Τα σύννεφα στις σχέσεις ΗΠΑ και Σ.Αραβίας και η… ελληνική εμπλοκή

 

Γράφει ο Παναγιώτης Σωτήρης

Σημάδια επιδείνωσης εμφανίζουν οι σχέσεις Σαουδικής Αραβίας και ΗΠΑ, δύο παραδοσιακών συμμάχων. Σε αυτό το φόντο αναχώρησε η ελληνική συστοιχία «Patriot» για τη Σαουδική Αραβία

Οι σχέσεις της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΠΑ φάνταζαν πάντοτε ένας ακρογωνιαίος λίθος του διεθνούς συστήματος. Ας μην ξεχνάμε ότι η συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες ξεκινά ήδη πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και περιλάμβανε πάντα τη γεωπολιτική διάσταση αλλά και τη διάσταση του πετρελαίου. Παρά τις κατά καιρούς εντάσεις, η σχέση αυτή παρέμεινε στρατηγική και για της ΗΠΑ η Σαουδική Αραβία ήταν ένας βασικός πυλώνας της συνολικής τους στρατηγικής για τη Μέση Ανατολή.

Σε αυτή τη συνεργασία οι ΗΠΑ αναλάμβαναν να προσφέρουν εγγυήσεις ασφάλειας στο βασίλειο του Περσικού Κόλπου (συμπεριλαμβανομένου και εξοπλισμού αλλά και παρουσίας αμερικανικών στρατευμάτων στο σαουδαραβικό έδαφος) και η Σαουδική Αραβία αναλάμβανε να είναι ανάχωμα στους αντιπάλους των ΗΠΑ, τη Σοβιετική Ένωση παλαιότερα, το Ιράν αργότερα. Παράλληλα, το Ριάντ αναλάμβανε την υποχρέωση να χρησιμοποιεί την τεράστια ικανότητα παραγωγής πετρελαίου για να συγκρατεί τις τιμές του πετρελαίου εντός συγκεκριμένων ορίων. Επιπλέον, η Σαουδική Αραβία υπήρξε και ένας από τους μεγαλύτερους πελάτες των ΗΠΑ ως προς την αγορά εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Αυτό δεν σήμαινε ότι δεν υπήρξαν και κατά περίπτωση αντιπαραθέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Πέραν του γενικού ζητήματος που δημιουργούσε η κατάσταση με τα ανθρώπινα δικαιώματα (και ιδίως τα δικαιώματα των γυναικών) στη Σαουδική Αραβία υπήρχαν και άλλα θέματα. Το γεγονός ότι η Αλ Κάιντα ελάμβανε χρηματοδότηση από Σαουδάραβες επιχειρηματίες όπως οι ενδείξεις για εμπλοκή και Σαουδαράβων στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά και ο τρόπος που η Σαουδική Αραβία χειρίστηκε τη σύγκρουση στην Υεμένη στην οποία έχει άμεση εμπλοκή είναι δύο χαρακτηριστικά θέματα, όπως και η δολοφονία Κασόγκι.

Από την άλλη, πρέπει να σημειωθεί ότι η περίοδος Τραμπ χαρακτηρίστηκε από αναβάθμιση των αμερικανοσαουδαραβικών σχέσεων, με την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ να στηρίζει ιδιαίτερα και την διαδικασία προσέγγισης της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ.

Η νέα πολιτική Μπάιντεν

Η πολιτική του Τζο Μπάιντεν φάνηκε να ακολουθεί έναν κάπως διαφορετικό δρόμο. Όπως φάνηκε και από την απόφαση για πλήρη αποχώρηση από το Αφγανιστάν, η νέα αμερικανική κυβέρνηση έχει βάλει ως προτεραιότητα την απεμπλοκή από εστίες έντασης και δη αυτές που απαιτούν τελικά μακροχρόνια αμερικανική εμπλοκή.

Χωρίς να αναιρεί τις γενικότερες συμμαχίες ή τις διαχωριστικές γραμμές, η κυβέρνηση Μπάιντεν δείχνει να επιθυμεί ορισμένες τοπικές εντάσεις ή αντιπαραθέσεις να κινηθούν περισσότερο προς μια κατεύθυνση επίλυσης, παρά να συντηρούνται (και) από την αμερικανική παρουσία. 

Διαβάστε την συνέχεια στο iskra