Κερδοσκοπία τον καιρό της πανδημίας

 Γράφει ο Δημήτρης Χρήστου

Ο διευθύνων σύμβουλος της Pfizer Αλβέρτος Μπουρλά, λίγη ώρα μετά τη συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του ασφαλούς κατά 90% εμβολίου της εταιρείας του, κέρδισε 5,6 εκατ. δολάρια πωλώντας στο χρηματιστήριο το 62% των μετοχών της Pfizer που είχε στην κατοχή του μετά την άνοδό τους κατά 16%.Το ίδιο έπραξε και η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Pfizer Σάλι Σούσμαν, που έβγαλε με τον ίδιο τρόπο περίπου 2 εκατ. δολάρια.

Η εταιρεία στην προσπάθεια της να αμβλύνει τις άσχημες εντυπώσεις, ανακοίνωσε ότι αυτό έγινε από έναν αλγόριθμο που μόλις διαπιστώσει ότι οι μετοχές της εταιρείας ξεπερνάνε σε ημερήσια άνοδο το 15%, αυτομάτως βγάζει σε πώληση τις μετοχές! Φυσικά δεν μάθαμε, πότε ο αλγόριθμος δίνει εντολή για αγορά μετοχών, αλλά ας μην κοροϊδευόμαστε.

Το περίεργο στην συγκεκριμένη ιστορία είναι, γιατί οι πωλητές δεν περίμεναν και άλλη μεγάλη άνοδο των μετοχών τους ώστε να είναι πολύ μεγαλύτερα τα κέρδη τους; Αλλά είπαμε φταίει ο άτιμος ο αλγόριθμος. Το περιστατικό αυτό υποχρέωσε πολλούς σε δεύτερες σκέψεις. Πάντως μετά την εκρηκτική άνοδο των μετοχών που ακολούθησαν την είδηση, με το που έγινε γνωστή η κερδοσκοπική κίνηση των στελεχών της Pfizer, η Γουώλ Στριτ πάγωσε.

Οι επενδυτές σε μετοχές έγιναν καχύποπτοι. Μπορεί το σημερινό ποσοστό επιτυχίας του εμβολίου στους εθελοντές να είναι 90%, αλλά αυτό δεν αποτελεί ασφαλή εγγύηση πως όλα θα πάνε καλά μέχρι τέλους και πως σίγουρα, όπως δήλωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός, τον Γενάρη θα έχουμε το εμβόλιο. Ποιοί θα το έχουν; Ελπίζω πως αυτό δεν του είπε ο Σωτήρης.

Να θυμίσουμε ότι εξαιρετικά καλά πήγαινε η δοκιμασία του ευρωπαϊκού εμβολίου από την Astra Zeneca για το οποίο όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έσπευδαν να κλείσουν παραγγελίες, αλλά οι νευρολογικές παρενέργειες σε δύο εθελοντές πήγαν αρκετά πίσω τις έρευνες.

Υπάρχουν και άλλα κρίσιμα βήματα μέχρι τη μαζική παραγωγή. Θα προηγηθούν εμβολιασμοί σε πολύ μεγαλύτερα δείγματα ανθρώπων, αναμονή και μελέτη των αποτελεσμάτων. Άλλωστε, κανείς ακόμα δεν γνωρίζει την χρονική περίοδο προστασίας που προσφέρει κάθε εμβόλιο.

Στον αέρα οι αισιόδοξες προβλέψεις…

Κατά συνέπεια οι υπερβολικά αισιόδοξες εκτιμήσεις χωρίς ασφαλή δεδομένα είναι επικίνδυνες. Κανείς δεν μπορεί, χωρίς να λάβει υπόψη του τις προϋποθέσεις, για να εκτιμήσει την κατάσταση στον κόσμο και την διεθνή οικονομία. Και όσοι πολιτικοί σπεύδουν να πουλήσουν αισιοδοξία, διαψεύδονται συνεχώς από την πραγματικότητα. Για παράδειγμα, το υπουργείο Οικονομικών είχε καταθέσει τρία σενάρια για τον προϋπολογισμό του 2021. Το αισιόδοξο, το ρεαλιστικό και το δυσμενές.

Σήμερα τα μεγέθη για τη αναθεώρηση του προϋπολογισμού στηρίζονται στο απαισιόδοξο σενάριο. Το οποίο δυσμενές και νυν βασικό σενάριο, προβλέπει ότι η ύφεση φέτος θα ξεπεράσει τελικώς το 10% και ότι η ανάκαμψη του 2021 δεν θα είναι μεγαλύτερη από 4,5%-5%. Το δημόσιο χρέος θα εκτιναχτεί από φέτος στο 204%-206%, ενώ είναι πολύ πιθανό ότι θα παραμείνει πάνω από το 200% και την επόμενη χρονιά. Πολύ φοβάμαι πως και αυτό, σύντομα θα αποδειχτεί αισιόδοξο, σαν σενάριο.

Έχει σημασία η πρόσφατη τεχνοκρατική εκτίμηση της επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ για τη νέα χρονιά. «Παρόλο που οι τελευταίες ειδήσεις αναφορικά με το εμβόλιο φαίνονται ενθαρρυντικές, η ανάκαμψη μπορεί να μην είναι γραμμική αλλά μάλλον ασταθής καθώς η νόσος Covid-19 έχει προκαλέσει μια εξαιρετικά ασυνήθιστη ύφεση και έχει παραλύσει ακόμα και τομείς που συνήθως πλήττονται λιγότερο σε περιόδους κρίσης».

Είναι χρήσιμο να δούμε τις εκτιμήσεις ενός οικονομολόγου της αγοράς του Νίκου Καραμούζη προέδρου της Grant Thornton. «Οι προβλέψεις σήμερα είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένες και οι προοπτικές δεν είναι ευοίωνες, διότι δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ως προς το χρονοδιάγραμμα εύρεσης και μαζικής διάθεσης στο κοινό αξιόπιστων φαρμάκων και εμβολίων» .

Η οικονομική κρίση που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί η πανδημία κατά τον Ν. Καραμούζη: «Οξύνει τις κοινωνικές ανισότητες (τα Ηνωμένα Έθνη προβλέπουν αύξηση του αριθμού των φτωχών νοικοκυριών μεταξύ 240-490 εκατ.) και τα προβλήματα απασχόλησης και ανεργίας, πολλαπλασιάζει την υπερχρέωση των επιχειρήσεων, αυξάνει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα, διευρύνει τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το Δημόσιο χρέος, "τιμωρεί" μια σειρά από κλάδους».

Το φιάσκο της Σαντορίνης

Όταν ο Κ. Μητσοτάκης από τη Σαντορίνη κήρυξε το άνοιγμα της τουριστικής σεζόν, δεν μπορούσε να φανταστεί τις συνέπειες που εμφανίζονται συνεχώς, όπως η πρόσφατη με την TUI τον μεγαλύτερο tour operator της Ευρώπης, ο οποίος σύμφωνα με τους Financial Times, βρίσκεται πίσω στο χρονοδιάγραμμα των αθέτησης πληρωμών σε ξενοδοχειακές μονάδες της χώρας μας, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την βιωσιμότητα εκατοντάδων επιχειρήσεων.

Η υπομονή των ανθρώπων δοκιμάζεται και εξαντλείται. Οι καταθλίψεις εξαπλώνονται πιο γρήγορα από τον ιό. Οι αυτοκτονίες ενδεχομένως να αυξηθούν. Ο φόβος θα καθορίσει τη συμπεριφορά των πολιτών στο μέλλον καθώς το εισόδημα των περισσοτέρων, μειώνεται δραματικά. Η απληστία και τα ψέματα προκαλούν οργή. Και εμβόλιο κατά της οργής δεν υπάρχει ακόμα.

από slpress