Πως ονειρεύτηκε ο Μάνος τους αγώνες τραγουδιού της Κέρκυρας πριν 37 χρόνια!

Η ελπιδοφόρα έναρξη τον Σεπτέμβριο του 1981, το άδοξο τέλος το 1982 • Οι καλλιτέχνες που αναδείχθηκαν, τα τραγούδια που αγαπήσαμε.

Ηταν 1972 και ο Μάνος Χατζιδάκις μόλις είχε επιστρέψει στην Ελλάδα από την Αμερική.

Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος 

Φορτωμένος εμπειρίες και ιδέες αποφάσισε να προτείνει στους αρμόδιους παράγοντες του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης να αναθεωρήσουν το θεσμό.

Η ιδέα δεν είχε καμία τύχη, πέρα από τις αρχικές συζητήσεις και έτσι εκείνος στράφηκε στα πάτρια εδάφη, τη Ξάνθη.

Ο Δήμαρχος της πόλης δεν κατάλαβε το όραμά του, ούτε και του άρεσε μάλλον. Ακολουθούν μικρής κλίμακας διοργανώσεις στην Κρήτη (Ανώγεια το 1979 και Ηράκλειο το 1980) αλλά δεν ήταν αυτό που αναζητούσε ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης.

Στην Κέ(ρ)κυρα λοιπόν…

Αναφώνησε (με τον χαρακτηριστικό τρόπο που μιλούσε, αφού ως γνωστό το γράμμα «ρο» δεν ήταν του γούστου του).

Η Κέρκυρα, έστω και μ’ αυτό το δύσκολο «ρο» στο μέσο της, αγκάλιασε την ιδέα του μοναδικού Μάνου.

Ο τότε Δήμαρχος Γιάννης Κούρκουλος συμφώνησε, έδωσαν τα χέρια, βρήκαν κοινό τόπο και οι Αγώνες Τραγουδιού προγραμματίστηκαν για το Σαββατοκύριακο 26 & 27 Σεπτεμβρίου 1981.

Δημοτικό Θέατρο, τεράστια προβολή

Η εκδήλωση των Πρώτων Αγώνων Ελληνικού Τραγουδιού πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο της πόλης και μεταδόθηκε από την τηλεόραση.

Ο Χατζιδάκις είχε ανακοινώσει μέσω των εφημερίδων και του ραδιοφώνου την διεξαγωγή του διαγωνισμού και αρκετοί νέοι καλλιτέχνες, άγνωστοι στο μουσικό στερέωμα, έσπευσαν να του στείλουν τα τραγούδια τους.

Στιχουργοί, σύνθετες, τραγουδιστές και τραγουδοποιοί, οι οποίοι δεν είχαν καμιά διάθεση να πάρουν μέρος στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης που λειτουργούσε με διαφορετικά κριτήρια, κυρίως εμπορικά, του εμπιστεύθηκαν τη δουλειά τους.

Το όνομα του Μάνου εγγύηση

Οι νέοι καλλιτέχνες έσπευσαν να στείλουν στον Χατζιδάκι τραγούδια τους. Έλαβε πάνω από 500 κασέτες (κασέτες είχαν εκείνη την εποχή) και με τους συνεργάτες του Γιώργο Κουρουπό και Νίκο Κυπουργό ανέλαβαν την επιλογή, για να καταλήξουν στα 30 καλύτερα.

Γειά σας, είμαι ο Μάνος Χατζιδάκις!

Μετά την διαδικασία της τελικής επιλογής, οι δημιουργοί που είχαν προκριθεί ενημερώνονταν για το εάν θα συμμετείχαν στους Αγώνες με το ένα ή και τα δύο τραγούδια τους.

Την τηλεφωνική ενημέρωση στους υποψηφίους την έκανε ο ίδιος ο Χατζιδάκις, προς μεγάλη έκπληξη των νεαρών που βρίσκονταν στην άλλη μεριά της γραμμής!

Την πρώτη χρονιά προκρίθηκαν 30 τραγούδια ενώ τη δεύτερη διαγωνίστηκαν 25, από τα οποία, και στις δύο περιπτώσεις, βραβεύτηκαν τα τρία πρώτα.

Δαβαράκης, Βλάχου, Γουλανδρή, Γκάτσος, Τσαρούχης και Σαββόπουλος

Παρουσιαστής των τραγουδιών ήταν ο Άρης Δαβαράκης.

Κάμποσοι τραγουδοποιοί είχαν μαζί την κιθάρα τους κι έπαιξαν τις μελωδίες τους. Τους συνόδευε η ορχήστρα, την οποία διηύθυνε ο Χατζιδάκις.

Θεατές και ακροατές συμφωνούσαν πως τα τραγούδια ήταν πολύ συμπαθητικά, μα μερικοί υποστήριζαν πως επρόκειτο για αντιγραφές γνωστών μοτίβων του Χατζιδάκι και του Σαββόπουλου.

Την κριτική επιτροπή αποτελούσαν οι Ελένη Βλάχου, Νίκη Γουλανδρή, Νίκος Γκάτσος, Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος, Γιώργος Κουρουπός, Κική Μορφωνιού, Διονύσης Σαββόπουλος, Γιάννης Τσαρούχης, Μάνος Χατζιδάκις.

Και οι νικητές;

Το πρώτο βραβείο πήρε η Ηδύλη Τσαλίκη με το τραγούδι «Δικαίωση», το δεύτερο ο Βασίλης Νικολαίδης με το «Οδός Σανταρόζα», και το τρίτο ο Σταύρος Παπασταύρου με το «Από την αρχή».

Η επόμενη χρονιά αφιερωμένη στο Λοΐζο

Οι Δεύτεροι Αγώνες έγιναν στο ίδιο μέρος τον Σεπτέμβριο του 1982.

Την κριτική επιτροπή την αποτελούσαν η Έλλη Αλεξίου, ο Μίνως Αργυράκης, ο Νίκος Ασλάνογλου, η Άλκη Ζέη, ο Γιώργος Κουρουπός, ο Νίκος Κυριαζίδης, ο Σπύρος Σακκάς και ο Μάνος Χατζιδάκις.

Στη σκηνή η ορχήστρα έπαιζε στο ντεκόρ που είχε ζωγραφίσει ο Αργυράκης με στοιχεία από την comedia del’ arte.

Ανάμεσα σε κολώνες του Παρθενώνα, θεατρίνοι, άγγελοι, παρθένες και άγιοι κρέμονταν από τον ουρανό και κρατούσαν άρπες, λαούτα, βιολοντσέλα.

Ο Χατζιδάκις στην έναρξη χαιρέτησε το κοινό, είπε δυο λόγια ως πρόλογο και ανακοίνωσε την προσφορά ενός βραβείου στη μνήμη του Μάνου Λοίζου, ο οποίος κηδεύτηκε την ίδια εκείνη μέρα στο Α΄ νεκροταφείο της Αθήνας.

Επίσημη πρώτη για τους Κατσιμιχαίους

Τα τραγούδια που ακούστηκαν τα παρουσίασε πάλι ο Άρης Δαβαράκης. Αυτή τη φορά η ποιότητα των στίχων ήταν μάλλον χαμηλή, ενώ η μουσική μία από τα ίδια.

Το κοινό διχάστηκε, μερικοί θεατές μίλησαν για ποιότητα κι άλλοι για πλήξη.

Το πρώτο βραβείο το πήρε ο Πάνος Τσαπάρας με το τραγούδι «Έρημο χωριό», το δεύτερο ο Νίκος Θωμάς με το «Αμαρτωλό» (ερμηνεύτρια η Μαίρη Δαλάκου) και το τρίτο οι αδελφοί Κατσιμίχα με το «Μια βραδιά στο λούκι».

Ο Γιώργος Ρωμαίος και η συνάντηση στο Corfu Palace

Την Κυριακή το βράδυ, ο δήμαρχος Γιάννης Κούρκουλος παρέθεσε δεξίωση στο ρουφ γκάρντεν του Corfu Palace για να τιμήσει τους καλλιτέχνες και τους συντελεστές της εκδήλωσης από την Αθήνα.

Εκεί, συναντήθηκαν ο Χατζιδάκις και ο Κερκυραίος Γιώργος Ρωμαίος, γενικός διευθυντής της ΕΡΤ.

Χάρη σε αυτόν, οι Αγώνες μεταδόθηκαν πάλι από την κρατική τηλεόραση, μολονότι ο Χατζιδάκις είχε εκφραστεί αρνητικά κατά του ΠΑΣΟΚ.

Οι δύο άντρες, εν μέσω εναγκαλισμών και διαχύσεων, έδωσαν τα χέρια και υποσχέθηκαν μελλοντική συνεργασία.

Οι προοπτικές για τους Τρίτους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού διαγράφονταν ευοίωνες.

Άδοξο τέλος

Ήταν όμως η τελευταία διοργάνωση. Οι αγώνες της επόμενης χρονιάς απλά δεν έγιναν ποτέ. Ο Χατζιδάκις ανακοινώνει σε συνέντευξη τύπου στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1983, την ματαίωση των Αγώνων, επειδή ο Δήμος Κέρκυρας τον αντιμετώπισε με αδιαφορία.

«Το Δημοτικό συμβούλιο μας έβλεπε σαν παρείσακτους», τόνισε με νόημα. Οι βολές για τη δημοτική αρχή φαρμακερές, η άλλη πλευρά πάντως δεν καταφέρθηκε ποτέ κατά του Μάνου.

Μάλιστα μετά από λίγα χρόνια ο Χατζιδάκις επέστρεψε στο νησί για σειρά συναυλιών, επί Δημαρχίας Κούρκουλου, και οι σχέσεις ως φαίνεται αποκαταστάθηκαν σε ένα βαθμό.

Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κέρκυρας (αυτή είναι μια ιστορία που θα πούμε άλλη φορά) ο Χατζιδάκις ήρθε με την Ορχήστρα του, κατόπιν με τη Νανά Μούσχουρη κι ακόμη μια φορά.

Η Καλαμάτα δεν είναι σαν την Κέρκυρα

Το 1991 οι Αγώνες μεταφέρθηκαν στην Καλαμάτα επί δημαρχίας Σταύρου Μπένου με μικρή επιτυχία, πράγμα που οδήγησε στην οριστική ματαίωσή τους.

Ωστόσο, οι Αγώνες της Κέρκυρας έχουν μείνει στην Ιστορία ως ένα από τα πιο επιτυχημένα μουσικά κατορθώματα του Μάνου Χατζιδάκι.

Κουίζ για δυνατούς λύτες

Την πιο επιτυχημένη εισαγωγή πάντως για τους Αγώνες Τραγουδιού Κέρκυρας έχει κάνει το Δίφωνο: «Θα μπορούσε να είναι κουίζ σε κάποια μουσική ραδιοφωνική εκπομπή: Που και πότε τραγούδησαν την ίδια βραδιά ο Βαγγέλης Γερμανός, η Κρίστη Στασινοπούλου, ο Ηλίας Λιούγκος, η Σόνια Θεοδωρίδου και η Τάνια Τσανακλίδου;

Ποιο είναι το πρώτο τραγούδι του Θανάση Παπακωνσταντίνου που ηχογραφήθηκε σε δίσκο;

Έχει ερμηνεύσει ο Βασίλης Λέκκας τραγούδι του Χρήστου Κυριαζή ή του Πέτρου Δουρδουμπάκη;… και πολλές ακόμα ερωτήσεις που έχουν μία μονάχα απάντηση: τους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού της Κέρκυρας».

Και πραγματικά οι συναντήσεις επί σκηνής Δημοτικού Θεάτρου και οι καλλιτέχνες που μας τίμησαν με την παρουσία τους είναι αρκετοί και σημαντικοί.

Κέρκυρα ’82

Πάνος Κατσιμίχας

Πάνος Κατσιμίχας1

Σαβίνα Γιαννάτου – Θανάσης Μπίκος

Σταύρος Παπασταύρου

Χάρης Καβαλλιεράτος – Γιώργος Φιλιππάκης

Η Κέρκυρα μας σύστησε αξιόλογους καλλιτέχνες

Οι Αγώνες της Κέρκυρας, αν και πραγματοποιήθηκαν μονάχα για δύο χρονιές, μάς σύστησαν έναν αξιόλογο αριθμό σημαντικών καλλιτεχνών, πολλοί από τους οποίους καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό το ελληνικό τραγούδι στα επόμενα χρόνια.

Εκεί συναντάμε για πρώτη φορά τον Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα με το «Μια βραδιά στο Λούκι», τον Θανάση Παπακωνσταντίνου με τη Χελώνα, τον Βασίλη Νικολαΐδη, τον Ηρακλή Πασχαλίδη, τους Χάρη Καβαλλιεράτο, Γιώργο Φιλιππάκη και Αργύρη Αμίτση που αμέσως μετά δημιούργησαν τους Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω, τον Κλέωνα Αντωνίου που σήμερα τον συναντάμε στους Mode Plagal, το Γιώργο Μακρή που μουσικά δραστηριοποιείται με το συγκρότημα ZOOlixoλίγο, τον Πέτρο Δουρδουμπάκη, τον Πάνο Τσαπάρα και πολλούς ακόμα.

Και οι ήδη γνωστοί

Στην Κέρκυρα διαγωνίστηκαν επίσης δημιουργοί και ερμηνευτές που είχαν ήδη ενεργό συμμετοχή στη δισκογραφία, όπως ο Βαγγέλης Γερμανός που μόλις είχε εκδώσει Τα μπαράκια, ο Σταύρος Παπασταύρου που είχε στο ενεργητικό του τον δίσκο Ξάγρυπνη πόλη, ο Λάκης Παπαδόπουλος που συμμετείχε το ’81 με το τραγούδι Και θα χαθώ, και άλλοι.

Παράλληλα, στους Αγώνες δόθηκε η ευκαιρία σε ορισμένους ερμηνευτές να εμφανιστούν και με την ιδιότητα του συνθέτη. Έτσι, συναντάμε το Νανούρισμα σε μουσική τού Ηλία Λιούγκου που αργότερα ερμήνευσε η Φλέρυ Νταντωνάκη, την κιθαρίστα Στέλλα Κυπραίου με το τραγούδι Και λες πως είναι Τρίτη σε στίχους του Κώστα Πολίτη, και τη Σαβίνα Γιαννάτου με το τραγούδι Αιώρα που επί σκηνής ερμήνευσε με τη συνοδεία του Θανάση Μπίκου στην κιθάρα.

Ανάμεσα στους παραπάνω δημιουργούς, αξίζει να προσθέσουμε και μία σειρά νεαρών τραγουδιστών που κλήθηκαν να ερμηνεύσουν τραγούδια συνθετών που υμμετείχαν στο διαγωνισμό, όπως η Τάνια Τσανακλίδου, ο Βασίλης Λέκκας, η Ισιδώρα Σιδέρη, η Γιάννα Κατσαγιώργη, η Κρίστη Στασινοπούλου, η Σόνια Θεοδωρίδου και πολλοί άλλοι.

Το διαφορετικό

Γιατί οι Αγώνες τόσα χρόνια μετά παραμένουν φωτεινός φάρος αναφοράς στη μουσική σκηνή; Γιατί όπως είπε ο Πάνος Κατσιμίχας: “Η Κέρκυρα ήταν σαν την μύγα μες στο γάλα. Ένα μικρό UFO που ήρθε, προσγειώθηκε για λίγο και έφυγε αθόρυβα για το Σείριο, το γενέθλιο τόπο του εμπνευστή της” .

Αυτός είναι και ο μοναδικός λόγος που μας αναγκάζει να θυμόμαστε τους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού: η τόλμη που επέδειξε ο Μάνος Χατζιδάκις να αδιαφορήσει για τους κανόνες που επικρατούσαν στα μουσικά πράγματα και τη δισκογραφία της εποχής, και να ξεκινήσει έναν αγώνα προς ανακάλυψη νέων δημιουργών με περιεχόμενο και συγκεκριμένη αισθητική στο έργο τους.

*Πληροφορίες αντλήθηκαν από το «ΔΙΦΩΝΟ», το «ΑΡΩΜΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ», τον Μάκη Γκαρτζόπουλο, συνεντεύξεις που έχουν δώσει κατά καιρούς οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, δηλώσεις του Μάνου Χατζιδάκι και φυσικά όσα θυμούνται παλιά στελέχη του Δήμου Κέρκυρας.

ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ

▌O Σωκράτης Μάλαμας είχε στείλει τραγούδι του στους Αγώνες Κέρκυρας και είχε κοπεί. Συμβαίνουν κι αυτά.

▌Όποιος δει το οπτικό ντοκουμέντο από τους Αγώνες του 1981, μπορεί να συνειδητοποιήσει πώς το όλο εγχείρημα θύμιζε ένα λυρικό…Woodstock υπό τη δ/νση του Χατζιδάκι.

▌Στο διάλειμμα των Πρώτων Αγώνων είχε βγει η Χορωδία του Τρίτου ερμηνεύοντας κομμάτια από «Το Άξιον Εστί» των Ελύτη- Θεοδωράκη, αλλά και ο Ρασούλης με την Αλλαγιάννη στο «Αχ, Ελλάδα σ’ αγαπώ» με τον Γιώργο Γαβαλά στην κιθάρα!

▌Στο περιθώριο των Πρώτων Αγώνων, διοργανώθηκαν στην πόλη της Κέρκυρας από τον Χατζιδάκι ανοιχτές συζητήσεις για το ελληνικό τραγούδι με τη συμμετοχή των μελών της κριτικής επιτροπής, καθώς και διάφορα … happenings που στήθηκαν αυτοσχέδια από τους νεαρούς συμμετέχοντες.

▌Ο Μίνωας Αργυράκης ως μέλος της επιτροπής το ’82, ανέμιζε ένα κόκκινο μπουφάν όσο ο Κατσιμίχας τραγουδούσε στη σκηνή το “Μια βραδιά στο Λούκι” .

▌Στο αεροδρόμιο της Κέρκυρας πως στήθηκε ολόκληρη αυτοσχέδια “συναυλία” από τους συμμετέχοντες που περίμεναν την πτήση τους

▌Οι νικητές του πρώτου διαγωνισμού τα έπιναν σε παρακείμενο καφενεδάκι όταν ενημερώθηκαν ότι είχαν νικήσει κι έσπευσαν γρήγορα – γρήγορα να επιστρέψουν στο Θέατρο για να παραλάβουν τα βραβεία τους.

Πηγή