Η απόδραση του Παλαιστίνιου Ζουμπέιντι – Πώς εξωθήθηκε στην ένοπλη δράση

 

Γράφει ο Ευθύμιος Τσιλιόπουλος

Ο Ζακαρία Ζουμπέιντι είναι ένας από τους έξι Παλαιστίνιους κρατούμενους που διέφυγαν από τις φυλακές Gilboa στο βόρειο Ισραήλ και ίσως ο πλέον γνωστός. Αποτέλεσε ένα από τα σύμβολα της δεύτερης Ιντιφάντα, η οποία ξέσπασε τον Σεπτέμβριο 2000. Οι πέντε άλλοι δραπέτες, όλοι μέλη της παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ (PIJ), είναι λιγότερο γνωστοί. Αλλά και οι έξι άνδρες συμμετείχαν, άμεσα και έμμεσα, σε σειρά επιθέσεων εναντίον Ισραηλινών.

Ο Ζουμπέιντι, ο οποίος κάποτε αποκαλούσε τον εαυτό του ακτιβιστή ειρήνης, ήταν γνωστός για τις στενές σχέσεις του με αρκετούς Ισραηλινούς, μεταξύ αυτών και με δημοσιογράφους που κάλυπταν παλαιστινιακές υποθέσεις. Τους τηλεφωνούσε τακτικά για να τους ενημερώσει για τις τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή Τζενίν, ή για να τους καλέσει να πάρουν συνέντευξη από αυτόν ή φίλους του.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η μητέρα και ο αδελφός του σκοτώθηκαν σε ξεχωριστά περιστατικά που αφορούσαν ισραηλινά στρατεύματα που επιτέθηκαν στο στρατόπεδο προσφύγων Τζενίν, όπου ζει η οικογένειά του. Ο Ζουμπέιντι φοίτησε στο σχολείο UNRWA στο ίδιο στρατόπεδο και κατά γενική ομολογία ήταν καλός μαθητής. Το 1989, σε ηλικία 13 ετών, πυροβολήθηκε στο πόδι όταν πέταξε πέτρες εναντίον Ισραηλινών στρατιωτών. Νοσηλεύτηκε για έξι μήνες και υποβλήθηκε σε τέσσερις επεμβάσεις, αλλά του έμεινε μια ελαφρά αναπηρία με το ένα πόδι να είναι πιο κοντό από το άλλο, με αποτέλεσμα να κουτσαίνει εμφανώς.

Σε ηλικία 15 ετών, συνελήφθη για πρώτη φορά (και πάλι για πέταγμα πέτρας) και φυλακίστηκε για έξι μήνες. Εκείνη την εποχή είχε γίνει ο εκπρόσωπος του κυβερνήτη της φυλακής για τα άλλα παιδιά κρατούμενους. Με την αποφυλάκισή του, εγκατέλειψε το Λύκειο μετά από ένα χρόνο. Λίγο αργότερα, συνελήφθη εκ νέου για ρίψη μολότοφ και φυλακίστηκε για 4,5 χρόνια. Στη φυλακή, έμαθε εβραϊκά και έγινε πολιτικά ενεργός, προσχωρώντας στη Φατάχ.

Με την απελευθέρωσή του μετά τις Συμφωνίες του Όσλο το 1993, εντάχθηκε στις Δυνάμεις Ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής. Προήχθη σε λοχία, αλλά εγκατέλειψε την υπηρεσία, απογοητευμένος, μετά από ένα χρόνο, διαμαρτυρόμενος: «Υπήρχαν συνάδελφοι στους οποίους είχα μάθει να διαβάζουν, οι οποίοι προήχθησαν σε ανώτερες θέσεις εξαιτίας του νεποτισμού και της διαφθοράς».

Κατόπιν, πήγε να εργαστεί παράνομα στο Ισραήλ και για δύο χρόνια έβγαζε ένα καλό μεροκάματο ως εργολάβος για ανακαινίσεις σπιτιών στο Τελ Αβίβ και τη Χάιφα. Τελικά συνελήφθη στην Αφούλα και φυλακίστηκε για λίγο επειδή εργαζόταν χωρίς άδεια. Στη συνέχεια απελάθηκε πίσω στην Τζένιν. Καθώς η άδεια εργασίας του στο Ισραήλ αποκλείστηκε, ο Ζουμπέιντι συνελήφθη το 1997 με ένα κλεμμένο αυτοκίνητο και του επιβλήθηκε ποινή δεκαπέντε μηνών. Αφού την εξέτισε, επέστρεψε στο στρατόπεδο Τζένιν. Έγινε οδηγός φορτηγού, μεταφέροντας αλεύρι και ελαιόλαδο, αλλά τον Σεπτέμβριο του 2000 έχασε τη δουλειά του όταν η Δυτική Όχθη αποκλείστηκε λόγω της δεύτερης Ιντιφάντα.

Ο Ζουμπέιντι στην ένοπλη δράση

Ο Ζουμπέιντι προσδιορίζει την είσοδό του στην ένοπλη δράση στα τέλη 2001 όταν, μετά τη δολοφονία στενού φίλου του, έμαθε πώς να φτιάχνει βόμβες. Στις 3 Μαρτίου 2002, ένα μήνα πριν από την κύρια ισραηλινή επίθεση στο προσφυγικό στρατόπεδο, η μητέρα του σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια ισραηλινής επιδρομής στο Τζενίν. Είχε καταφύγει στο σπίτι ενός γείτονα και πυροβολήθηκε από Ισραηλινό ελεύθερο σκοπευτή που την έβαλε στο στόχαστρο, ενώ στεκόταν κοντά σε ένα παράθυρο.

Ο αδελφός του Zubeidi, Taha, σκοτώθηκε επίσης από στρατιώτες λίγο αργότερα. Ένα μήνα αργότερα, ένας βομβιστής αυτοκτονίας από την Τζενίν σκότωσε 29 Ισραηλινούς. Στη συνέχεια, ο ισραηλινός στρατός εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στο προσφυγικό στρατόπεδο, γκρεμίζοντας εκατοντάδες σπίτια κι αφήνοντας 2.000 άστεγους. Ακολούθησαν μάχες δέκα ημερών στις οποίες 52 Παλαιστίνιοι και 23 Ισραηλινοί στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους.

Ο 45χρονος πλέον Ζουμπέιντι έγινε ένας από τους ηγέτες της ένοπλης πτέρυγας της Φατάχ, (Ταξιαρχίες Μαρτύρων Αλ Ακσά) στην ευρύτερη περιοχή της Τζενίν, χρόνια μετά την πρόσληψή του στις δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής. Ο ίδιος και οι άνδρες του κατηγορήθηκαν για επιβολή καθεστώτος εκφοβισμού Παλαιστινίων επιχειρηματιών στην Τζενίν για να τους αναγκάσουν να πληρώνουν χρήματα στην ένοπλη οργάνωση.

Οι σχέσεις με την Παλαιστινιακή Αρχή

Οι δραστηριότητες του Ζουμπέιντι τον έφεραν συχνά σε σύγκρουση όχι μόνο με το Ισραήλ, αλλά και με το κατεστημένο της Παλαιστινιακής Αρχής, αν και ήταν μέλος του Επαναστατικού Συμβουλίου της Φατάχ, που είχε επικεφαλής τον πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς. Ανέλαβε την ευθύνη για μια βομβιστική επίθεση στο Τελ Αβίβ που σκότωσε μία γυναίκα και τραυμάτισε περισσότερους από 30 τον Ιούνιο 2004.

Εκείνη την περίοδο ήταν ο ισχυρός άνδρας στην Τζενίν. Παρόλο που ανέπτυξε φιλική σχέση με τον Γιασέρ Αραφάτ, ο Ζουμπέιντι δήλωνε: «δεν δέχομαι διαταγές από κανέναν. Δεν είμαι καλός στο να τις ακολουθώ». Παλαιστίνιοι και Δυτικοί δημοσιογράφοι αναφέρονταν σ’ αυτόν τότε σαν “σερίφη της Τζενίν”, επειδή η ένοπλη ομάδα του θεωρούνταν πιο αποτελεσματική από την Παλαιστινιακή Αρχή.

Ο Ζουμπέιντι επέζησε από τουλάχιστον τέσσερις απόπειρες του Ισραήλ να τον δολοφονήσει. Αν και ήταν καταζητούμενος για τη συμμετοχή του σε σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων, συμπεριλήφθηκε το 2007 σε αμνηστία που προσφέρθηκε στα μέλη των “Ταξιαρχιών Μαρτύρων του Αλ Άκσα”. Λίγο μετά την αμνηστία, προσλήφθηκε από τον Ισραηλινό κινηματογραφιστή Τζουλιάνο Μερ-Χάμις ως διευθυντής του Θεάτρου Ελευθερίας στο στρατόπεδο προσφύγων Τζενίν. Στις 4 Απριλίου 2011, ο Μερ-Χάμις δολοφονήθηκε από ένοπλο μασκοφόρο που δεν συνελήφθη ποτέ.

Φιλίες με Ισραηλινούς ακτιβιστές

Ο Ζουμπέιντι είχε ένα καλλιτεχνικό παρελθόν με το θέατρο και τους αριστερούς Ισραηλινούς ακτιβιστές. Στα τέλη της δεκαετίας 1980 και στις αρχές της δεκαετίας 1990, κατά τη διάρκεια της πρώτης Ιντιφάντα, η Ισραηλινή ακτιβίστρια ανθρωπίνων δικαιωμάτων Άρνα Μερ-Χάμις άνοιξε ένα παιδικό θέατρο στη Τζενίν, “Το σπίτι της Άρνας”, για να ενθαρρύνει την κατανόηση μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.

Δεκάδες Ισραηλινοί εθελοντές διοργάνωσαν εκδηλώσεις και μία, πιστεύοντας ότι η ειρήνη ήταν δυνατή, πρόσφερε τον τελευταίο όροφο του οικογενειακού σπιτιού για πρόβες. Ο Ζουμπέιντι, τότε 12 ετών, ο μεγαλύτερος αδελφός του Daoud και άλλα τέσσερα αγόρια περίπου στην ίδια ηλικία αποτέλεσαν τον πυρήνα του θιάσου. Ο δολοφονηθείς Τζουλιάνο Μερ-Χάμις ήταν γιος της Άρνα.

Εκτός από το πένθος για τα δολοφονημένα μέλη της οικογενείας του και για δολοφονημένους φίλους του, ο μικρός Ζουμπέιντι ήταν πολύ πικραμένος από το γεγονός ότι κανένας από τους Ισραηλινούς που είχαν δεχτεί τη φιλοξενία της μητέρας του, και που νόμιζε ότι ήταν φίλοι του, δεν επικοινώνησε μαζί του για να τον συλλυπηθεί. Σε συνέντευξη το 2006 δήλωσε θυμωμένα: «Μας πήρατε το σπίτι και τη μητέρα μας και σκοτώσατε τον αδελφό μας. Σας δώσαμε τα πάντα και τι πήραμε ως αντάλλαγμα; Μια σφαίρα στο στήθος της μητέρας μου. Ανοίξαμε το σπίτι μας και το γκρεμίσατε. Κάθε εβδομάδα, 20-30 Ισραηλινοί ερχόντουσαν εκεί για να κάνουν θέατρο. Τους ταΐσαμε. Και μετά, κανείς από αυτούς δεν σήκωνε το τηλέφωνο. Τότε είδαμε το πραγματικό πρόσωπο της Αριστεράς στο Ισραήλ». Προσέθεσε ότι μπορεί οι “Ταξιαρχίες Μαρτύρων Αλ Άκσα” να κάνουν κάποια στιγμή ειρήνη με το Ισραήλ, αλλά ο ίδιος δεν θα έκανε.

Ο Ζουμπέιντι ισχυρίστηκε ότι δεν είχε λάβει πλήρη χάρη από το Ισραήλ. Κατηγόρησε την Παλαιστινιακή Αρχή ότι του είπε ψέματα. Στις 29 Δεκεμβρίου 2011, το Ισραήλ ακύρωσε τη χάρη που είχε δώσει στον Ζουμπέιντι για αδιευκρίνιστους λόγους. Ο ίδιος δήλωσε στο πρακτορείο Ma’an ότι δεν παραβίασε κανέναν από τους όρους της αμνηστίας του. Παραδόθηκε στην Παλαιστινιακή Αρχή για να μην συλληφθεί από τους Ισραηλινούς. Κρατήθηκε χωρίς κατηγορία από την Παλαιστινιακή Αρχή από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο 2012.

Τον Φεβρουάριο 2019, συνελήφθη από τους Ισραηλινούς με την κατηγορία ότι συμμετείχε σε δύο επιθέσεις με πυροβολισμούς εναντίον λεωφορείων στη Δυτική Όχθη. Έτσι βρέθηκε στη φυλακή, από την οποία απέδρασε αυτές τις ημέρες με εντυπωσιακό τρόπο.

από slpress