O δικτάτορας

Γράφει ο Απόστολος Παπαδημητρίου

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 έπεφτε νεκρός χτυπημένος από βόλια συμπατριωτών μας ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας, ο Ιωάννης Καποδίστριας, προσερχόμενος στον ναό την ώρα του όρθρου με συνοδεία ενός μόνου σωματοφύλακα μονόχειρα. Θα πίστευε κάποιος ότι το έθνος θα συνερχόταν μετά το τραγικό συμβάν έχοντας συνειδητοποιήσει τη μεγάλη απώλεια. 

Δυστυχώς όχι μόνο δεν συνέβη αυτό, αλλά οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος ασκούν έκτοτε την εξουσία στη χώρα μας μέσω υποχειρίων, προθύμων ακόμη και σήμερα, αν και παρήλθαν σχεδόν δύο αιώνες, ή να καλύπτουν με πέπλο λήθης την τεράστια προσφορά του ἠ, ακόμη χειρότερο, να λασπώνουν τον μεγάλο άνδρα. Έτσι μέλος της διορισμένης επιτροπής 2021, ο οποίος παραμένει ακόμη στη θέση του, είχε το θράσος να χαρακτηρίσει πρόσφατα τον πρωταγωνιστή, για διάστημα, στην ευρωπαϊκή διπλωματία δικτάτορα. Και η πρόεδρος της Επιτροπής έμεινε απαθής! Και η κυβέρνηση έμεινε απαθής! Και οι ιστορικοί των Πανεπιστημίων μας έμειναν απαθείς! Και τον λαό μας συνεχίζουν να τον αποχαυνώνουν!

Ο Καποδίστριας υπήρξε ένα από τα εννιά παιδιά διακεκριμένου μέλους της κερκυραϊκής κοινωνίας. Τότε ακόμη οι κοινωνίες υπέφεραν κάτω από αυταρχικά καθεστώτα και δεν είχαν κατακτήσει το «δημοκρατικό» δικαίωμα της έκτρωσης ή μάλλον δεν είχε φανεί ακόμη στην ιστορία ο «φωτισμένος» νους για να ηγηθεί του αγώνα για την κατάκτηση! Είχε η οικογένειά του την οικονομική ευχέρεια να τον σπουδάσει στην Ιταλία. Και ο ικανότατος Ιωάννης σε ηλικία μόλις 21 ετών ήταν ήδη κάτοχος τριών διδακτορικών τίτλων! Δεν τους απέκτησε λόγω γνωριμιών στο πανεπιστημιακό περιβάλλον ούτε στη συνέχεια τους αξιοποίησε προς ίδιον όφελος, ώστε να ανελιχθεί υπηρετώντας τους ισχυρούς της ημέρας. Σήμερα πληθώρα ασήμαντα ανθρωπάκια προσκολλώνται ως στρείδια στους ισχυρούς απομυζώντας εύνοια προσφέροντας βέβαια και υπηρεσίες στους προστάτες τους! 

Ο νεαρός επιστήμων είχε τη χαρά να δει τις ελπίδες των Επτανησίων για ελευθερία να πτερώνονται, μετά την κατάλυση του ενετικού κράτους. Το 1801 τα συμφέροντα των ισχυρών οδηγούν στον σχηματισμό της Πολιτείας της Επτανήσου. Ο Καποδίστριας εκλέγεται κυβερνήτης αυτής. Δεν καταλαμβάνει δικτατορικά την αρχή με τη στήριξη κάποιας Δύναμης. Αναλαμβάνει τότε να συντάξει το Σύνταγμα (1803). Οι «Μεγάλοι» το βρίσκουν υπερβολικά δημοκρατικό, παρόλο που ο συντάκτης του δεν εμφορείτο από τις ιδέες της γαλλικής επανάστασης, της ψευτοδημοκρατικής. Απεναντίας είχε αρνηθεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του στους Γάλλους, που συμπεριφέρθηκαν στα Επτάνησα ως νέοι κατακτητές (1797-1800). Το 1807 γνωρίστηκε στη Λευκάδα με αξιόλογους Κλέφτες, που πρωταγωνίστησαν στον αγώνα του 1821. Κάποιοι από αυτούς δεν χάρηκαν την ελευθερία, για την οποία έχυσαν το αίμα τους. 

Τα συμφέροντα των ισχυρών σύντομα συνετέλεσαν στη διάλυση της Πολιτείας της Επτανήσου και την εκ νέου υποταγή στους Γάλλους. Ήδη όμως είχε γίνει γνωστός για τις ικανότητές του και την ηθική του συγκρότηση ο νεαρός, που αποφάσισε να εγκύψει στην πολιτική. Για την πρόσκληση του τσάρου της Ρωσίας, να ενταχθεί στο διπλωματικό σώμα της χώρας του, ασφαλώς υπήρξε πολύ επιτυχής εισήγηση των επιτελών του. Και εκεί ο Καποδίστριας είχε ταχεία ανέλιξη, ώστε όχι απλώς να εκπροσωπεί τη Ρωσία σε σημαντικότατα συνέδρια, αλλά και να πρωταγωνιστεί σ’ αυτά. Σημαντικές του επιτυχίες υπήρξαν η αποτροπή κατάτμησης της Γαλλίας, μετά τη συντριβή του Ναπολέοντα, η ενότητα της Ελβετίας, το σύνταγμα της οποίας συνέταξε και, το πλέον σημαντικό, η αποτροπή λήψης μέτρων από τους ισχυρούς της «ιερής συμμαχίας» για την κατάπνιξη της ελληνικής επανάστασης. Μεταξύ άλλων υπήρξε ο πρώτος, ναι ο πρώτος, Ευρωπαίος διπλωμάτης που εισηγήθηκε την κατάργηση της δουλείας!

Τελικά οι ισχυροί αυταρχικοί ηγεμόνες δεν έλαβαν μέτρα κατά της ελληνικής επανάστασης. Ο Αυστριακός Μέττερνιχ, που στην αντιπαράθεσή του με τον Καποδίστρια δεν υπερασπιζόταν μόνο να ωμά συμφέροντα της χώρας του, αλλά και το προσωπικό του γόητρο, έβλεπε τους Έλληνες ως επικίνδυνο αντίπαλο για τη διείσδυση της χώρας του στη Βαλκανική. Κατάφερε τελικά να πείσει τον τσάρο ότι ο Καποδίστριας εμφορείται από επικίνδυνες δημοκρατικές ιδέες, οι οποίες δυναμιτίζουν την ενότητα των πολυεθνικών αυτοκρατοριών τους. Έτσι ο ανασφαλής τσάρος εγκατέλειψε τους επαναστάτες παντελώς αβοήθητους, παρά την προτροπή του μεγάλου Έλληνα να στηρίξει τον δίκαιο αγώνα των συμπατριωτών του για την ελευθερία. Ο Καποδίστριας δεν ζούσε για την καρέκλα και τα εξ αυτής απορρέοντα, όπως πάμπολλα ανθρωπάκια σήμερα. Υπέβαλε την παραίτησή του από την υψηλή θέση που κατείχε και έταξε τον εαυτό του στη στήριξη του δικαίου αγώνα των επαναστατών. Αξίζει να τονίσουμε ότι, ως γνώστης της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ήταν αντίθετος στην έναρξη της επανάστασης. Δεν σκέφθηκε όμως ούτε προς στιγμή να καυτηριάσει τους πρωταγωνιστές της ως άφρονες. Απεναντίας έταξε τον εαυτό του στην με κάθε τρόπο στήριξή της, κυρίως οικονομικά, μέσω ειλικρινών φίλων του, όπως ο τραπεζίτης Εϋνάρδος.

Τον Καποδίστρια εξέλεξε ως πρώτο κυβερνήτη της χώρας η Εθνοσυνέλευση της Τροιζίνας (30.3.1827), παρά τις δολοπλοκίες κάποιων πουλημένων στα ξένα συμφέροντα «επαναστατών». Και ο Καποδίστριας, αν και είχε σαφέστατη γνώση της κατάστασης αποδέχθηκε ως τιμητική την εκλογή του. Έγραψε μάλιστα ότι κατέρχεται αποφασισμένος να θυσιαστεί. Και θυσιάστηκε. Οι Ιμπραήμ και Κιουταχής είχαν ερημώσει τη χώρα και συνέχιζαν να τη ρημάζουν. Οι Άγγλοι έδειξαν εξ αρχής την εχθρική τους διάθεση απέναντι στο πρόσωπό του και έδωσαν σαφείς εντολές στους τοποτηρητές τους να ασκήσουν άγρια αντιπολίτευση. Υπάρχουν σήμερα τοποτηρητές ξένων συμφερόντων στη χώρα μας; Ας απαντήσει ο αναγνώστης. Ο μεγάλος πολιτικός έκρινε ότι η θνήσκουσα επαναστατημένη Ελλάδα δεν ήταν δυνατόν να κυβερνηθεί με το Σύνταγμα που είχαν ψηφίσει οι Εθνοσυνελεύσεις των εκπροσώπων του λαού. Λύσσαξαν οι εγκάθετοι των ξένων. Όχι μόνο τους Μαυρομιχάληδες και τον Μιαούλη κατέστησαν υποχείριά τους, αλλά και τον Μακρυγιάννη ακόμη, που έγραψε όμως ότι με μια κότα ο κυβερνήτης περνούσε μια εβδομάδα. Τραγικό συμβάν για τους «δημοκράτες» των σαλονιών, της διαπλοκής και του ενδοτισμού η αναστολή! Ούτε ότι πρόσφερε στο έθνος την προσωπική του περιουσία ούτε το ότι δεν λάμβανε μισθό είναι ευρέως γνωστά. Ούτε η φροντίδα του για τα πονεμένα ορφανά και τις χήρες των αγωνιστών ούτε το μεγαλόπνοο σχέδιο για την οργάνωση του κράτους, για την παιδεία και την αγροτική παραγωγή συγκινούν τους σύγχρονους εθνομηδενιστές. Αγανακτούν επειδή ανέστειλε εξ ανάγκης την ισχύ του τότε Συντάγματος, αν και στις ημέρες μας υπό καθεστώς «δημοκρατικό» το ισχύον Σύνταγμα φαντάζει πλέον κουρελόχαρτο.

Ο Καποδίστριας υπήρχε φωστήρας πρώτου μεγέθους. Η δολοφονία του υπήρξε το πλέον τραγικό συμβάν στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους με ανυπολόγιστες τις συνέπειες. Ουτιδανοί οι κατά καιρούς ευρισκόμενοι σε καίριες θέσεις αδυνατούν να ατενίσουν τον γίγαντα της ευρωπαϊκής διπλωματίας λόγω της εκτυφλωτικής του λάμψης. Ως μόνη αντιμετώπιση βρίσκουν την κάλυψη των οφθαλμών του νου δικού τους και του λαού μας με ειδικές φράγκικες διόπτρες για την ατένιση του εκλείποντος ηλίου ή, ακόμη χειρότερο με την επίχριση αυτών με λάσπη, ώστε ο ήλιος να μην είναι ουδόλως ορατός. Γιατί όμως τόση εμπάθεια; Ο Καποδίστριας υπήρξε πιστό μέλος της Εκκλησίας του Χριστού. Αυτό είναι αρκετό στις ημέρες μας, ώστε τον ξανασταυρώνουν, όπως και τον Σωτήρα μας. 

Καημένη πατρίδα, τί σε περιμένει ακόμη!

«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»