Γιατί ο κόσμος νικήθηκε από την πανδημία

 Γράφει ο Yanzhong Huang

Την ημέρα πριν από την ορκωμοσία του προέδρου Τζο Μπάιντεν, οι Ηνωμένες Πολιτείες πέρασαν ένα τραγικό ορόσημο που σηματοδοτούσε τους 400.000 θανάτους από την [ασθένεια] COVID-19. Ο Μπάιντεν έκτοτε προειδοποιεί ότι θα μπορούσαν να χαθούν μισό εκατομμύριο αμερικανικές ζωές μέχρι τον Φεβρουάριο. Δεν θα έπρεπε να είναι τόσο άσχημα.

Η ασυνέπεια και η ανικανότητα της διοίκησης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ επιδείνωσαν το κόστος της πανδημίας, αλλά το ίδιο έκαναν ευρύτερες δυνάμεις εν μέρει πέρα από τον έλεγχο οποιασδήποτε κυβέρνησης, από την πολιτική έως τον προστατευτισμό και μέχρι την παράνοια.

Στις πρώτες μέρες της επιδημίας, καθώς ο νέος κορωνοϊός άρχισε να ξεπερνά τα σύνορα, οι χώρες έσπευσαν να θεσπίσουν εμπόδια στα ταξίδια και να εφαρμόσουν προστατευτικά μέτρα, ενάντια στις συμβουλές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Αντί να δουλέψουν μαζί για να περιορίσουν την έξαρση, οι μεγάλες δυνάμεις φιλονικούσαν για το ποια θα έπρεπε να θεωρηθεί υπεύθυνη. Η επιστημονική έρευνα υποτάχθηκε στα εθνικά συμφέροντα και η ανάπτυξη και διανομή εμβολίων -μια διαδικασία που οι ειδικοί κάποτε ήλπιζαν ότι θα προσφέρει μια παγκόσμια λύση σε μια παγκόσμια κρίση- επέκτειναν τις ανισότητες στην υγεία. Τα αποτελέσματα αυτού του εμβολιαστικού απαρτχάιντ είναι πλέον εμφανή: από τις 25 Ιανουαρίου, καμία [1] από τις 68,1 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου που χορηγήθηκαν παγκοσμίως δεν παρασχέθηκε σε χώρες χαμηλού ή χαμηλο-μεσαίου εισοδήματος. «Ο κόσμος βρίσκεται στα πρόθυρα μιας καταστροφικής ηθικής αποτυχίας», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Tedros Adhanom Ghebreyesus [2] την περασμένη εβδομάδα, αναφερόμενος στο κενό πρόσβασης στα εμβόλια.

Η ασυντόνιστη, χαοτική και εθνοκεντρική διεθνής απάντηση στην COVID-19 έρχεται σε έντονη αντίθεση με την διεθνή αντίδραση στην πανδημία H1N1 του 2009 και στην επιδημία του Έμπολα το 2014. Το 2009, οι υγειονομικές Αρχές από μεγάλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, αντάλλαξαν τεχνολογία και πληροφορίες σχετικά με την εξάπλωση του ιού της γρίπης των χοίρων και επιτάχυναν την ανάπτυξη ενός εμβολίου -μια συνεργασία που βοήθησε στην καταπολέμηση αυτού του ιού και ενός μεταγενέστερου, του H7N9 της γρίπης των πτηνών, η οποία θα μπορούσε εύκολα να γίνει πανδημία [3] το 2013, αλλά δεν έγινε. Στην συνέχεια, το 2014, μεγάλες δυνάμεις ανταποκρίθηκαν σε εκκλήσεις των Ηνωμένων Εθνών και του ΠΟΥ να στείλουν υγειονομική βοήθεια στην Δυτική Αφρική για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του ιού Έμπολα. Η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκεκριμένα, σφυρηλάτησαν μια στενή εταιρική σχέση -συνεργαζόμενες για την κατασκευή κέντρων θεραπείας και την παροχή ιατρικών προμηθειών- που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο γύρισμα της παλίρροιας εναντίον του Ebola.

Μερικοί αναλυτές κατηγορούν [4] τον ΠΟΥ για την κατάρρευση της διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της υγείας κατά την διάρκεια της πανδημίας της COVID-19. Και για να είμαστε δίκαιοι, ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας έκανε μια σειρά λανθασμένων βημάτων. Καθυστέρησε να κηρύξει την έξαρση ως έκτακτη ανάγκη διεθνούς ενδιαφέροντος για την δημόσια υγεία (public health emergency of international concern, PHEIC), έδειξε αδυναμία εφαρμογής των διεθνών υγειονομικών κανονισμών με συνεκτικό και αποτελεσματικό τρόπο, και συγχώρησε πάρα πολλά στην Κίνα σε μια προσπάθεια να επιδιώξει την συνεργασία της στην παρακολούθηση και την ανταπόκριση για την ασθένεια. Αλλά αυτά τα προβλήματα δεν είναι καινούργια. Κατά την διάρκεια της πανδημίας H1N1 του 2009, ο ΠΟΥ συνέστησε ένα σύνολο ήπιων κατευθυντήριων γραμμών μετριασμού για χώρες σε όλο τον κόσμο, αλλά υποστήριξε την απόφαση της Κίνας να ακολουθήσει μια αυστηρή στρατηγική περιορισμού, στέλνοντας ανάμεικτα μηνύματα σε μια φαινομενική απόπειρα να εξευμενίσει το Πεκίνο. Και κατά την διάρκεια της επιδημίας Έμπολα το 2014, ο ΠΟΥ ήταν εξίσου καθυστερημένος με την κήρυξη της επιδημίας ως PHEIC. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις, οι χώρες βρήκαν και πάλι τρόπους να συνεργαστούν για να σταματήσουν τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στην δημόσια υγεία από το να γίνουν κατακλυσμικά γεγονότα.

Διαβάστε την συνέχεια στο foreignaffairs