φιλοξενεί άρθρο για τα δελφίνια που χρησιμοποιούν οι δύο υπερδυνάμεις στον υποβρύχιο ψυχρό –μέχρι στιγμής– πόλεμό τους. Η Ρωσία, σύμφωνα με τους Αμερικανούς, έχει αναπτύξει εκπαιδευμένα στρατιωτικά δελφίνια σε ναυτικές της βάσεις στη Μαύρη Θάλασσα, για να προστατεύει το στόλο της από επιθέσεις καταδρομέων ή και από νάρκες. Παρεμφερές πρόγραμμα έχουν αναπτύξει και οι ΗΠΑ από τα μέσα του περασμένου αιώνα.

Οι Αμερικανοί, και συγκεκριμένα το Ναυτικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ (USNI) εξέτασε δορυφορικές εικόνες της ναυτικής βάσης στο λιμάνι της Σεβαστουπόλεως και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τον περασμένο Φεβρουάριο, μετά την έναρξη του πολέμου, μεταφέρθηκαν εκεί δύο κλωβοί δελφινιών. Τα δελφίνια τεκμαίρεται ότι είναι εκπαιδευμένα στην ανίχνευση ναρκών αλλά και στον εντοπισμό δυτών που μπορεί να επιχειρήσουν σαμποτάζ εναντίον του ρωσικού στόλου.

Η ναυτική βάση της Σεβαστούπολης, στο νότιο άκρο της Κριμαίας, έχει εξαιρετική σημασία για το ρωσικό Ναυτικό, όμως είναι σχετικά ευάλωτη σε υποθαλάσσιες επιθέσεις. Εκεί υπήρχε βάση εκπαίδευσης δελφινιών από τα σοβιετικά χρόνια, αλλά μετά το 1990 το σχετικό πρόγραμμα εγκαταλείφθηκε από τους Ουκρανούς. Το 2000 έφτασαν στο σημείο να πουλήσουν και τα 27 εκπαιδευμένα δελφίνια στο Ιράν. Οταν άρχισε ο εμφύλιος με τους ρωσόφωνους ή ρωσόφιλους, οι Ουκρανοί ξανάρχισαν την εκπαίδευση λίγων δελφινιών και το 2012 πρέπει να είχαν γύρω στα 10, χωρίς αυτός ο αριθμός να είναι διασταυρωμένος. Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, τα ζήτησαν από τους Ρώσους, αλλά εκείνοι αρνήθηκαν να τους τα δώσουν.

«Οι ειδικοί μας επινόησαν συσκευές που μπορούν και μετατρέπουν σε αναγνώσιμο σήμα στην οθόνη του χειριστή τα σήματα που εκπέμπει το “σόναρ” των δελφινιών. Το ουκρανικό ναυτικό δεν διέθετε ούτε κονδύλια, ούτε την αναγκαία τεχνογνωσία και, ούτως ή άλλως, το πρόγραμμά ήταν καταδικασμένο», δήλωσε ανώνυμα μια πηγή του ρωσικού αντίστοιχου προγράμματος στο κρατικό ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti το 2014, όταν οι Ουκρανοί ζήτησαν πίσω τα δελφίνια τους.

Κομάντος δελφίνια

Η Ρωσία, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, συμπεριλαμβανομένης της Σεβαστουπόλεως το 2014, δεν είχε μεταφέρει κλωβούς δελφινιών. Οι Αμερικανοί υποστηρίζουν ότι οι κλωβοί μεταφέρθηκαν όταν άρχισαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις τον Φεβρουάριο. Πάντως το πρόγραμμα συνεχιζόταν σε άλλη περιοχή. Το 2016 η Ρωσική Ομοσπονδία εκδήλωσε μάλιστα ενδιαφέρον για αγορά κατάλληλων δελφινιών και συμφώνησε να της παραδοθούν μέχρι τον Αύγουστο στη Σεβαστούπολη. Τα δελφίνια έπρεπε να έχουν τέλεια δόντια, τέλειο δέρμα και να είναι ηλικίας μέχρι 5 ετών –έχουν περίπου 50 έτη προσδόκιμο ζωής. Ήθελαν δύο θηλυκά και τρία αρσενικό.

Κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου οι δύο υπερδυνάμεις εκπαίδευαν δελφίνια, επειδή αυτά είχαν ικανότητες ηχοεντοπισμού. Οι ΗΠΑ δαπάνησαν πάνω από 28 εκατομμύρια δολάρια για τη συντήρηση των δικών τους “μονάδων” δελφινιών και θαλασσίων λεόντων, καθώς είναι και αυτοί επιδεκτικοί εκπαιδεύσεως στην ανίχνευση. Στην βάση εκπαίδευσης στο Σαν Ντιέγκο έχουν 75 δελφίνια. Οι Αμερικανοί τα χρησιμοποίησαν στον Πόλεμο του Κόλπου και οι Ρώσοι τα δικά τους στη Συρία, κυρίως για την προστασία των πλοίων τους.

Απ’ ό,τι φαίνεται, η εκπαίδευση των δελφινιών ήταν αρχικά ιδέα των Αμερικανών και οι Σοβιετικοί ακολούθησαν το 1965. Εκείνη την εποχή τα δελφίνια εκπαιδεύονταν στην τοποθέτηση εκρηκτικών σε εχθρικά πλοία και στον εντοπισμό ναρκών ή ναυαγίων στη Μαύρη Θάλασσα. Τα δελφίνια δεν είναι τα μόνα πλάσματα του ωκεανού που μπορεί να έχει εκπαιδεύσει ο στρατός.

Russian Navy Beluga whale - Covert Shores

Μια φάλαινα μπελούγκα που εντοπίστηκε στις ακτές της Νορβηγίας το 2019 πιστεύεται ότι εκπαιδεύτηκε από το ρωσικό ναυτικό. Οι ψαράδες ανέφεραν τότε ότι μια μπελούγκα «με περίεργες πλεξούδες, οι οποίες μπορεί να συγκρατούσαν κάμερες», παρενοχλούσε τις βάρκες τους, τραβώντας ιμάντες και σχοινιά. Η εκπαίδευση των φαλαινών γίνεται στην Χερσόνησο Κόλα, στην Λευκή Θάλασσα.