Μετωπική Ρωσίας –Τουρκίας;

Γράφει ο Λεωνίδας Βατικιώτης

Σημαδιακή μέρα η Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου για την Τουρκία, καθώς για πρώτη φορά από το 2011 όταν ξεκίνησε ο εμφύλιος στη Συρία η Τουρκία συγκρούστηκε απ’ ευθείας με τον συριακό στρατό, καταγράφοντας 8 νεκρούς στρατιώτες κι 1 άτομο από το πολιτικό προσωπικό.

Δέκα χρόνια κοντεύουν να κλείσουν κι ενώ η Τουρκία έχει προκαλέσει τεράστια υλική και ανθρώπινη ζημιά στη Συρία, που αποτελεί σταθερό ανταγωνιστή της, πάντα μέσω αντιπροσώπων, την προηγούμενη Δευτέρα ήταν η πρώτη φορά που πλήρωσε για την πολιτική της. Φυσικά ανταπέδωσε σκοτώνοντας με δικά της πυρά 13 στρατιώτες του συριακού στρατού και στρεφόμενη κατά της Ρωσίας!

Η σύγκρουση του συριακού στρατού με τον τουρκικό ήταν αναμενόμενη, όσο το καθεστώς του Άσαντ ανακάμπτει κι επιχειρεί να εξασφαλίσει την εδαφική ενότητα της χώρας. Η αποχώρηση των ΗΠΑ, ακόμη κι όπως έγινε, διευκολύνει αφάνταστα τον Άσαντ, που ως μεγαλύτερο αγκάθι το οποίο έχει να αντιμετωπίσει είναι το Ιμπλίντ, όπου ειδικά από τον περασμένο Απρίλιο διεξάγει αλλεπάλληλες κι αιματηρές επιχειρήσεις για να ανακτήσει τον έλεγχο του. Στο πλαίσιο αυτών των επιχειρήσεων οι νεκροί ξεπερνούν τους 1.000, ενώ με βάση τη UNICEF μόνον από τον Δεκέμβριο 300.000 άτομα έχουν διωχθεί και 1,2 εκ. άλλα άτομα βρίσκονται σε άμεση ανάγκη βοήθειας. Η Μόσχα συνδράμει στις επιχειρήσεις του συριακού στρατού με συχνά ανελέητους αεροπορικούς βομβαρδισμούς, που συνάδουν ωστόσο με τον διακηρυγμένο στόχο της για ανάκτηση της Συριακής εθνικής κι εδαφικής ενότητας.

Καθόλου τυχαία λοιπόν ο Ερντογάν δεν στράφηκε κατά της Ρωσίας, δηλώνοντας «να μην βρεθούν στο δρόμο τους»! Οι τόνοι ανέβηκαν εκ μέρους του Ερντογάν, με αφορμή την προγραμματισμένη επίσκεψη που πραγματοποιούσε την ίδια ημέρα, Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου στο Κίεβο. Ο τούρκος πρόεδρος δεν δίστασε να θίξει τις πιο ευαίσθητες χορδές της Τουρκίας, δημιουργώντας ένα σαφές ρήγμα στις διμερείς τους σχέσεις. Από την πρωτεύουσα της Ουκρανίας ο τούρκος πρόεδρος όχι μόνον επανέλαβε τη θέση της Άγκυρας να μην αναγνωρίσει την Κριμαία ως ρωσικό έδαφος αλλά χαρακτήρισε «μη νομιμοποιημένη» την προσάρτηση της χερσονήσου το 2014. Κατά τη παραμονή του στην Ουκρανία ο Ερντογάν συμφώνησε με το ομόλογό του να αυξήσουν το διμερές εμπόριο ως το 2023 στα 10 δισ. δολ. κι επίσης να αυξήσουν τη συνεργασία στο μέτωπο των αμυντικών δαπανών. Σε αυτό το πλαίσιο η Άγκυρα θα διευκολύνει το Κίεβο με 36 εκ. δολ. προκειμένου να προμηθευτεί τουρκικό εξοπλισμό.

Από τη μεριά της Τουρκίας δεν έλειψαν και προσπάθειες απόδοσης της επίθεσης του συριακού στρατού στην επιχείρηση του Ερντογάν να χτίσει γέφυρες συνεργασίας με το Κίεβο που αποτελεί ορκισμένο εχθρό της Μόσχας. Η εθνικίστρια ηγέτης του κόμματος ΙΥΙ Μεράλ Ακσενέρ συγκεκριμένα (είναι αυτή που είχε υποσχεθεί ότι αν κέρδιζε τις εκλογές θα έκανε την τελετή ορκωμοσίας της σε ένα από τα νησιά του Αιγαίου που διεκδικεί η Τουρκία), δήλωσε ότι ο συριακός στρατός κατ’ εντολήν της Ρωσίας έβαλε κατά των Τούρκων στρατιωτών, τιμωρώντας έτσι την Άγκυρα για τη στρατιωτική ενίσχυση του Κιέβου. «Δίνουμε στρατιωτική βοήθεια, γινόμαστε στρατιωτικό στόχος» ήταν τα λόγια της, θεωρώντας ως το πιο φυσιολογικό πράγμα του κόσμου ο τουρκικός στρατός να έχει εισβάλει στη Συρία και να έχει καταλάβει συριακό έδαφος…

Το ρήγμα στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία όσο κι αν προχωρήσει (δεδομένου ότι οι δρόμοι τους χωρίζουν και στη Λιβύη) δεν θα ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο βάθος, που ορίζεται από μια σειρά συμφωνίες τις οποίες έχουν υπογράψει οι δύο χώρες σε θέματα άμυνας, ενέργειας και οικονομίας τα λίγα τελευταία χρόνια και δη μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν. Η πιο πρόσφατη συμφωνία αφορούσε τον αγωγό Turkstream και υπογράφτηκε μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν στις 8 Ιανουαρίου. Ο αγωγός θα διέρχεται από την Μαύρη Θάλασσα και θα έχει μήκος 930 χιλιόμετρα τροφοδοτώντας με ρωσικό αέριο την εσωτερική κατανάλωση της Τουρκίας και παράλληλα την αγορά της Νότιας Ευρώπης μέσω της Βουλγαρίας, της Σερβίας και της Ουγγαρίας. Είναι ένα σχέδιο που σε συνδυασμό με τον αγωγό Nordstream II «τελειώνει» πολιτικά, οικονομικά και γεωστρατηγικά την Ουκρανία, μιας και η Ρωσία δεν θα την έχει πλέον καμμιά ανάγκη για να φτάσει το φυσικό της αέριο στην Ευρώπη. Κι εδώ δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε στην Τουρκία την ευκολία με την οποία μπορεί να κινείται δραστήρια κι αποτελεσματικά στα πιο ανταγωνιστικά ταμπλό, και στο ΝΑΤΟ και με S-400, και με τη Ρωσία και με την Ουκρανία, για να υπηρετήσει μια αναθεωρητική πολιτική που εντείνει την αστάθεια προς όλες τις κατευθύνσεις…

από neaselida, μέσω leonidasvatikiotis