Ελληνική UNICEF: Σκάνδαλο μαμούθ με φιλανθρωπικό μανδύα

Επαγγελματίες «φιλάνθρωποι» και χρυσοκάνθαροι υπάλληλοι απομυζούσαν το 70% των εσόδων, που προορίζονταν για βοήθεια σε παιδιά χωρών του τρίτου κόσμου. Τι αποκαλύπτουν οι έλεγχοι της Deloitte

Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος 

Απίστευτη ρεμούλα αποκαλύπτεται στο ελληνικό τμήμα της UNICEF, όπου λίγες οικογένειες κι ένας στενός κύκος φίλων και διαπλεκομένων νέμονταν μέχρι το 2016 τα κονδύλια που προορίζονταν για σίτιση, περίθαλψη και εκπαίδευση παιδιών σε φτωχές χώρες του τρίτου κόσμου. Η «φιλανθρωπική» δράση της οργάνωσης είχε καταλήξει να είναι μόνον το πρόσχημα και η κάλυψη για ένα ένα "πάρτι διαρκείας", με εξωφρενικά υψηλούς μισθούς, αδικαιολόγητα μπόνους, προμήθειες που έκρυβαν μίζες.

Το σκάνδαλο άρχισε να αποκαλύπτεται το 2016, όταν τοποθετήθηκε νέα διευθύντρια στο ελληνικό τμήμα, η οποία προχώρησε σε έρευνες και καταγγελίες, ζητώντας την παρέμβαση της κεντρικής διοίκησης της UNICEF, που αποτελεί οργάνωση-βραχίονα του ΟΗΕ.

Η υπόθεση δημοσιοποιήθηκε από την εφημερίδα Documento, και τώρα όλα τα στοιχεία του σκανδάλου τεκμηριώνονται από τη διεθνή ελεγκτικολογιστική εταιρεία Deloitte, που διενήργησε εμπεριστατωμένους ελέγχους 

Ο ρόλος του ελληνικού τμήματος - όπως και των άλλων εθνικών επιτροπών της UNICEF - ήταν η συγκέντρωση χρημάτων, που στέλνονταν στα κεντρικά στη Γενεύη, όπου σχεδιάζονταν προγράμματα για τα παιδιά των φτωχότερων χωρών του τρίτου κόσμου. Οι εθνικές επιτροπές συμμετείχαν επίσης στην υλοποίηση κάποιων προγραμμάτων.

Οι εθνικές επιτροπές είχαν την υποχρέωση να αποδίδουν το 70% στη Γενεύη και το 30% να πηγαίνει στα λειτουργικά τους έξοδα. Στο ελληνικό τμήμα της UNICEF συνέβαινε ακριβώς το αντίθετο: Οι  "φιλάνθρωποι" που διοικούσαν εδώ την οργάνωση και οι γραφειοκράτες της απομυζούσαν μέχρι το 2016 το 70% και απέδιδαν μόνον το 30%!

Από τους ελέγχους της Deloitte προκύπτει ότι το 70% των εσόδων πήγαινε στις τσέπες μιας μικρής "παρέας", που διαχειριζόταν τα χρήματα της οργάνωσης για να πλουτίζουν οι ίδιοι και οι στενοί συγγενείς τους.

Η εφημερίδα «Το Βήμα» έχει στη διάθεσή του ολόκληρο το πόρισμα της εταιρείας Deloitte που διενήργησε τον έλεγχο για λογαριασμό της ελληνικής πλευράς, καθώς και τα ονόματα όλων όσοι εμπλέκονται στο σκάνδαλο.

Τα στοιχεία είναι συντριπτικά:

Τα ποσά που μοιράζονταν αυθαίρετα τα διευθυντικά στελέχη, πέρα από τις υπερβολικά υψηλές αποδοχές τους είναι εξωφρενικά.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο οικονομικός διευθυντής έπαιρνε  5.685 ευρώ τον μήνα, εισπράττοντας συνολικά 16(!) μισθούς το χρόνο - τους δύο ως "επίδομα ισολογισμού". Αλλοι πέντε εργαζόμενοι έπαιρναν έναν έξτρα μισθό ως μπόνους, αν και δεν εμπλέκονταν στην κατάρτιση του ισολογισμού.

Οι προκαταβολές και τα δάνεια που έχουν αντληθεί από στελέχη της οργάνωσης από το 2013 μέχρι το 2015 ανέρχονται σε 169.028 ευρώ. Από αυτά τα 86.650 δεν επέστρεψαν ποτέ στα ταμεία της οργάνωσης.

Η έρευνα κατέδειξε ζημιά από την καταστροφή παγίων περιουσιακών στοιχείων της UNICEF που ανέρχεται περίπου σε 350.000 ευρώ χωρίς να υπάρχουν πρακτικά στο συμβούλιο.

Επίσης ζημιά που υπολογίζεται σε 30.000 έως 50.000 ευρώ τον χρόνο από εμπορεύματα (ρούχα), αντικείμενα και άλλα είδη με το λογότυπο του οργανισμού, τα οποία η μητρική εταιρεία είχε ζητήσει να καταστραφούν, αλλά οι ιθύνοντες τα διέθεταν προς πώληση εισπράττοντας το αντίτιμο.

Ολες οι προμήθειες γίνονταν, πάντα, χωρίς διαγωνισμό και με τον ίδιο συνεργάτη. Εχουν εντοπιστεί για παρεχόμενες υπηρεσίες αμοιβές κατά 40% υψηλότερες από τις τιμές που υπήρχαν εκείνο το διάστημα στην αγορά. Από το 2016 και μετά το σωματείο άρχισε να κάνει διαγωνισμούς με διευρυμένη μάλιστα επιτροπή για να υπάρχει διαφάνεια.

Εξάλλου το πόρισμα ακόμη εντοπίζει υπέρογκες αμοιβές και αδικαιολόγητα μπόνους 5.000 ευρώ που δίνονταν χωρίς έγκριση από το Συμβούλιο σε άλλο διευθυντικό στέλεχος και στη σύζυγό του που εργάζονται μαζί, στον ίδιο τομέα.

Μέχρι και για αποστολή του ελληνικού τμήματος της οργάνωσης που έγινε τον Ιούνιο του 2014 στο Τσαντ, με αντικείμενο την εκπαίδευση και τον υποσιτισμό, υψηλόβαθμο στέλεχος εισέπραξε μπόνους πάνω από 3.000 ευρώ, για τον... κόπο που έκανε να σχεδιάσει την αποστολή από την ασφάλεια του γραφείου του.

Στον αντίποδα όλα τα μέλη της αποστολής που έβαλαν σε κίνδυνο τη ζωή τους, καθώς επρόκειτο για υψηλού βαθμού επικινδυνότητας ταξίδι, συμμετείχαν ως απλοί εθελοντές.

Να σημειωθεί ότι από το 2000 και μετά ήταν πάντα η ίδια εταιρεία και πάντα ο ίδιος oρκωτός λογιστής που έκανε τους ισολογισμούς, στον οποίο μάλιστα είχε παραχωρηθεί και γραφείο.

Σκανδαλώδεις... λεπτομέρειες:

• Μέχρι το 2014 στην οργάνωση δεν υπήρχαν συμβάσεις για τις προσλήψεις των εργαζομένων και αυτές γίνονταν με αναγγελία.

• Η μισθοδοσία για 30 εργαζομένους ξεπερνούσε ετησίως το 1.100.000 ευρώ. Υπάρχουν στις καταστάσεις οδηγοί και καθαρίστριες που αμείβονταν με 2.000 ευρώ τον μήνα. Εντοπίστηκαν επίσης ασυνήθιστες δαπάνες για βενζίνες, έξοδα κίνησης, έξοδα φθοράς προσωπικών αυτοκινήτων, αγορά υπέρογκων ποσοτήτων διαφόρων υλικών. 
  
  
• Οικονομικός διευθυντής είχε προσλάβει τον γιο του ως λογιστή. Κάθε φορά που προέκυπτε ανάγκη πρόσληψης εποχικών υπαλλήλων, όπως την περίοδο των Χριστουγέννων και τον Σεπτέμβριο που ανοίγουν τα σχολεία, οι θέσεις δίνονταν πάντα σε συγγενείς του ιδίου (σύζυγο και νύφη). 
  
  
• Ανάμεσα στα ευρήματα εντοπίστηκαν μισθοδοτικές καταστάσεις του 2014 που αναγράφουν έκτακτες αποδοχές από το ποσό που εμφανίζεται ως κόστος στη Γενική Λογιστική κατά 10.499 ευρώ. Πρόκειται για έκτακτες αποδοχές που αποδόθηκαν σε εργαζομένους στο πλαίσιο δύο επιδοτούμενων προγραμμάτων από την ΕΕ (ΕΣΠΑ, ECHO). Για τις έκτακτες αποδοχές θα έπρεπε να υπάρχει σχετική απόφαση Εκτελεστικού Συμβουλίου. 
  
  
• Εντοπίστηκαν εντάλματα πληρωμής που παραπέμπουν σε δαπάνες φιλοξενίας και εξοδολόγια τα οποία όμως δεν αφορούν ταξίδια αλλά  κάλυψη προσωπικών δαπανών.
  
  
• Εντοπίστηκαν επίσης εργαζόμενοι που ενώ περιλαμβάνονται στη μισθοδοσία (μισθοδοτική κατάσταση Δεκεμβρίου 2014), δεν περιλαμβάνονταν στον ετήσιο πίνακα προσωπικού ενώ δεν προσκομίστηκαν για αυτούς ατομικοί πίνακες προσωπικού.
  
  
• Για τις μισθοδοτικές καταστάσεις εντοπίστηκε ότι τις συντάσσει εν λευκώ ο οικονομικός διευθυντής και αυτές δεν ελέγχονται από δεύτερο πρόσωπο. 
  
  
• Ακόμη διαπιστώθηκαν λάθη στον τρόπο υπολογισμού των υπερωριών, εκκαθαρίσεις ταξιδιών για τις οποίες υπολείπονταν παραστατικά του ποσού πληρωμής, αποζημιώσεις εκτός έδρας σε άτομα που δεν δικαιούνταν, τιμολόγια αγοράς καυσίμων για μεταφορικά μέσα που δεν ανήκαν στην οργάνωση.
  
  
• Εντοπίστηκαν δαπάνες άνω των 10.000 ευρώ για αναλώσιμα χωρίς να υπάρχει έντυπο προέγκρισης.

Η έρευνα της μητρικής εταιρείας

Από την έκθεση εντοπίστηκε μη τήρηση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας σε συγκεκριμένα σημεία, ανεπάρκεια του ισχύοντος εσωτερικού κανονισμού. Μη επαρκής ενημέρωση του Εκτελεστικού Συμβουλίου επί οικονομικών και διαχειριστικών θεμάτων. Μη επαρκής διατύπωση των μηχανισμών ελέγχου των υφιστάμενων δικλείδων ασφαλείας. Μη θέσπιση σαφών ορίων και περιορισμών στη φύση των δαπανών της Επιτροπής.

Ο έλεγχος έδειξε ότι κατά παράβαση του εσωτερικού κανονισμού, είχε δοθεί εξουσία στον οικονομικό διευθυντή να μπορεί μόνο με δική του υπογραφή να οπισθογραφεί επιταγές προς είσπραξη.

Ακόμη οι κωδικοί e-banking είχαν παραχωρηθεί σε μη εξουσιοδοτημένο υπάλληλο του λογιστηρίου για τη διενέργεια πληρωμής μισθοδοσίας, πληρωμής προμηθευτών και την εξαγωγή ημερήσιου extait.

Η ταμίας είχε πρόσβαση στα λογιστικά βιβλία και μπορούσε να προβεί σε εγγραφές στη Γενική Λογιστική ενώ δεν θα έπρεπε η ταμίας να έχει τη δυνατότητα λογιστικών εγγραφών.

Ακόμη δεν είναι τυχαίο ότι η Επιτροπή δεν είχε αλλάξει ελεγκτική εταιρεία για περισσότερα από πέντε χρόνια.

Τα κεντρικά γραφεία μάλιστα στη Γενεύη, που διεξάγουν έρευνα σε βάθος 15ετίας, διερευνούν και καταγγελίες για αδιαφάνεια στη διάθεση των ποσών που συγκεντρώθηκαν από παλαιότερους τηλεμαραθωνίους που έγιναν στην Ελλάδα. 

Από τη Γενεύη έχει ξεκινήσει επίσης έλεγχος όλων των κωδικών - που είναι πάρα πολλοί - της οργάνωσης προκειμένου να διερευνηθεί πώς διαχέονταν τα χρήματα από δωρεές και συνδρομές μελών. 

Διερευνώνται ακόμη θέματα που αφορούν τη διαχείριση των δωρεών καθώς υπάρχουν πάρα πολλοί κωδικοί της οργάνωσης οι οποίοι και θα ανοιχτούν στη διάρκεια της δικαστικής έρευνας.

Φυσικά η Διεθνής Επιτροπή της UNICEF απέσυρε το Σύμφωνο Αναγνώρισης από την Ελληνική Εθνική Επιτροπή, με αποτέλεσμα να ανασταλεί η λειτουργία της

Η νέα οικονομική διευθύντρια προκάλεσε τον έλεγχο

Το κουβάρι του σκανδάλου στο ελληνικό τμήμα της UNICEF άρχισε να ξετυλίγεται με την προκήρυξη της θέσης του οικονομικού διευθυντή, το καλοκαίρι του 2016.

Η γυναίκα που επελέγη για τη θέση ανάμεσα σε 90 υποψηφίους και μετά από πολλές συνεντεύξεις που έγιναν και στα κεντρικά γραφεία της Οργάνωσης στη Γενεύη, ξεκίνησε να ερευνά τα οικονομικά του ελληνικού τμήματος. 

Κατά τη διάρκεια της έρευνας ζήτησε δύο φορές να παραιτηθεί, καθώς διαπίστωσε απίστευτης έκτασης ρεμούλες και ατασθαλίες που ζημίωσαν ανεπανόρθωτα την οργάνωση.

Μεταξύ άλλων, δάνεια και προκαταβολές χωρίς επιστροφή, οικονομικές καταστάσεις πλαστές, υπέρογκες και αδικαιολόγητες δαπάνες, μισθούς προκλητικούς, χρήση της ίδιας ελεγκτικής εταιρείας για χρόνια τόσο στον εξωτερικό όσο και στον εσωτερικό έλεγχο, προσωπικά έξοδα μεμονωμένων στελεχών ύψους πολλών χιλιάδων ευρώ, αναξιοκρατία, οικογενειοκρατία και ένα σωρό άλλα για τα οποία και ενημέρωσε εγγράφως την μέχρι πρότινος πρόεδρο της εθνικής επιτροπής της UNICEF, Σοφία Τζιτζίκου.

Βεβαίως οι ψίθυροι και οι φήμες οργίαζαν ανάμεσα στους εργαζομένους για το τί συνέβαινε αλλά δεν υπήραν οι αποδείξεις. Τα περισσότερα από τα εννέα άμισθα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου συνδέονταν με ισχυρούς δεσμούς μακρόχρονης φιλίας από τη δεκαετία του 1980, αλληλοϋποστηρίζονταν και δεν είχαν διάθεση για  αποκαλύψεις.

Η οικονομική διευθύντρια πραγματοποιεί ενημέρωση των στελεχών της UNICEF στη Γενεύη και παρουσιάζει η ίδια τα ευρήματα της έρευνάς της. Είχε προηγηθεί γενική ενημέρωσή τους από την πρόεδρο, αλλά εκείνη θα παρείχε πιο ολοκληρωμένη εικόνα, με όλα τα στοιχεία. Όπως ήταν επόμενο οι ξένοι δεν πίστευαν στα αφτιά τους. 

Η πρόεδρος συγκάλεσε έκτακτο συμβούλιο και ζήτησε να γίνει έλεγχος από ορκωτούς λογιστές για τις χρονιές από το 2013 μέχρι το 2015, πρόταση που έγινε δεκτή, ενώ έλεγχο σε βάθος 15ετίας ξεκίνησε αμέσως μετά και η Γενεύη, την οποία ανέλαβε να διενεργήσει η PwC.Μέχρι τότε όλοι οι έλεγχοι στο ελληνικό τμήμα γίνονταν από την ίδια εταιρεία και τον ίδιο ελεγκτή.

Και στις δύο έρευνες τα στοιχεία που προέκυψαν ήταν κοινά: Το πάρτι κρατούσε για πολλά χρόνια και ο οργανισμός ζημιωνόταν αδικαιολόγητα με υπέρογκα ποσά, αφού σε όλα τα επίπεδα υπήρχαν παρεμβάσεις και μάλιστα εξόφθαλμες. Φυσικά η συνέχεια θα δοθεί στη Δικαιοσύνη.

Πηγή