MSG: Το αργό δηλητήριο σε συνηθισμένες τροφές που δεν φανταζόμαστε

Το MSG καραδοκεί σαν αργό δηλητήριο σε συνηθισμένες τροφές χωρίς να το γνωρίζουμε

Το πρόσθετο τροφίμων «MSG» (Γλουταμινικό Μονο-νάτριο) είναι ένα αργό δηλητήριο που κρύβεται πίσω από δεκάδες ονόματα*, όπως φυσικό άρωμα και εκχύλισμα ζύμης. Επί του παρόντος, τα πρότυπα σήμανσης δεν απαιτούν να αναγράφεται το MSG στον κατάλογο των συστατικών χιλιάδων τροφίμων.

Το MSG δεν είναι μια θρεπτική ουσία, βιταμίνη, ή μέταλλο και δεν έχει οφέλη για την υγεία. Το μέρος του MSG που επηρεάζει αρνητικά το ανθρώπινο σώμα είναι η «γλουταμίνη», όχι το νάτριο. Η σύσταση του MSG αποτελείται συνήθως από γλουταμίνη 78%, 12% νάτριο, και περίπου 10% νερό.Κάθε γλουταμίνη που προστίθεται σε μια επεξεργασμένη τροφή δεν είναι και δεν μπορεί να θεωρηθεί φυσική. Η φυσική γλουταμίνη σε φυτά και ζώα είναι γνωστή ως L-γλουταμικό οξύ. Η φυσιολογική διαδικασία της πέψης μας διασπάει σιγά-σιγά αυτό το φυσικό ή «δεσμευμένο» γλουταμινικό οξύ και στη συνέχεια διαβιβάζεται σε υποδοχείς του γλουταμινικού οξέος στο σώμα και στον εγκέφαλό μας. Αν διασπαστεί με αυτό τον τρόπο, είναι ακίνδυνο. Σε ένα εργοστάσιο, ωστόσο, το ενσωματωμένο γλουταμινικό οξύ σε ορισμένες τροφές (καλαμπόκι, μελάσα, σιτάρι) διασπάται ή γίνεται «ελεύθερο» με διάφορες διεργασίες (υδρόλυση, αυτόλυση, τροποποίηση ή ζύμωση με ισχυρές χημικές ουσίες, βακτήρια, ή ένζυμα), και ραφινάρεται σε ένα λευκό κρύσταλλο που μοιάζει με ζάχαρη.

Αφού η ελεύθερη γλουταμίνη μπορεί να είναι ένα συστατικό ορισμένων προσθέτων τροφίμων, όπως η αυτολυόμενη ζύμη ή η υδρολυμένη πρωτεΐνη, είναι ουσιαστικά ανεξέλεγκτη, όσον αφορά τα πρότυπα σήμανσης. Αυτό της επιτρέπει να υπάρχει στα τρόφιμα χωρίς να σημαίνεται ως MSG. Μια ετικέτα μπορεί να λεει «εκχύλισμα μαγιάς», «καζεϊνικό ασβέστιο», ή «άρτυμα βοδινού», αλλά το προϊόν εξακολουθεί να περιέχει ποικίλες ποσότητες «ελεύθερου» γλουταμινικού οξέως. Αυτό κάνει τα πράγματα πολύ δύσκολα για τους καταναλωτές οι οποίοι προσπαθούν να το αποφύγουν. Επίσης, είναι πολύ επικίνδυνο για όσους υποφέρουν από σοβαρές αντιδράσεις σε αυτό. Πολλοί άνθρωποι που είναι πολύ ευαίσθητοι στο MSG παθαίνουν αναπνευστικά, νευρολογικά, μυϊκά,δερματικά, ουρολογικά, ακόμα και καρδιακά συμπτώματα.

Γιατί λοιπόν το MSG επιτρέπεται στα τρόφιμα μας; 

Επειδή μπορεί να μας κάνει να φάμε σχεδόν τα πάντα. Υπάρχει ένα απίστευτο ποσό παραπληροφόρησης στις εξουσίες που ρυθμίζουν και ελέγχουν τα τρόφιμα, που μπορούν να μας κάνουν να καταναλώσουμε πράγματα με απολύτως καμία θρεπτική αξία. Όσο το κόστος παραγωγής ελαχιστοποιείται, και συνεχίζουμε να αγοράζουμε την τροφή τους, θα συνεχίσουν να την παράγουν ανεξάρτητα από τα μειονεκτήματα για την υγεία μας. Το MSG έχει αποδειχθεί ότι δρα ως διεγερτική τοξίνη η οποία διεγείρει το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, έτσι πιστεύουμε ότι έχει καλύτερη γεύση (από ό, τι στην πραγματικότητα) και κατά συνέπεια καταναλώνουμε περισσότερο. Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός κλινικών ιατρών και επιστημόνων που είναι πεπεισμένοι ότι οι διεγερτικές τοξίνες διαδραματίζουν έναν κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη αρκετών νευρολογικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένων των ημικρανιών, επιληπτικών κρίσεων, λοιμώξεων, της ανώμαλης νευρικής ανάπτυξης, ορισμένων ενδοκρινικών διαταραχών, συγκεκριμένα είδη παχυσαρκίας, και κυρίως των νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Μια ομάδα νόσων η οποία περιλαμβάνει: Αμυοτροφική Πλευρική Σκλήρυνση (ALS), νόσο του Πάρκινσον, νόσο του Alzheimer, νόσο του Huntington, και εγκεφαλικό εκφυλισμό.

Το ποσό αυτών των νευροτοξινών που προστίθενται στα τρόφιμά μας έχει αυξηθεί πάρα πολύ από τότε που πρωτοεισήχθησαν. Για παράδειγμα, από το 1948, το ποσό του MSG που προστίθεται στα τρόφιμα έχει διπλασιαστεί ανά δεκαετία. Το 1972, 262.000 μετρικοί τόνοι προστίθεντο στα τρόφιμα.

Πώς οι διεγερτικές τοξίνες καταστρέφουν την υγεία μας

Τι ακριβώς είναι οι διεγερτικές τοξίνες; Αυτές είναι ουσίες, συνήθως αμινοξέα, τα οποία αντιδρούν με εξειδικευμένους υποδοχείς του εγκεφάλου κατά τέτοιο τρόπο ώστε να οδηγούν σε καταστροφή ορισμένων τύπων κυττάρων του εγκεφάλου. Η γλουταμίνη είναι ένας φυσιολογικός νευροδιαβιβαστής στον εγκέφαλο. Στην πραγματικότητα, είναι ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος νευροδιαβιβαστής από τον εγκέφαλο. Οι υπερασπιστές της χρήσης του MSG και της ασπαρτάμης, συχνά λένε: «Πώς είναι δυνατόν μια ουσία που χρησιμοποιείται φυσιολογικά από τον εγκέφαλο να του προκαλέσει βλάβη;»Αυτό συμβαίνει επειδή, η γλουταμίνη, ως νευροδιαβιβαστής, χρησιμοποιείται από τον εγκέφαλο μόνο σε πολύ, πολύ μικρές συγκεντρώσεις – όχι περισσότερο από 8 έως 12ug. Όταν η συγκέντρωση αυτού του πομπού αυξάνεται πάνω από αυτό το επίπεδο, οι νευρώνες αρχίζουν να λειτουργούν ανώμαλα. Σε υψηλότερες συγκεντρώσεις, τα κύτταρα υποβάλλονται στην εξειδικευμένη διαδικασία του κυτταρικού θανάτου.

Ο εγκέφαλος έχει αρκετά πολύπλοκους μηχανισμούς για να εμποδίσει την συσσώρευση του MSG στον εγκέφαλο. Ο πρώτος είναι το φράγμα αίματος του εγκεφάλου (Αιματοεγκεφαλικός Φραγμός), ένα σύστημα που εμποδίζει την είσοδο της γλουταμίνης στην περιοχή των κυττάρων του εγκεφάλου. Όμως, το σύστημα αυτό έχει σχεδιαστεί για την προστασία του εγκεφάλου από περιστασιακή αύξηση της γλουταμίνης μέτριου βαθμού, όπως αυτή που βρίσκεται στη κατανάλωση μη επεξεργασμένων τροφίμων. Δεν σχεδιάστηκε για την εξάλειψη των πολύ υψηλών συγκεντρώσεων γλουταμίνης που καταναλώνονται καθημερινά, αρκετές φορές την ημέρα, όπως βλέπουμε στη σύγχρονη κοινωνία. Αρκετά πειράματα έχουν δείξει ότι υπό αυτές τις συνθήκες, η γλουταμίνη μπορεί να παρακάμψει το σύστημα φραγής και να εισέλθει στον εγκέφαλο σε τοξικές συγκεντρώσεις. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι μπορεί πράγματι να συσσωρεύεται εντός του εγκεφάλου με την παρατεταμένη έκθεση. Υπάρχουν επίσης αρκετές περιστάσεις υπό τις οποίες ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός γίνεται μη λειτουργικός. Πριν από τη γέννηση, ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός είναι μη λειτουργικός και θα επιτρέψει στη γλουταμίνη να εισέλθει στον εγκέφαλο. Μπορεί επίσης για ένα σημαντικό διάστημα μετά τη γέννηση το φράγμα να παραμένει ελλιπώς αναπτυγμένο. Καταστάσεις όπως υπέρταση, διαβήτης, τραύμα κεφαλής, όγκοι στον εγκέφαλο, εγκεφαλικά επεισόδια, ορισμένα φάρμακα, ασθένεια Alzheimer, ελλείψεις βιταμινών και μετάλλων, σοβαρή υπογλυκαιμία, θερμοπληξία, ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, ιονίζουσα ακτινοβολία, σκλήρυνση κατά πλάκας, και ορισμένες λοιμώξεις μπορούν να κάνουν το φραγμό να αποτύχει. Στην πραγματικότητα, καθώς μεγαλώνουμε το σύστημα φραγής γίνεται πιο πορώδες, επιτρέποντας στις διεγερτικές τοξίνες στο αίμα να εισέλθουν στον εγκέφαλο. Έτσι, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες οι διεγερτικές τοξίνες στα πρόσθετα τροφίμων μπορούν να εισέλθουν και να προκαλέσουν βλάβη στον εγκέφαλο.

Τέλος, πρόσφατα πειράματα έχουν δείξει ότι η γλουταμίνη μπορεί να ανοίξει η ίδια το φράγμα. Ένα άλλο σύστημα που χρησιμοποιείται για την προστασία του εγκεφάλου από τις περιβαλλοντικές διεγερτικές τοξίνες, είναι ένα σύστημα εντός του εγκεφάλου που συνδέει το γλουταμινικό μόριο (που ονομάζεται γλουταμινικός μεταφορέας) και το μεταφέρει σε ένα ειδικό κύτταρο αποθήκευσης (Αστρογλοιακό κύτταρο) μέσα σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου αφότου χρησιμοποιηθεί ως νευροδιαβιβαστής. Το σύστημα αυτό μπορεί να είναι καταβεβλημένο από την υψηλή πρόσληψη MSG, ασπαρτάμης και άλλων διεγερτικών τοξινών στα τρόφιμα. Είναι επίσης γνωστό ότι οι ίδιες οι διεγερτικές τοξίνες μπορούν να προκαλέσουν την παραγωγή μεγάλων ποσών ελεύθερων ριζών και ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της υπεροξείδωσης των λιπιδίων (οξείδωση των λιπών μεμβράνης) παράγεται μια ουσία που ονομάζεται 4-hydroxynonenal. Αυτή η χημική ουσία εμποδίζει τον γλουταμινικό μεταφορέα, επιτρέποντας έτσι στη γλουταμίνη να συσσωρεύεται στον εγκέφαλο. Οι διεγερτικές τοξίνες καταστρέφουν εν μέρει τους νευρώνες διεγείροντας την παραγωγή μεγάλου αριθμού ελεύθερων ριζών. Πρόσφατα, έχει αποδειχθεί ότι αυτό συμβαίνει όχι μόνο εντός του εγκεφάλου, αλλά επίσης και εντός άλλων ιστών και οργάνων (στο ήπαρ και στα ερυθρά αιμοσφαίρια). Αυτό θα μπορούσε, σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, να αυξήσει όλα τα είδη των εκφυλιστικών ασθενειών όπως η αρθρίτιδα, η στεφανιαία νόσος και η αρτηριοσκλήρυνση, καθώς και να προκαλέσει τη δημιουργίακαρκίνου. Βεβαίως, δεν θα θέλαμε να κάνουμε κάτι που θα αυξήσει σημαντικά την παραγωγή ελευθέρων ριζών στο σώμα. Είναι γνωστό ότι το σύνολο των νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Parkinson, η νόσος του Alzheimer, και το ALS, συνδέονται με τον τραυματισμό του νευρικού συστήματος από τις ελεύθερες ρίζες.

Θα πρέπει επίσης να γνωστοποιηθεί ότι γενικά τα αποτελέσματα των διεγερτικών τοξινών στα προσθετά τροφίμων δεν είναι δραματικά. Μερικά άτομα μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα και να αναπτύσσουν σοβαρά συμπτώματα, ακόμη και αιφνίδιο θάνατο από καρδιακή ευερεθιστότητα, αλλάστις περισσότερες περιπτώσεις, τα αποτελέσματα είναι μη αντιληπτά και αναπτύσσονται σε βάθος χρόνου. Ενώ το MSG μπορεί πιθανόν να μην είναι η άμεση αιτία νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η άνοια του Alzheimer, η νόσος του Parkinson, ή Αμυοτροφική Πλευρική Σκλήρυνση, μπορεί όμως να επισπεύδει αυτές τις διαταραχές και σίγουρα να επιδεινώσει τα αποτελέσματά τους. Μπορεί πολλοί άνθρωποι με τάση για ανάπτυξη μίας εξ αυτών των ασθενειών να μην ανάπτυσσαν ποτέ πλήρως αυτή τη διαταραχή αν δεν εκτίθονταν στα υψηλά επίπεδα των διεγερτικών τοξινών στα πρόσθετα τροφίμων. Κάποιοι μπορεί να είχαν μια πολύ ήπια μορφή της νόσου, αν δεν είχαν αυτή την έκθεση.

Η υδρολυμένη φυτική πρωτεΐνη δεν θα πρέπει να συγχέεται με το υδρολυμένο φυτικό έλαιο. Το έλαιο δεν περιέχει σημαντική συγκέντρωση γλουταμίνης, είναι ένα έλαιο. Η υδρολυμένη φυτική πρωτεΐνη αποτελείται από μια χημική διαδικασία που διασπά την πρωτεϊνική δομή του φυτού για να ελευθερώσει σκόπιμα την γλουταμίνη. Αυτή η καφέ κοκκώδης ουσία χρησιμοποιείται για να ενισχύσει τη γεύση των τροφίμων, ιδιαίτερα πιάτα με κρέας, σούπες, και σάλτσες. Παρά το γεγονός ότι ορισμένοι κατασκευαστές υγιεινών τροφών έχουν προσπαθήσει να πουλήσουν την ιδέα ότι αυτό το ενισχυτικό γεύσης είναι «πλήρως φυσικό» και «ασφαλές», επειδή είναι κατασκευασμένο από λαχανικά, δεν είναι. Είναι η ίδια ουσία που προστίθεται σε επεξεργασμένα τρόφιμα. Πειραματικά, μπορεί κάποιος να παράγει τις ίδιες βλάβες εγκεφάλου χρησιμοποιώντας υδρολυμένη φυτική πρωτεΐνη όπως με τη χρήση MSG. Μια αυξανόμενη λίστα διεγερτικών τοξινών ανακαλύπτεται, συμπεριλαμβανομένων πολλών που απαντώνται φυσικά. Για παράδειγμα, η L-κυστεΐνη είναι μια πολύ ισχυρή διεγερτική τοξίνη. Πρόσφατα, έχει προστεθεί σε ορισμένες ζύμες ψωμιού και πωλείται σε καταστήματα υγιεινής διατροφής ως συμπλήρωμα. Η ομοκυστεϊνη**, ένα μεταβολικό παράγωγο, είναι επίσης μια διεγερτική τοξίνη. Είναι ενδιαφέρον ότι, τα αυξημένα επίπεδα της ομοκυστεΐνης στο αίμα έχουν πρόσφατα αποδειχθεί να είναι ένας σημαντικός, αν όχι ο κύριος, δείκτης της καρδιαγγειακής νόσου και του εγκεφαλικού επεισοδίου. Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι η διαπίστωση ότι τα αυξημένα επίπεδα επίσης σχετίζονται με νευροαναπτυξιακές διαταραχές, ιδιαίτερα στην ανεγκεφαλία και το νωτιαίο δυσραφισμός (ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα). Πιστεύεται ότι αυτός είναι ο προστατευτικός μηχανισμός δράσης των προγεννητικώνβιταμινών Β12, Β6 και φυλλικού οξέος όταν χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό. Μένει να φανεί εάν η τοξική επίδραση είναι διεγερτική ή με κάποιο άλλο μηχανισμό. Αν είναι διεγερτική, τότε τα αγέννητα βρέφη εκτίθενται σε κίνδυνο και από τη γλουταμίνη και από άλλες διεγερτικές τοξίνες.

Πρόσφατα, έχουν γίνει πολλές μελέτες στις οποίες διαπιστώθηκε ότι όλοι οι ασθενείς με Alzheimer που εξετάστηκαν είχαν αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που πάσχουν από τη νόσο του Alzheimer έχουν επίσης εκτεταμένη καταστροφή των γαγγλιοκυττάρων του αμφιβληστροειδούς τους. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή είναι η περιοχή που βρέθηκε να επηρεάζεται όταν οι ερευνητές ανακάλυψαν για πρώτη φορά την διεγερτική τοξικότητα του MSG. Αν και αυτό δεν αποδεικνύει ότι η διατροφική γλουταμίνη και οι άλλες διεγερτικές τοξίνες προκαλούν ή επιδεινώνουν τη νόσο του Αλτσχάιμερ, μας κάνει εν τούτοις πολύ υποψιασμένους. Κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει μια κοινή εσωτερική αιτιολογία για την βλάβη του κεντρικού νευρικού συστήματος και την βλάβη των γαγγλιακών κυττάρων του αμφιβληστροειδούς, αλλά τα ευρήματα αυτά είναι αρκετά ανησυχητικά ώστε να αποτελούν εύλογη αιτία για περαιτέρω έρευνες.

…………………

* Μερικά από τα ονόματα που κυκλοφορεί το MSG: Ε 621, γλουταμικό οξύ, γλουταμάτη, υδρολυμένη πρωτεΐνη, καζεϊνικό νάτριο, υδρολυμένη μαγιά, εκχύλισμα μαγιάς, πρωτεϊνη σόγιας, ένζυμα, οποιαδήποτε ουσία έχει μπροστά της τη λέξη «υδρολυμένο/η» και οι ουσίες που κυκλοφορούν υπό τους όρους-ομπρέλα «ενισχυτικά γεύσης» και «φυσικά αρώματα».

** Η άνοδος των επιπέδων ομοκυστεϊνης στον οργανισμό σχετίζεται και με την ανεπάρκεια ή την αδυναμία απορρόφησης της βιταμίνης Β12.

ΠΗΓΗ: ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ