Χιαστά βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας

του Τιερί Μεϊσάν

Για πρώτη φορά στο Συμβούλιο Ασφαλείας, το ατλαντικό μπλοκ και το ρωσικό μπλοκ αναμετρηθήκαν και λογόκριναν τη πρόταση ψηφίσματος της άλλης πλευράς. Επιπλέον, ο εκπρόσωπος της Ρωσίας βγήκε από τη συνηθισμένη διπλωματική αυτοσυγκράτηση του και κατηγόρησε ευθέως το στρατόπεδο των ΗΠΑ ότι υποστηρίζει τους τρομοκράτες στη Συρία και σε άλλα μέρη του κόσμου· μια ευρέως αποδεδειγμένη δήλωση, αλλά που ποτέ δεν εξηγήθηκε μέχρι τώρα.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας συνεδρίασε στις 8 Οκτώβριο 2016 για να συζητηθούν όχι μόνο η γαλλοισπανική πρόταση ψηφίσματος για τη Συρία, αλλά και μια ρωσική αντιπρόταση. Όπως ήταν αναμενόμενο, τα δύο κείμενα απορρίφθηκαν από τα βέτο της Ρωσίας για το πρώτο, του ατλαντικού μπλοκ για το δεύτερο.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του Συμβουλίου που προκύπτει μια τέτοια κατάσταση.

Η γαλλική πρόταση είχε ως στόχο να αποτρέψει τη Συρία και τη Ρωσία να εφαρμόσουν το ψήφισμα 2249 το οποίο «καλεί τα κράτη μέλη (...) να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να συντονίσουν τη δράση τους για να προλάβουν και να σταματήσουν τις τρομοκρατικές ενέργειες που διαπράττονται ιδιαίτερα από το Ισλαμικό Κράτος, επίσης γνωστό ως Ντάες/Daech όπως και από το Μέτωπο Ελ-Νόσρα και όλα τα άλλα πρόσωπα, ομάδες, επιχειρήσεις και οντότητες που συνδέονται με την Αλ-Κάιντα».

Με αντιφατικό τρόπο, το γαλλικό κείμενο αναφερόταν στη ρωσοαμερικανική συμφωνία για την κατάπαυση των εχθροπραξιών (σύμφωνα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να διαχωρίσουν τους μετριοπαθείς αντάρτες από τους εξτρεμιστικές τζιχαντιστές), ενώ απαγόρευε τον βομβαρδισμό των εξτρεμιστών και τις υπερπτήσεις όχι μόνο επάνω από το ανατολικό Χαλέπι, αλλά και το δυτικό Χαλέπι.

Η ρωσική πρόταση αναφερόταν επίσης στην συμφωνία κατάπαυσης των εχθροπραξιών, αλλά χαιρέτιζε την εφαρμογή του ψηφίσματος 2249 εναντίον των τζιχαντιστών. Κλείνοντας το επεισόδιο της παύσης των εχθροπραξιών, η katiba Jund al-Aqsa (που προέρχεται από την Αλ Κάιντα και ως εκ τούτου θεωρείται από όλους ως "εξτρεμιστική") εντάχθηκε επίσημα το Μέτωπο της Φατάχ αλ-Σαμ (νέα ονομασία του Μέτωπου Αλ-Νόσρα μετά τον φιλικό χωρισμό της από την Αλ Κάιντα). Κατηγορώντας το ΝΑΤΟ, ο Ρώσος εκπρόσωπος Βιτάλι Τσούρκιν αποδοκίμασε τους συναδέλφους του δηλώνοντας: «Ο μόνιμος αντιπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου μόλις αναφώνησε αξιοθρήνητα: «Σταματήστε τώρα!». Είναι αλήθεια, σταματήστε αμέσως να υποστηρίξετε κάθε είδους αποβράσματα σε όλο τον κόσμο, είτε είναι εξτρεμιστές, είτε τρομοκράτες, είτε όλοι εκείνοι που διασκεδάζονται με το να αποσταθεροποιήσουν την κατάσταση στη μια η την άλλη χώρα. Γενικά, σταματήστε να παρεμβαίνετε στις υποθέσεις άλλων κυρίαρχων κρατών, εγκαταλείψτε τις αποικιοκρατικές συνήθειές σας, αφήστε τον κόσμο ήσυχο. Αυτό θα βελτίωνε την κατάσταση σε πολλές περιοχές του κόσμου». Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Συρίας, Μπασάρ Τζαφαρί, συνέχισε: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο άδραξαν το Συμβούλιο εδώ και έξι χρόνια, μία συνεδρία μετά την άλλη, χορηγούν τα σχέδια δηλώσεων και αυτό, για να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη, προσποιώντας ότι επιδιώκουν την επίλυση της κρίσης στη χώρα μου». Η Κίνα ψήφισε υπέρ της ρωσικής πρότασης, αλλά προτίμησε να μην ασκήσει βέτο για τη γαλλική πρόταση. Τα χιαστά βέτο χαλάρωσαν τις γλώσσες και πολλοί πολιτικοί, όπως ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο οποίος σε συνέντευξή του στο Bild, προειδοποίησε τους συμπολίτες του ενώπιον του κίνδυνου Παγκοσμίου Πολέμου. Στη Συρία, ωστόσο, δεν πιστεύουν ότι η Ουάσιγκτον θα πραγματοποιήσει τις απειλές της και θα βομβαρδίσει τη χώρα, ή το στρατό της. Η απελευθέρωση της χώρας συνεχίζεται, μεταξύ άλλων, με μια όλο και πιο ορατή οπισθοδρόμηση των τζιχαντιστών στο Χαλέπι. Ταυτόχρονα, η κατάσταση έγινε πιο τεταμένη στο Ιράκ. Βαγδάτη δεν φαίνεται να είναι στο ίδιο μήκος κύματος με τον διεθνή συνασπισμό κατά του Ντάες όσον αφορά την απελευθέρωση της Μοσούλης που καταλαμβάνεται από τους τζιχαντιστές. Τα ανείπωτα διευκρινίστηκαν από τον Τούρκο Πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan στο σαουδικό κανάλι RotanaTV (ιδιοκτησία του πρίγκιπα Ουαλίντ Μπιν Ταλάλ, ανεπίσημου πρεσβευτή του βασιλείου στο Ισραήλ). Επαναλαμβάνοντας τα λόγια του στην τουρκική εφημερίδα Sabah , ανακοίνωσε ότι, μόλις απελευθερωθεί η Μοσούλη από το Ντάες/Daesh, ο πληθυσμός της θα πρέπει να παραμείνει όπως το Ντάες/Daesh τον έχει εθνοκαθαρίσει, ήτοι αποκλειστικά σουνιτικός. Επιπλέον, ο ίδιος υπενθύμισε ότι η Τουρκία διατηρεί ορισμένα στρατεύματά της εκεί, παρά την αντίθεση της Βαγδάτης, επειδή είχε ένα ιστορικό δικαίωμα στην πόλη. Πολλοί Ιρακινοί ερμήνευσαν αυτές τις αλυτρωτικές δηλώσεις ως αγγελία μιας πιθανής τουρκικής κατοχής της πόλης, μετά από αυτή του Ντάες/Daesh.

Στη Σαναά, ένας άγνωστος προέλευσης πύραυλος σκότωσε 140 Υεμενίτες που είχαν συγκεντρωθεί για να τελέσουν το πένθος τον πατέρα του Υπουργού Εσωτερικών. Ο στρατηγός Τζαλάλ αλ-Ρουισέν είχε διοριστεί σε αυτό το αξίωμα από τον προέδρο Αμπντ Ράμπο Μανσούρ Χάντι. Παρέμεινε στη θέση αυτή στην κυβέρνηση που συστάθηκε με τους επαναστάτες Χούτι και ως εκ τούτου θεωρείται προδότης από τους Σαουδάραβες. Υποπτευόμενη ότι είναι πίσω από την εκτόξευση του πυραύλου, η Σαουδική Αραβία έχει αρνηθεί τη συμμετοχή της και ισχυρίστηκε ότι δεν έχει βομβαρδίσει τη Σαναά εκείνη την ημέρα. Αλλά αυτό ο ισχυρισμός του Ριάντ δεν απαλλάσσει τους σύμμαχους της Σαουδικής Αραβίας που συμμετέχουν στον πόλεμο κατά της Υεμένης.

Τιερί Μεϊσάν

Μετάφραση Κριστιάν Άκκυριά

Πηγή: Ινφογνώμων Πολιτικά (Ελλάδα) μέσω voltairenet