Η ζωή είναι ξενοδοχείο, όχι σπίτι…

Γράφει ο Μάκης Ανδρονόπουλος

Μα γιατί ο Γιώργος Παυλόπουλος επέλεξε να βάλει τίτλο στην συλλογή 36 ιστοριών ξενοδοχείων “Όσο πιο μακριά από το σπίτι”; Γιατί κάνει αυτή την γκροτέσκα αντίστιξη τόσο προκλητικά; Τι σημαίνει αυτή η δήλωση-ευχή “Όσο πιο μακριά από το σπίτι”; Τι κακό συμβαίνει στο σπίτι και θέλει να απομακρυνθεί από αυτό; Και τι συμβαίνει σε αυτά τα αλλόκοτα ξενοδοχεία που είναι άξιο να διηγηθεί κανείς;

Ο Γιώργος Παυλόπουλος αφηγείται ως σύγχρονος παραμυθάς ιστορίες του φανταστικού με απλό μαγευτικό τρόπο που κεντρίζουν την περιέργεια ,γιατί όλες διαδραματίζονται σε τόπους συμβολικούς, ανύπαρκτους, αφύσικους, σε κτίρια που καθορίζουν τις ζωές όσων διαμένουν σε αυτά, με ήρωες παράξενους, ιδιαίτερους, συχνά εμμονικούς εγκλωβισμένους σε ιδέες, σε προλήψεις, σε καταστροφικές έξεις.

Μέσα σε αυτό το σουρεαλιστικό σύμπαν, ο τίτλος του βιβλίου (Εκδόσεις Στερέωμα, 2020) που τονίζει την απόσταση από το “σπίτι” εξηγείται. Αν το “σπίτι” είναι το θερμοκήπιο της ζωής, όπου ο άνθρωπος εκπαιδεύεται για να αποκτήσει την δέουσα οικειότητα με τον κόσμο σε συνθήκες ελεγχόμενης ασφάλειας, η μετάβαση στην πραγματική ζωή της κοινωνίας αποτελεί ένα πραγματικό σοκ, αφού εκεί υπάρχει ένας άλλος κόσμος που ελάχιστη σχέση έχει με όσα μάθαμε στο σπίτι.

Έτσι, ενώ ο Παυλόπουλος διηγείται ιστορίες ξενοδοχείων όπου διαδραματίζονται οι πιο τρελές καταστάσεις πέραν κάθε καθεστηκυίας κανονικότητας, παίρνει απόσταση από το “σπίτι” όπου διαμορφώθηκε και διδάχθηκε τα πάντα λάθος. Το “θερμοκήπιο” του σπιτιού είναι εκτός πραγματικότητας, γιατί αυτή βρίσκεται στα “ξενοδοχεία” όπου φιλοξενούνται τα συμβάντα της ζωής μας. Εκεί στους χώρους προσωρινής διαμονής, φιλοξενούμενοι, περαστικοί, ξεκρέμαστοι, αντιμετωπίζουμε μια πραγματικότητα εκτός λογικής.

Συμβολικός σουρεαλισμός

Η ζωή είναι ξενοδοχείο, όχι σπίτι. Η ζωή είναι εφήμερη, δεν είναι δεδομένη, ούτε διαθέτει την ασφάλεια του σπιτιού. Αυτό δεν το μαθαίνουμε πια στα παιδιά. Το έκαναν οι παλιοί, οι αγρότες ειδικά που ζουν μέσα στην ανασφάλεια της φύσης… Πίσω από την ποιητική του Γιώργου Παυλόπουλου βρίσκεται ένας βαθύς υπαρξιακός στοχασμός. Η αφήγησή του ψύχραιμη αφορά τον παραλογισμό της καθημερινής ζωής, της τρέλας που επικυριαρχεί κάθε λογικής και συνεννόησης.

Ο συμβολικός σουρεαλισμός του Γιώργου Παυλόπουλου χτίζει ανοίκειες εικόνες και καταστάσεις μέσα και έξω από τους τοίχους των ξενοδοχείων του. Η ποιητική του ξεκινά πάντα από τις ονομασίες τους: Ο συμπαθητικός ιχνηλάτης, Ανάμεσα στη φθορά και τη λήθη, Στον αφρό των ημερών, Οι λέξεις των ποιητών, Στα μικρά ασημένια κέρματα, Η τροφαντή Λου, Η έσχατη ελπίδα, Η παρέλαση των χαμένων ονείρων, Τα εκατό χαστούκια, Το ξενοδοχείο του σήμερα, του αύριο και του χθες κοκ. Ήρωές του άλλοτε είναι οι ξενοδόχοι, άλλοτε οι αρχιτέκτονες, άλλοτε οι πελάτες.

Όπως ορθά επισημαίνεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου «ο Γιώργος Παυλόπουλος δεν μας μιλάει εδώ για το ταξίδι, για τα τοπία που διατρέχει αυτός που φεύγει, για την ίδια την ανάγκη της φυγής. Διαλέγει να μιλήσει για τα ξενοδοχεία, τις ετεροτοπίες του προσωρινού. Κάθε του διήγημα είναι μια περιήγηση σ’ ένα αινιγματικό κτίσμα, που επιβάλλει στον ταξιδιώτη τους δικούς του όρους». Στις 163 σελίδες των διηγημάτων του καταγράφεται μια λογοτεχνική ωριμότητα με ισχυρές προοπτικές, μια συγγραφή που πολύ άνετα μπορεί να εκπροσωπήσει τα ελληνικά γράμματα του 21ου αιώνα στο διεθνές λογοτεχνικό στερέωμα άξια και ανταγωνιστικά.

Έργα του Παυλόπουλου

Ο Γιώργος Παυλόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980 και ζει στο Βερολίνο. Είναι ο συγγραφέας τεσσάρων βιβλίων: “300 Βαθμοί Κέλβιν το Απόγευμα” (Αλεξάνδρεια, 2007, μυθιστόρημα), “Ατμός” (Κέδρος, 2011, μυθιστόρημα), “Το Όριο και το Κύμα” (Ποταμός, 2014, μυθιστόρημα) και “Όσο πιο μακριά από το σπίτι” (Στερέωμα, 2020, διηγήματα). Εκτενή αποσπάσματα των βιβλίων του δημοσιεύθηκαν στην αμερικανική λογοτεχνική επιθεώρηση In Translation. Το μυθιστόρημά του “Ατμός” βρίσκεται στη μόνιμη συλλογή των βιβλιοθηκών Yale, Harvard, Princeton και Columbia.

Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά του εξωτερικού, ενώ παρουσιάζει μέρος των ταξιδιωτικών του κειμένων στο blog του στην ελληνική έκδοση της Huffington Post. Το 2015 ήταν προσκεκλημένος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, όπου μίλησε στην εκδήλωση “New Voices from Greece”. Το 2017 συμμετείχε ως ομιλητής στο Διεθνές Φεστιβάλ διηγήματος της Κωνσταντινούπολης. Από τον Αύγουστο του 2018 γράφει το ταξιδιωτικό μπλογκ Letters to Barbara.