Διαφημίζοντας την αγριότητα

Γράφει ο Θωμάς Τσαλαπάτης

Δεν υπάρχει τίποτα το τυχαίο στα περιστατικά αγριότητας που έλαβαν χώρα τις προηγούμενες ημέρες στη Νέα Σμύρνη. Ισως ο τόπος να ήταν τυχαίος, αλλά ακόμα κι αυτή η τυχαιότητα είναι συγκεκριμένη. Αποδεικνύει σε μεγάλο βαθμό ότι η αστυνομική αγριότητα είναι οριζόντια και δεν αφορά μόνο περιοχές όπως τα Εξάρχεια αλλά ακόμη και συντηρητικότερες γειτονιές με κεντροδεξιό ακροατήριο.

Με τον ίδιο τρόπο που δεν αφορά μόνο πολίτες που διαδηλώνουν ή, για κάποιον λόγο, ενοχλούν την αστυνομία. Αφορά τους κατοίκους, τους περαστικούς, τον οποιονδήποτε. Ακριβώς γιατί ο στόχος δεν είναι αυτοί οι ίδιοι. Οσο άγριο κι αν ακούγεται, αυτοί είναι το μέσο.

Στόχος είναι όλοι οι υπόλοιποι που θα δουν το περιστατικό, όλοι οι υπόλοιποι που καλούνται να ενσωματώσουν τον φόβο και την πειθάρχηση. Το μόνο τυχαίο ήταν οι συνθήκες. Το ίδιο το γεγονός είναι κυβερνητική απόφαση, μέρος μιας ακολουθίας επιβολών και ακραίας πολιτικής.

Αυτό αποδεικνύεται και από τη διαχείριση του γεγονότος. Καμία συγγνώμη, καμία πολιτική ευθύνη· δικαιολογίες τόσο έωλες ακριβώς για να επιδείξουν το γεγονός πως δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Και πως μάλλον η κυβέρνηση δεν τις χρειάζεται για να ασκήσει τη βία στα σώματα.

Οι δηλώσεις των κυβερνητικών στελεχών στην πραγματικότητα αποτελούν τη συνέχεια της βίας με άλλα μέσα. Αποκάλυψαν την ταυτότητα του πολίτη που συνελήφθη, ενοχοποίησαν το θύμα, δικαιολόγησαν τη βία με βάση τα πολιτικά φρονήματα (περιγράφοντας έτσι με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την ποινικοποίηση των φρονημάτων), αποδέχτηκαν τα βασανιστήρια (γιατί το ξύλο σε κάποιον που έχει συλληφθεί με παράνομο σιδερένιο κλομπ είναι ακριβώς αυτό).

Η τυφλή βία δεν αποτελεί ένα φαινόμενο στο περιθώριο της πολιτικής της κυβέρνησης, μια στάση μιας μειοψηφίας κακών λειτουργών που δρα με υπερβολή σε μια δεδομένη κατάσταση. Η βία έχει μεταφερθεί ακριβώς στο κέντρο της κυβερνητικής πολιτικής. Και η βία της αστυνομίας απέναντι στους πολίτες είναι η πιο εξωστρεφής και πιο επιδεικτική ενσάρκωσή της. Είναι όμως η ίδια βία που συναντούμε πίσω από κάθε περιστατικό των τελευταίων μηνών.

Και δεν εννοώ τα περιστατικά αστυνομικής αυθαιρεσίας και βασανισμών, που ακόμα και η αναφορά τους θα ήταν αρκετή να γεμίσει τον χώρο αυτού του άρθρου. Εννοώ τους όρους με τους οποίους γίνεται η διαχείριση του κάθε θέματος. Στην παιδεία, στις απεργίες, στις σχέσεις εργασίας. Αλλά πάνω απ’ όλα στην πανδημία.

Το ίδιο το λοκντάουν με τους όρους που γίνεται είναι ακραία βία. Ο άνευ όρων περιορισμός των πολιτών ως μοναδικό μέτρο διαχείρισης της κατάστασης είναι ακραία βία. Η αποφυγή μέτρων στα σχολεία, στα μέσα μεταφοράς, στους μαζικούς χώρους δουλειάς περιγράφει μια κυνική στάση αλαζόνων διαχειριστών που μόνο ως βία μπορεί να γίνει αντιληπτή.

Το στοιχείο όμως που κάνει τη βία αυτήν ακραία και ταυτόχρονα αποδεικνύει τον κεντρικό της ρόλο είναι ο συνδυασμός της με την ίδια αδιαφορία απέναντι στη νομιμότητα και τη δημοκρατία. Η ακολουθία της αστυνομικής βίας στην πλατεία της Νέας Σμύρνης με τις δηλώσεις που την ακολούθησαν περιγράφει ακριβώς αυτό. Το γεγονός πως η βία όχι μόνο έχει πολιτική κάλυψη αλλά πως αποτελεί κεντρική επιλογή.

Υπεράνω του νόμου και ανεξάρτητη από τον δημοκρατικό έλεγχο. Με τον ίδιο τρόπο που η κυβέρνηση αδιαφορεί για τη νομιμότητα στο ζήτημα απεργίας πείνας του Κουφοντίνα, με τον ίδιο τρόπο που κάλυπτε τον Δημήτρη Λιγνάδη, με τον ίδιο τρόπο που ο πρωθυπουργός απολαμβάνει τη ζωή του κάνοντας ποδήλατο στην Πάρνηθα ή τρώγοντας ψάρια στην Ικαρία. Η βία επιδεικνύεται ταυτόχρονα με την ατιμωρησία. Ακριβώς για να γίνει αντιληπτή η αχανής έκτασή της και η απόλυτη έλλειψη ορίων.

Η αστυνομική βία με τους όρους με τους οποίους ασκείται υπάρχει ακριβώς για να τροφοδοτήσει και να επιβάλει όλα τα υπόλοιπα φορτία της βίας που έχουν επιβληθεί στην καθημερινότητά μας. Το λοκντάουν, την προπαγάνδα και τη λογοκρισία, την κλιμακούμενη εξαθλίωση. Η επίδειξη της βίας σε συνδυασμό με την επίδειξη της περιφρόνησης των νόμων είναι βασικές της προϋποθέσεις. Η διαφήμιση της αγριότητας είναι βασική προϋπόθεση για τη συνέχεια και την κλιμάκωσή της.

από efsyn