Κορωνοϊός: Μεγαλώνοντας ευτυχισμένα παιδιά σε μια εποχή με μάσκες και αποστάσεις!

 Γράφει η Εύα Μπουργάνη

Η πανδημία του Covid-19 και οι νέες συνθήκες που αυτή επέβαλε έχουν δημιουργήσει μία νέα πραγματικότητα στη ζωή και την καθημερινότητά μας σε πολλά επίπεδα. Όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε έναν “αόρατο εχθρό” και με μεγάλη προσπάθεια επιχειρούμε τόσο να κατανοήσουμε όσο και να διαχειριστούμε τα νέα δεδομένα.

Στην Ελλάδα, τα παιδιά ήταν τα πρώτα που κλήθηκαν να περιοριστούν στο σπίτι και να προσαρμοστούν σε μια ολοκαίνουρια πραγματικότητα. Σταμάτησαν να πηγαίνουν στο σχολείο, αναγκάστηκαν να αναβάλλουν τις δραστηριότητές τους, κλήθηκαν να εξοικειωθούν με νέες μορφές εκπαίδευσης, να αποχωριστούν τους φίλους τους, να αντικαταστήσουν τις αγκαλιές με δειλά χαμόγελα πίσω από οθόνες κι έπειτα να επιστρέψουν ξανά στα σχολεία, κρύβοντας αυτή τη φορά τα χαμόγελα πίσω από μάσκες...

Αλήθεια, πόσο μεγάλος φαντάζει αυτός ο “αόρατος εχθρός” στα μάτια των μικρών παιδιών; Τι επιπτώσεις μπορούν να φέρουν στην ψυχολογία τους οι αναπόφευκτες αλλαγές στην καθημερινότητά τους; Πώς μπορούν οι γονείς να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και -παραμερίζοντας το δικό τους άγχος- να τους προσφέρουν την τόσο πολύτιμη γι’ αυτά, ασφάλεια και ψυχική ευημερία;

Η κυρία Αντιγόνη Γινοπούλου, Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος, απαντά στις ερωτήσεις του “topontiki.gr” δίνοντας χρήσιμες συμβουλές σε γονείς με μικρά παιδιά

 Κάποιοι γονείς αποφεύγουν να μιλήσουν στα παιδιά τους για τον κορωνοϊό, έτσι ώστε να μην τους δημιουργήσουν φόβο. Τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτή η στάση;

Πράγματι, υπάρχουν γονείς που αποφεύγουν τη συζήτηση με την αιτιολογία "να προστατέψουν τα παιδιά τους και να μην τους δημιουργήσουν φοβίες". Ωστόσο, οι συνέπειες είναι αρνητικές επειδή τα παιδιά θα ενημερωθούν αναπόφευκτα (και πιθανόν όχι έγκυρα) είτε από την τηλεόραση είτε από το ευρύτερο περιβάλλον, με αποτέλεσμα να μεγαλοποιήσουν ακόμα περισσότερο το πρόβλημα, να μην επιθυμούν να βγουν από το σπίτι και να μην έχουν φυσιολογική καθημερινότητα η οποια είναι πολύ σημαντική για την ψυχική και κοινωνική ανάπτυξή τους.

 

Πώς εξηγούμε στα μικρά παιδιά "τι είναι κορωνοϊός";

Κατ’ αρχάς, θα πρέπει πρώτα ο γονέας να είναι σωστά ενημερωμένος, έτσι ώστε να μπορέσει να το εξηγήσει και στο παιδί του. Με απλά λόγια, λέμε στο παιδί ότι ο κορωνοϊός είναι μια αρρώστια παγκόσμια από την οποία πρέπει να προστατευτούμε, ακολουθώντας συγκεκριμένους κανόνες υγιεινής. Ο παιδίατρος αποτελεί, επίσης, ένα έγκυρο πρόσωπο το οποίο μπορεί να ενημερώσει τον γονέα ή απευθείας το παιδί, τόσο για τους κινδύνους όσο και για τα μέτρα προστασίας.

Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην ψυχική υγεία των παιδιών η αποχή από το σχολείο σε περιόδους καραντίνας;

Η μεγάλη αποχή από το σχολικό περιβάλλον μπορεί να δημιουργήσει στα παιδιά αποξένωση από τη σχολική καθημερινότητα, από τους φίλους τους, με επιπτώσεις στην κοινωνικοποίησή τους, όπως επίσης στην επιμέλεια και απόδοσή τους στα μαθήματα.

 

To lockdown, το κλείσιμο σχολείων, η αποχή από δραστηριότητες είχε ως αποτέλεσμα πολλά παιδιά να αποσυντονιστούν από το καθημερινό πρόγραμμά τους. Πόσο σημαντικό είναι να διατηρήσουμε τη ρουτίνα τους (καθορισμένη ώρα φαγητού, μπάνιου, μελέτης, ύπνου, παιχνιδιού, κλπ) ακόμα και σε τέτοιες περιόδους;

Είναι απόλυτα απαραίτητο οι γονείς να φροντίζουν να τηρείται το πρόγραμμα του παιδιού όσο γίνεται με μεγαλύτερη συνέπεια, ακόμα και σε αυτές τις περιόδους, έτσι ώστε το παιδί να μην ξεφεύγει από το πρόγραμμά του. Άλλωστε, η οριοθέτηση αποτελεί ένα στοιχείο το οποίο διδάσκεται από την παιδική ηλικία, ώστε ως έφηβος να μπορεί να θέσει όρια τόσο στον εαυτό του όσο και τους άλλους.

 

Πώς εξηγώ στο παιδί μου ότι δεν μπορεί να αγκαλιάσει τους φίλους του; (Κυρίως όταν πρόκειται για παιδί προσχολικής ή νηπιακής ηλικίας)

Στις μικρότερες ηλικίες είναι προτιμότερο να διαβάσουμε στο παιδί μας ένα βιβλίο που να αναφέρεται στους κανόνες υγιεινής. Με αυτόν τον τρόπο, θα ταυτιστεί με τους ήρωες του βιβλίου και θα μιμηθεί τη συμπεριφορά τους.

Πώς θα καταλάβω αν το παιδί μου νιώθει άγχος και φόβο εξαιτίας της νέας κατάστασης; Ποιες συμπεριφορές το μαρτυρούν;

Είναι πιθανό το παιδί να εκφράσει λεκτικά τις φοβίες του μην επιθυμώντας να βγει έξω ή να συναντήσει άτομα με τα οποία ήταν εξοικειωμένο. Επίσης, μπορεί να θέλει να πλένει συνέχεια τα χέρια του, να κλαίει χωρίς λόγο, να φοβάται ότι θα πεθάνει τόσο το ίδιο όσο και η οικογένεια του ή ακόμα και να βλέπει εφιάλτες.

 

Πώς το αντιμετωπίζουμε;

Το πρώτο ζητούμενο είναι να διαπιστώσω πώς έχει ερμηνεύσει το παιδί μου την όλη κατάσταση, να εντοπίσω πότε ξεκίνησε το πρόβλημα, καθώς και πόσο έντονο είναι. Στη συνέχεια, με συζήτηση, έκφραση συναισθημάτων αλλά και με τη βοήθεια κάποιου βιβλίου με αντίστοιχο θέμα, ο γονέας μπορεί να προσπαθήσει τόσο να του εξηγήσει την κατάσταση την οποία το παιδί πιθανόν να έχει παρερμηνεύσει, όσο και να του χαλαρώσει τους φόβους.

 

Πόσο επηρεάζεται ένα παιδί από “φοβισμένους” γονείς;

Σε μια τέτοια περίπτωση, το παιδί θα επηρεαστεί πάρα πολύ, καθώς οι γονείς συνήθως αποτελούν πρότυπα και τα παιδιά μιμούνται τη συμπεριφορά τους και υιοθετούν τα συναισθήματά τους.

 

Πώς θα εξηγήσω στο παιδί μου ότι ανήκει σε ευπαθή ομάδα χωρίς να το τρομάξω;

Αν το παιδί μου ανήκει σε ευάλωτη ομάδα, θα του εξηγήσω ότι τώρα υπάρχουν κάποιοι κανόνες υγιεινής, λίγο πιο αυστηροί, τους οποίους πρέπει να τηρεί όταν είναι εκτός σπιτιού. Επίσης, ο γονέας πρέπει να έχει μια αντίστοιχα προσεκτική συμπεριφορά, ώστε το παιδί να μιμηθεί τα καλά στοιχεία που βλέπει.

 Φωτογραφίες από: Pixabay

από topontiki