Νέες αλλαγές στο εργασιακό τοπίο

 

Γράφει ο Δημήτρης Χρυσικόπουλος

Η κυβέρνηση προωθεί νομοσχέδιο για καθιέρωση του 10ώρου, αύξηση των υπερωριών και νέες προϋποθέσεις για την απεργία

Νέο -αλλά όχι άγνωστο- τοπίο στα εργασιακά της χώρας αναμένεται να δημιουργήσει η κυβέρνηση εντός του 2021, καθώς μέσα στον Ιανουάριο προβλέπεται να εισαχθεί προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, το οποίο, όπως όλα δείχνουν, θα απορρυθμίζει ακόμα περισσότερο τις εργασιακές σχέσεις, που ήδη έχουν υποστεί μείζονα χτυπήματα από την πανδημία του κορωνοϊού και τις κυβερνητικές παρεμβάσεις.

Όπως είναι ήδη γνωστό, το νομοσχέδιο θα «ελαστικοποιεί» ακόμα περισσότερο το ωράριο των εργαζομένων, θα αυξήσει οριζόντια τις ώρες των υπερωριών, θα θέτει νέα προσκόμματα στις απεργιακές κινητοποιήσεις, ενώ δεν αποκλείεται και παρέμβαση της κυβέρνησης στον κατώτατο μισθό. Κι όλα αυτά, σε μια περίοδο που η ανεργία αυξάνεται δραματικά και η αβεβαιότητα κυριαρχεί.

Καλώς ήλθε το... δεκάωρο

Εμβληματική ανάμεσα στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου είναι αυτή που αφορά στο ημερήσιο ωράριο, η οποία προβλέπει ότι «κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζόμενους έως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου εξαμήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες άδειας».

Στην ουσία, η ρύθμιση αυτή καθιερώνει και νομικά την συχνά εφαρμοζόμενη «ελαστικοποίηση» του ωραρίου, καθώς προβλέπει «ατομική συμφωνία» εργαζόμενου-εργοδότη, σύμφωνα με την οποία θα μπορεί να απασχολείται 4 ημέρες την εβδομάδα με 10 ώρες εργασίας και κάποια άλλη εβδομάδα του ίδιου μήνα να δουλεύει 4 ημέρες από 6 ώρες.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι προκειμένου να αμβλυνθούν κάπως οι αναμενώμενες αντιδράσεις, ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, προτίθεται να μεταφέρει το βάρος της απόφασης για τα ωράρια-λάστιχο στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ), στο οποίο θα μπορεί να προσφεύγει η μία από τις δύο πλευρές (εργοδότες ή εργαζόμενοι) και το οποίο θα αποφαίνεται, εν τέλει, αν τεκμηριώνεται ή όχι το 10ωρο με βάση τις προϋποθέσεις που θέτει μια επιχείρηση.

Ωστόσο, από σωματεία και συνδικαλιστές ήδη εκφράζονται ανησυχίες για το πώς θα διασφαλιστεί η τήρηση των προβλεπομένων από το νόμο προϋποθέσεων για το 10ωρο, επισημαίνοντας ότι, με δεδομένη και την εργασιακή ανάσφάλεια, εύκολα θα μπορούν να καταστρατηγηθούν από τις επιχειρήσεις.

Αυξάνονται οι υπερωρίες

Και, σαν να μην έφθανε το ωράριο-λάστιχο, ο Γ. Βρούτσης φαίνεται αποφασισμένος να αυξήσει για όλους τους κλάδους και το χρόνο των ετήσιων υπερωριών ακόμα και πάνω από τις 120 ώρες, που ισχύουν σήμερα για το εμπόριο, ενώ για τη βιομηχανία είναι 45 ώρες ανά εξάμηνο.

Παράλληλα, το υπουργείο Εργασίας προτίθεται με το νομοσχέδιο να καθιερώσει την ψηφιακή κάρτα εργασίας για την online παρακολούθηση του πραγματικού ωραρίου των εργαζομένων, θεσμική θωράκιση της τηλεργασίας, άδεια τοκετού 14 εργάσιμων ημερών στον πατέρα, πρόσθετη 6μηνη γονική άδεια έως ότου το παιδί γίνει 8 ετών για όλους τους πατέρες και όσες μητέρες δεν λαμβάνουν ήδη την 6μηνη παροχή προστασίας μητρότητας, άδεια φροντίδας ανήμπορου γονέα, παιδιού, αδελφού, συζύγου ή συντρόφο, ενώ υπάρχουν σκέψεις και για προσθήκη κι άλλων επιχειρήσεων και κλάδων σε αυτούς στους οποίους ήδη επιτρέπεται η κυριακάτικη εργασία.

Επίσης, το υπουργείο φέρεται έτοιμο να καταργήσει τη διάκριση αποζημιώσεων απόλυσης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών και να θεσμοθετήσει το δικαίωμα, μετά την προειδοποίηση για απόλυση και μέχρι αυτήν, ο εργοδότης να ζητεί από τον εργαζόμενο να μην προσέρχεται στην εργασία αλλά βεβαίως να μισθοδοτείται.

Νέες αλλαγές στο δικαίωμα της απεργίας

Ένα πακέτο ρυθμίσεων, το οποίο θεωρείται δεδομένο ότι θα φέρει «θύελλα» από τα συνδικάτα αφορά σε νέες ρυθμίσεις σχετικά με το δικαιώμα της απεργίας, καθώς στο πλαίσιο του συνδικαλιστικού νόμου αναμένεται να υπάρξουν αλλαγές όπως το δικαίωμα απογραφής στο Γενικό Μητρώο για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος, καθώς και η διεξαγωγή ηλεκτρονικής ψηφοφορίας κατά τη Γενική Συνέλευση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, ιδίως για τη λήψη απόφασης απεργίας.

Όσον αφορά στο ζήτημα της προειδοποίησης απεργίας, το νομοθετικό πλαίσιο αναμένεται να προβλέπει ότι θα πρέπει να αναφέρονται τα αιτήματα και οι λόγοι που θεμελιώνουν την προκήρυξη μιας κινητοποίησης, ενώ θα απαγορεύονται οι καταλήψεις χώρων και εισόδων και η άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας, καθώς σε αντίθετη περίπτωση η απεργία θα κηρύσσεται παράνομη και όσοι συμμετέχουν σε αυτά θα θεωρείται ότι τελούν ποινικώς κολάσιμη πράξη.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το νομοσχέδιο θα προβλέπει και σημαντική αύξηση στο 40% για το προσωπικό ασφαλείας που θα πρέπει να εργάζεται σε περίπτωση απεργίας στις επιχειρήσεις που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, στο Δημόσιο, τους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ, ενώ ενώ δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης θα αναγνωρίζεται μόνο στις οργανώσεις που έχουν εγγραφεί στα νομοθετημένα ψηφιακά μητρώα. Τέλος, το νομοσχέδιο αναμένεται να πάρει από το ΣΕΠΕ τη διαδικασία συμφιλίωσης συλλογικών διαφορών και θα την μεταφέρει στον ΟΜΕΔ, ενώ  θεσμοθετείται ειδική επιτροπή εκ των προτέρων ελέγχου της πληρότητας των αιτήσεων μεσολάβησης και διαιτησίας.

«Σαρώνει» η ανεργία

Σημειώνεται ότι οι αλλαγές αυτές έρχονται σε μια στιγμή κατά την οποία σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ τον περασμένο Νοέμβριο οι εγγεγραμμένοι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 10,5% σε μηνιαία βάση και κατά 6,4% σε ετήσια βάση.

Συγκεκριμένα, από τα στοιχεία του οργανισμού προκύπτει ότι το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων, με κριτήριο την αναζήτηση εργασίας (αναζητούντων εργασία), για τον μήνα Νοέμβριο 2020, ανήλθε σε 1.104.417 άτομα. Από αυτά 548.290 (ποσοστό 49,65%) είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα ίσο ή και περισσότερο των 12 μηνών και 556.127 (ποσοστό 50,35%) είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 μηνών. Οι άνδρες ανέρχονται σε 408.988 (ποσοστό 37,03%) και οι γυναίκες ανέρχονται σε 695.429 (ποσοστό 62,97%).

Επίσης, το σύνολο των εγγεγραμμένων λοιπών (μη αναζητούντων εργασία), για τον μήνα Νοέμβριο 2020, ανήλθε σε 49.017 άτομα. Οι άνδρες ανέρχονται σε 15.462 (ποσοστό 31,54%) και οι γυναίκες σε 33.555 (ποσοστό 68,46%).

από topontiki