Εν ουρανώ ίσως…

 Γράφει η Κυριακή Μπεϊόγλου

Μια συζήτηση με τους φίλους σας θα σας πείσει πως δεν είναι μόνο δική σας αίσθηση. Το νιώθουμε όλοι. Πέρα από τον εγκλεισμό. Η πολιτεία, όπως πιστεύαμε κατά βάθος πως υπάρχει, δεν υφίσταται. Φαίνεται πως υπάρχει μεγάλο έλλειμμα στο δημοκρατικό υποστύλωμά της. Η μόνη ελπίδα και το μέλλον μοιάζει να είναι η συνείδηση του καθενός μας για το δίκαιο και την αλληλεγγύη. Κάτι σαν το πολιτειακό ιδεώδες του Πλάτωνα. Μια αίσθηση κοινής πολιτείας -ιδεατής ίσως- πέρα από τον χώρο και τον χρόνο. Μια «διάσταση» για να ανατρέχουμε όλοι όσοι προσπαθούμε να εγκαθιδρύσουμε τη δικαιοσύνη στην ψυχή μας.

Σε τούτη τη ζωή φαίνεται πως το πρακτικό εγχείρημα θα είναι πάντα σε σύγκρουση με ό,τι θεωρούμε ουσιαστική δημοκρατία. Θυμήθηκα, αξιολογώντας κι εγώ όπως ο καθένας μας τα μέτρα για την πανδημία, εκείνο το περίφημο χωρίο της Πολιτείας του Πλάτωνα: Αλλ’, ην δ’ εγώ, εν ουρανώ ίσως…

Ισως υπάρχει η πολιτεία που φανταστήκαμε στον ουρανό. Σαν ένα υπόδειγμα για όποιον θέλει να βλέπει και βλέποντας να χτίζει μια πολιτεία μέσα του. Δεν έχει και τόσο σημασία αν υπάρχει. Σημασία έχει πως ο καθένας μας μπορεί να λειτουργεί και να συμπεριφέρεται σαν άτομο καλύτερα σε σχέση με τους άλλους ανθρώπους. Δεν μιλά για μια πόλη των άριστων. Η ύπαρξη μιας τέτοιας πόλης στον κόσμο είναι τελικά κάτι τελείως αδιάφορο, γιατί ίσως αυτό αμφισβητεί την ηθική εγκυρότητά της.

Ο δίκαιος άνθρωπος, ο κάτοικος της πολιτείας του Πλάτωνα, δεν είναι ο ιδανικός πολίτης κάποιου υπαρκτού κράτους, αλλά ένας «πολίτης» εκείνου του «κράτους» που υπάρχει μέσα στην ψυχή του και καθορίζει και την πράξη του. Συνεπώς, τα μέτρα για την πανδημία, όσα μέτρα κι αν παρθούν, άδικα και πρόχειρα για πολλούς κλάδους που πλήττονται, δεν πρόκειται να βελτιώσουν την κατάσταση όσο περνά ο καιρός και ο ιός δεν φαίνεται να υποχωρεί.

Δεν βελτιώνουν την κατάσταση γιατί τα επικοινωνιακά ενημερωτικά σποτ δεν φτάνουν για να πείσουν τον καθένα και την καθεμία από μας, τους νέους, τα παιδιά, τους ηλικιωμένους πως είναι «πολίτες». Δόθηκε μια τεράστια ευκαιρία, μέσα από την τραγική συγκυρία του κορονοϊού, αλλά χάθηκε από επικοινωνιολόγους που λειτούργησαν ως διαφημιστές. Λαμπερά πρόσωπα που διαφήμιζαν κάτι. Τι; Συνείδηση; Δεν πωλείται απ’ όσο γνωρίζω. Ο κόσμος σε αυτή την περίπτωση ήθελε περισσότερη σοβαρότητα, ουσιαστική ενημέρωση. Πώς να αλλάξει τη συμπεριφορά του όταν οι ιθύνοντες δεν το έπεισαν; Και όχι μόνο αυτό, αλλά προκαλούν το κοινό αίσθημα. Εν ουρανώ ίσως… σκέφτομαι. Αλλά είναι πάντα μια αποτυχία του ανθρώπου να εναποθέτει τις ελπίδες του στους ουρανούς. Ειδικά όταν στον ουρανό έβλεπε ανοιχτούς ορίζοντες και ελεύθερες πτήσεις.

από efsyn