Ρόμπερτ Μαντέλ: Ο διαβολικός "πατέρας" του €υρώ

Ο Robert Mundell και το “εξώγαμο” παιδί του: το ευρώ

Γράφει Ο Γιώργος του Κλικ

“Η Ευρώπη αποτελεί πρότυπο δυσμενούς περίπτωσης για μια OCA (1). Αποτελείται από διαφορετικά έθνη, μιλάει διαφορετικές γλώσσες, έχει διαφορετικά ήθη και έθιμα και οι πολίτες της αισθάνονται πιο αφοσιωμένοι και προσκολλημένοι στις χώρες τους παρά σε μια κοινή αγορά ή στην ιδέα της Ευρώπης”.

(1) Optimal Currency Area, βλέπε επόμενη παράγραφο

Με αυτά τα λόγια, ο ίδιος ο αρχιερέας του νεοφιλελευθερισμού οικονομολόγος Milton Friedman (της περίφημης σχολής του Σικάγου) είχε αποφανθεί για την Ευρώπη στην περίπτωση που η τελευταία επιχειρούσε να μετατραπεί σε μια “βέλτιστη νομισματική ζώνη” ή “optimal currency area” (OCA). Ζητώ συγγνώμη αν η μεταφορά της OCA στα ελληνικά δεν είναι ακριβής αλλά δεν είμαι οικονομολόγος.

Ο Robert Mundell (Μαντέλ) είναι ένας Καναδός οικονομολόγος, καθηγητής στο Columbia University των ΗΠΑ και στο κινεζικό πανεπιστήμιο του Hong Kong.

Το 1999 ο καλός μας καθηγητής κέρδισε το βραβείο Νόμπελ χάρη στην θεωρία του περί “βέλτιστης νομισματικής ζώνης”.

Με λίγα λόγια, και από ότι καταλαβαίνω σκαλίζοντας την θεωρία του, αυτό που διατύπωσε ο Mundell και για το οποίο βραβεύτηκε με την μεγαλύτερη διάκριση λέει περίπου τα ακόλουθα:

Μια ζώνη ή περιοχή βρίσκεται οικονομικά στα καλύτερα της εάν

*υπάρχει εύκολη εργατική κινητικότητα (ευκολία μετακίνησης του εργατικού δυναμικού)

* υπάρχει κινητικότητα κεφαλαίων και ευελιξία σε τιμές και αμοιβές

*υπάρχει ένας φορολογικός μηχανισμός αυτόματης μοιρασιάς του ρίσκου (ώστε να βοηθούνται οι χώρες της ζώνης που έχουν ανάγκη ανάλογα με την περίπτωση)

*υπάρχουν παρόμοιοι επιχειρησιακοί κύκλοι (business cycles) στις χώρες της ζώνης.

Το μοντέλο της OCA του Mundell προβλέπει μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση “ασύμμετρων σοκ” της οικονομίας όπως τα ονομάζει, τα οποία στην ουσία βασίζονται στις ισοτιμίες των νομισμάτων των χωρών της ζώνης.

Πράγμα που σημαίνει ότι εάν οι χώρες αυτές δεν έχουν η κάθε μια το δικό της νόμισμα, εάν δηλαδή έχουν ένα κοινό νόμισμα, τότε δεν υπάρχει γιατρειά και η ζώνη όχι απλώς παύει να είναι “βέλτιστη” αλλά την παίρνει και την σηκώνει ο εξαποδώ.

Είναι λοιπόν απολύτως λογικό, και θα περίμενε κανείς, ο Mundell να μην διανοηθεί την ύπαρξη κοινού νομίσματος σε μια Ευρώπη του Μήτσου του βαρκάρη, του Χανς του εργάτη στην Volkswagen, του Πάμπλο που μαζεύει τις ελιές του, του Τζιουζέπε εργάτη στη Fiat και του αδελφού του που έχει μείνει στο χωρίο και βοσκάει τα πρόβατα κλπ, κλπ.

Τι σόι “παρόμοιοι οικονομικοί κύκλοι” είναι αυτοί; Τι σόι “παρόμοιους οικονομικούς κύκλους” μπορούν να έχουν μια Ελλάδα και μια Γερμανία;

Και όμως αδέρφια! Ξέρετε σαν τι άλλο είναι γνωστός ο Mundell;

Σαν ο “πατέρας του ευρώ”, του ισχυρού (και τώρα πια δυσεύρετου) κοινού μας νομίσματος.

Θα αναρωτηθεί κανείς: Καλά, αυτός πήρε Νόμπελ για μια θεωρία και μετά εφάρμοσε το αντίθετο της;

Πράγματι, υπάρχει μια “μικρή”, μια “ασήμαντη” ανακολουθία εδώ. Ίσως γι' αυτό ο σύνδεσμος που πηγάζει από το Wikipedia στην παραπομπή “πατέρας του ευρώ” (father of the euro) οδηγεί σε ένα αδιέξοδο, σε μια εξαφανισμένη ιστοσελίδα της Wall Street Journal.

Μην νομίζετε όμως ότι ο καθηγητής τρελάθηκε.

Όπως έχει εκμυστηρευθεί ο ίδιος ο Mundell στον Αμερικανό δημοσιογράφο Greg Palast (ο οποίος τονίζει ότι “τα έχει όλα σε ταινία”), ήξερε πολύ καλά τι έκανε.

Με το ευρώ και την κοινή οικονομική πολιτική που επιβάλλουν οι κανόνες της ΕΕ, στόχος του ήταν να απωλέσουν τον έλεγχο οι κυβερνήσεις των αδύναμων οικονομικά χωρών, να διαλυθεί ο συνδικαλισμός και να πληγεί ανεπανόρθωτα ο εργατικός και λαϊκός παράγοντας μέσω της κρίσης που θα επακολουθούσε αναπόφευκτα.

Η μαρτυρία του Greg Palast υπάρχει στην ακόλουθη εκπομπή του δημοσιογράφου Μιχάλη Νευραδάκη:

Το επίμαχο σημείο της συνέντευξης που αναφέρεται στα πιο πάνω αρχίζει περίπου στα 3,5 λεπτά.

Έτσι, τώρα γνωρίζουμε το όνομα του εργαλείου του διαβόλου που άνοιξε διάπλατα της πύλες της κολάσεως στην Ευρώπη στη συνέχεια των αποφάσεων του Bill Clinton για την κατάργηση του Glass Steagall Act. Μην το ξεχνάμε: Το 1999 ο Clinton, το 2001 το ευρώ. Τυχαίο;

Το εργαλείο του διαβόλου λέγεται ευρώ.

Καλό είναι, όποιος άσχετος οικονομολόγος ή όποιο εγκάθετο τσιράκι του κηφηναριού, εξακολουθεί να λιβανίζει το “ισχυρό νόμισμα” και να τρομοκρατεί τους αφελείς με τα “καρότσια γεμάτα δραχμές” με τα οποία “θα πρέπει να πηγαίνουμε στο φούρνο για να πάρουμε μια φρατζόλα ψωμί”, να ακούσει την συνέντευξη και μετά να απαντήσει στο ερώτημα:

Ακόμα και αν δεχτούμε τις οικονομικά ανυπόστατες καταστροφολογίες που προπαγανδίζεις και “πηγαίνουμε με καρότσια στο φούρνο” ρε πουλημένε παπαγάλε, δεν αξίζει που θα έχουμε το μέτωπο καθαρό και το κεφάλι ψηλά;

Στους Έλληνες που πήραν τα βουνά για να γράψουν το έπος του ΕΑΜ μήπως τους υποσχέθηκαν καλοπέραση;

Συγγνώμη για το “ρε”, αλλά η υπομονή έχει τα όρια της. Καμία συγγνώμη αντιθέτως για το “πουλημένε παπαγάλε”.