Τι κυοφορεί η συννενόηση Ρωσίας-Τουρκίας για τη Λιβύη

Του Κώστα Ράπτη 

“Η θέληση του λιβυκού λαού δεν εξαγοράζεται με πετροδολάρια. Όλοι πρέπει να το αποδεχτούν αυτό”. Τάδε έφη ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν την Τρίτη στην πρώτη δια ζώσης συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου μετά την πανδημία, σχολιάζοντας τις εξελίξεις στη Λιβύη, όπου ο Εθνικός Λιβυκός Στρατός του Χαλίφα Χαφτάρ υποχωρεί στο πεδίο των μαχών.

Τα πετροδολάρια στα οποία αναφέρθηκε ο ισχυρός άνδρας της Άγκυρας είναι βεβαίως αυτά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και κάθε άλλης δύναμης η οποία αντιμάχεται τον “άξονα” Τουρκίας, Κατάρ και Μουσουλμανικής Αδελφότητας που ελέγχει δια της κυβέρνησης Σαράτζ την Τρίπολη.

Είναι αυτή η έξωθεν στήριξη στον Χαφτάρ, η οποία επιτρέπει στον Ερντογάν να θριαμβολογεί για την “απόκρουση” των “λεγεωναρίων” των “πραξικοπηματιών” και “ιμπεριαλιστών” που “εισέβαλαν” στη Λιβύη για να τη “θέσουν υπό κατοχή”, σαν να μην αποτελούσε εξωτερικό προς τη Λιβύη παίκτη η ίδια η Τουρκία, η οποία κατά παραβίαση του διεθνούς εμπάργκο έχει αποστείλει παρά τω πλευρώ της κυβέρνησης Σαράτζ οπλισμό, στρατιωτικούς συμβούλους και περίπου 13.000 αντάρτες προερχόμενους από τη Συρία.

Όμως, το κυριότερο όπλο του Ερντογάν είναι το διπλωματικό. Αφορά την προχωρημένη συνεννόηση στην οποία δείχνει να βρίσκεται η Τουρκία με τη Ρωσία για μια “μεταφορά της συριακής εμπειρίας” τους στη βόρεια Αφρική, με μια πολιτική συμφωνία η οποία να επιτρέπει στην κάθε μία να διατηρεί το αποτύπωμά της σε μια πρακτικά διαιρεμένη επ’ αόριστον στα δύο Λιβύη.

Διευκολύνεται αυτή η συνεννόηση από τις αποστάσεις που δείχνει να έχει πάρει το τελευταίο διάστημα η Μόσχα από τον Χαφτάρ (τον οποίο ως εγκατεστημένο δια δύο δεκαετίες στο Λάνγκλεϊ της Βιρτζίνια δεν μπορεί να εμπιστεύεται απεριόριστα), προωθώντας στο προσκήνιο τον υποτιθέμενο πολιτικό του προϊστάμενο, τον πρόεδρο του εγκατεστημένου στο Τομπρούκ λιβυκού κοινοβουλίου Αγκίλα Σάλεχ. Το ότι ο Χαφτάρ σαμποτάρισε τον Ιανουάριο την ρωσο-τουρκική πρωτοβουλία κατάπαυσης του πυρός, διατάραξε τις εξαγωγές λιβυκού πετρελαίου και επιχείρησε να εξουδετερώσει πολιτικά το λιβυκό κοινοβούλιο δεν λειτούργησε υπέρ του.

Από την άλλη πλευρά, η προσπάθεια των προωθούμενων δυνάμεων του Σαράτζ να καταλάβουν την Σύρτη, γενέτειρα του Μουάμαρ Καντάφι και πόλη-κλειδί για τον έλεγχο της πετρελαιοπαραγωγής και την επικοινωνία του ανατολικού με το δυτικό τμήμα της Λιβύης, προσέκρουσε στην ενεργοποίηση των αεροσκαφών που έχει προμηθεύσει η Ρωσία στον Εθνικό Λιβυκό Στρατό. Ο κάθε πρωταγωνιστής θα πρέπει να συμφιλιωθεί με τα όριά του.

Είναι σε αυτό το πλαίσιο που ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Μιχαήλ Μπογκντάνοφ δέχθηκε χθες τον Τούρκο πρεσβευτή στην Άγκυρα για διαβουλεύσεις, στο φόντο και της ειρηνευτικής πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει για το λιβυκό ζήτημα η Αίγυπτος. Και είναι στο ίδιο πλαίσιο που η μεν Άγκελα Μέρκελ επικοινώνησε με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Σίσι για να του τονίσει ότι η όποια πρωτοβουλία πρέπει να κινηθεί στο πλαίσιο της ειρηνευτικής διαδικασίας του ΟΗΕ, οι δε υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας σε κοινή δήλωσή τους με τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ ζήτησαν την άμεση κατάπαυση του πυρός και την αποχώρηση των ξένων δυνάμεων από τη Λιβύη.

Με άλλα λόγια, οι Ευρωπαίοι βλέπουν το λιβυκό ζήτημα να ρυθμίζεται ερήμην τους. Και ούτε η άμεσα ενδιαφερόμενη λόγω του τουρκολιβυκού μνημονίου Αθήνα διαθέτει ισχυρή πρόσβαση στις πρωτεύουσες όπου πράγματι κρίνονται οι εξελίξεις.

από ardin-rixi, μέσω capital