ΠΡΟΣΤΙΜΟ – ΜΑΜΟΥΘ ΣΤΗ GOOGLE ΠΟΥ ΑΡΓΗΣΕ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Ακόμη δεν έχεις δει τίποτε, είναι η απάντηση που πέρασε από το μυαλό των ευρωπαίων ηγετών όταν κατά τη πρόσφατη επίσκεψή του στις Βρυξέλλες ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διαμαρτυρόταν για τη μεροληπτική στάση των ευρωπαϊκών αρχών εναντίον των αμερικανικών εταιρειών. Μέχρι που έσκασε η βόμβα του προστίμου ύψους 4,3 δισ. ευρώ ενάντια στη δημοφιλή μηχανή αναζήτησης Google!

Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος 

Η ανακοίνωση την Τετάρτη 18 Ιουλίου από την επίτροπο της ΕΕ για θέματα ανταγωνισμού Μαργκρίτ Βεστάγκερ του προστίμου εναντίον της Alphabet, της μητρικής εταιρείας της Google, ανεβάζει σε νέα επίπεδα τον οικονομικό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, που ξεκίνησε ο Τραμπ, με την επιβολή δασμών σε πολλά και σημαντικά προϊόντα. Η Google ωστόσο, που πριν ένα χρόνο δέχτηκε κι άλλο πρόστιμο ύψους 2,4 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ήταν ιδανικός στόχος για δύο ακόμη λόγους: εξ αιτίας της γενικότερης προσπάθειας που καταβάλλει η Ευρώπη να περιορίσει την επιρροή των αμερικανικών τεχνολογικών γιγάντων ώστε να δημιουργηθεί ζωτικός χώρος για εταιρείες της ηπείρου κι επίσης, λόγω του ανοιχτού πολέμου στον οποίο βρίσκονται οι γερμανοί εκδότες με την Google, οι οποίοι (δικαίως) την κατηγορούν ότι καρπώνεται διαφημιστικά έσοδα από τη διαχείριση περιεχομένου που οι ίδιοι με κόστος παράγουν κι αναρτούν περιμένοντας να καλύψουν μέρος αυτού του κόστους. Μέχρι που έρχεται ο «αμερικάνος φίλος»…

Οι κατηγορίες παρόλα αυτά που εξαπέλυσε η δανή επίτροπος ήταν πέρα για πέρα εύστοχες κι εξαιρετικά αποκαλυπτικές καθώς δείχνουν ότι πίσω από υποτιθέμενες δωρεάν υπηρεσίες, όπως συγκεκριμένα το λειτουργικό σύστημα Android, που είναι εγκατεστημένο σε 2 δισ. κινητών συσκευών, κρύβεται ένας σκοτεινός κόσμος αθέατων στο κοινό μάτι χειρισμών και κατευθυνόμενων επιλογών. Η ευρωπαία επίτροπος κατηγόρησε την Google, δίνοντάς της 90 ημέρες προθεσμία να συμμορφωθεί, επειδή εν ολίγοις χρησιμοποίησε το Android ως όχημα για να επεκτείνει και να εδραιώσει την επιρροή της στις μηχανές αναζήτησης. Πρόκειται για πρακτική που έβλαψε ανταγωνιστικές εταιρείες όπως για παράδειγμα η μηχανή αναζήτησης του Firefox ή η DuckDuckGo, που επαίρεται για το σεβασμό που επιδεικνύει στην ιδιωτικότητα καθώς από την πρώτη της κιόλας σελίδα συστήνεται στον επισκέπτη ως «η μηχανή αναζήτησης που δε σε ακολουθεί». Συγκεκριμένα, η Google κατηγορείται ότι ως όρο για την εγκατάσταση στις συσκευές που λειτουργούν με λειτουργικό σύστημα Android της εφαρμογής Play Store, που είναι η πύλη για πρόσβαση σε άλλες εφαρμογές, έθετε την εγκατάσταση του browser Google Chrome, του YouTube και της μηχανής αναζήτησης Google. Από τη μεριά της η Google επικαλείται τη δυνατότητα των χρηστών να επιλέγουν, σε δεύτερο χρόνο πάντα, όποια μηχανή αναζήτησης επιθυμούν ακόμη και να κάνουν απεγκατάσταση των δικών της εφαρμογών. Αυτό είναι αναμφισβήτητα εφικτό και δε χρειάζεται να είμαστε μηχανικοί λογισμικού για να το κάνουμε. Το γεγονός ωστόσο ότι σχεδόν κανείς δεν το κάνει δείχνει ότι, όπως και με πολλά άλλα πράγματα στη ζωή, η ύπαρξη της δυνατότητας δεν αρκεί από μόνη της για να ασκηθεί ένα δικαίωμα.

Η Google πλέον καλείται να κάνει ότι έπραξε κι η Microsoft το 2004 όταν με μια αντίστοιχη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετέτρεψε τον Internet Explorer και το Windows Media Player σε μία από τις πολλές δυνατές εφαρμογές των Windows. Έπαψε δηλαδή να είναι μια εξ ορισμού κι εκ των προτέρων εγκατεστημένη εφαρμογή. Αυτή ωστόσο η αλλαγή συνέπεσε, χωρίς να είναι η μοναδική ούτε καν η κύρια αιτία, με την περιθωριοποίηση του Internet Explorer στις επιλογές των χρηστών. Ο ίδιος κίνδυνος εγείρεται επομένως και τώρα για την Google, καθώς τα εύκολα κέρδη ύψους 111 δισ. για το 20117 που επέτρεπε η κατευθυνόμενη χρήση προσοδοφόρων, μέσω της διαφήμισης, εφαρμογών φτάνουν το τέλος τους.

Το πρόστιμο της ΕΕ εναντίον της Google αποκαλύπτει όχι μόνο τις μεθοδεύσεις της, αλλά και πόσο κενοί περιεχομένου είναι οι όρκοι που δίνουν οι ΗΠΑ στον ελεύθερο ανταγωνισμό. Να σημειωθεί ότι στην άλλη όχθη του Ατλαντικού μια παρόμοια δικαστική έρευνα από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου έκλεισε το 2013! Συνάγεται επομένως ότι οι μονοπωλιακές πρακτικές της Google αναπτύχθηκαν υπό τη σκέπη και την ανοχή της αμερικανικής δικαιοσύνης. Με αυτό τον τρόπο φαίνεται όμως πόσο αποτυχημένη κι επικίνδυνη είναι μια σχεδόν θεμελιακή αρχή που διέπει τις δικαστικές αρχές των ΗΠΑ και τα επιφορτισμένα με την ευθύνη διασφάλισης του ανταγωνισμού θεσμικά όργανα. Είναι η αρχή της αυτορρύθμισης της αγοράς, βάσει της οποίας επαφίεται στις ίδιες τις εταιρείες να σεβαστούν τον ανταγωνισμό.

Από την άλλη κι η ΕΕ δεν μπορεί να επαίρεται για την αυστηρότητα που επιδεικνύει σε όσους παραβιάζουν τις αρχές του laissez-faire. Η μεροληψία της δεν αποδεικνύεται μόνο από τις σκοπιμότητες που συνοδεύουν το συγκεκριμένο πρόστιμο.

Αποδεικνύεται κατ’ αρχήν από την καθυστερημένη επιβολή του. Από το 2005 που η Google εξαγόρασε το Android, για να εισέλθει με τη βοήθειά του την αγορά των έξυπνων κινητών, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Το χειρότερο, έγινε ποτάμι ορμητικό και κυρίως ασυγκράτητο όπως δείχνει το γεγονός ότι είναι πλέον εγκατεστημένο στο 80% των συσκευών. Επί μια δεκαετία επομένως η Google διαμόρφωσε η ίδια τους όρους μιας αγοράς, με αποτέλεσμα πλέον όταν το λειτουργικό Android επιλέγεται από 23 διαφορετικούς κατασκευαστές συσκευών, ελάχιστα πράγματα να μπορούν να αλλάξουν ακόμη κι αν η Google συμμορφωθεί πλήρως με τις απαιτήσεις της ευρωπαίας επιτρόπου. Εν ολίγοις, είναι αργά για πρόστιμα…

Πηγή