Μάχη για την προστασία της... φοροαποφυγής

Γράφει ο Μπάμπης Μιχάλης

Ερευνα εναντίον όσων χωρών υιοθέτησαν ή σχεδιάζουν ψηφιακό φόρο ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ, απειλώντας έμμεσα με δασμούς.

Αποφασισμένη να προστατέψει την εκτεταμένη φοροαποφυγή στην οποία επιδίδονται χρόνια τώρα οι κολοσσοί υψηλής τεχνολογίας της Σίλικον Βάλει δείχνει η αμερικανική κυβέρνηση.

Ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ για το διεθνές εμπόριο ανακοίνωσε προχθές το βράδυ ότι ξεκινά επίσημη έρευνα για τους ψηφιακούς φόρους που έχουν ήδη υιοθετήσει ή σχεδιάζουν Αυστρία, Βραζιλία, Ευρωπαϊκή Ενωση, Ινδία, Ινδονησία, Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και Τσεχία.

«Ο πρόεδρος Τραμπ ανησυχεί ότι κάποιοι από τους εμπορικούς εταίρους μας υιοθετούν φορολογικά σχήματα που στοχοποιούν άδικα τις επιχειρήσεις μας», διεμήνυσε ο Λάιτχαϊζερ, προσθέτοντας ότι οι παραπάνω χώρες οφείλουν να παράσχουν εξηγήσεις έως τις 15 Ιουλίου.

Η κίνηση αυτή αποτελεί το πρώτο βήμα για την επιβολή δασμών, τη βασική απειλή της κυβέρνησης Τραμπ προς όποιον τολμήσει να πειράξει αμερικανικά οικονομικά συμφέροντα, φορολογώντας στη συγκεκριμένη περίπτωση περισσότερο την Amazon, την Google, την Facebook και τους άλλους κολοσσούς υψηλής τεχνολογίας της Σίλικον Βάλεϊ που φοροαποφεύγουν.

Πέρυσι, όταν η Γαλλία υιοθέτησε φόρο 3% στις ψηφιακές υπηρεσίες, η Ουάσινγκτον αντέδρασε άμεσα, προχωρώντας σε έρευνα ανάλογη με αυτήν που προαναγγέλθηκε προχθές.

Μεταφορά κερδών

Η έρευνα συμπέρανε ότι ο φόρος αυτός αποτελούσε διάκριση σε βάρος των αμερικανικών επιχειρήσεων. Εν συνεχεία η αμερικανική κυβέρνηση απείλησε το Παρίσι με επιβολή δασμών σε γαλλικά προϊόντα αξίας 2,4 δισ. δολαρίων, μεταξύ των οποίων η σαμπάνια και τα τυριά. Απέσυρε την απειλή αυτή μόνο όταν το Παρίσι ανακοίνωσε την αναστολή εφαρμογής του ψηφιακού φόρου ώς τις αρχές του 2021.

Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει. Ερευνα της οργάνωσης Fair Tax Mark που δημοσιοποιήθηκε στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου αποκάλυψε ότι η συνολική φοροαποφυγή των έξι μεγαλύτερων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας των ΗΠΑ (Amazon, Facebook, Google, Netflix, Apple και Microsoft) παγκοσμίως την τελευταία δεκαετία ανήλθε στα 100 δισ. δολάρια.

Οι τεχνολογικοί κολοσσοί απέφυγαν την καταβολή των φόρων που τους αναλογούν σε κάθε χώρα, μεταφέροντας έσοδα και κέρδη σε θυγατρικές εταιρείες τους, οι οποίες εδρεύουν σε φορολογικούς παραδείσους και σε χώρες χαμηλής φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών.

Σύμφωνα με την έρευνα, η Amazon, η εταιρεία του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο Τζεφ Μπέζος, πλήρωσε σε αυτή τη δεκαετία φόρο μόλις 3,4 δισ. δολαρίων για έσοδα 960,5 δισ. δολ. και κέρδη 26,8 δισ. δολαρίων. Ο πραγματικός συντελεστής με τον οποίο φορολογήθηκε ήταν μόλις 12,7% έναντι 35% που ίσχυε στις ΗΠΑ στο μεγαλύτερο μέρος αυτής της δεκαετίας.

Η Facebook κατέβαλε αντίστοιχα φόρους μόνο 7,7 δισ. δολαρίων στη δεκαετία για έσοδα 173,1 δισ. δολ. και κέρδη 75,5 δισ. δολαρίων. Τα κέρδη της φορολογήθηκαν με συντελεστή μόλις 10,2%, το χαμηλότερο μεταξύ των «6 της Σίλικον Βάλεϊ».

Αλλη έρευνα που πραγματοποίησε η Κομισιόν διαπίστωσε ακόμη ότι οι ψηφιακοί κολοσσοί φορολογούνται κατά μέσο όρο στην Ε.Ε με πραγματικό συντελεστή 9,5% έναντι συντελεστή 23,2% που επιβαρύνει τις παραδοσιακές επιχειρήσεις.

Η φορο-ασυλία παρέχει αθέμιτο πλεονέκτημα και παραβιάζει καραμπινάτα τον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά. Ωστόσο, οι προσπάθειες να αλλάξει αυτό το καθεστώς και να φορολογηθούν δικαιότερα οι εταιρίες αυτές φρενάρουν λόγω των αντιδράσεων που υπάρχουν από χώρες-φορολογικούς παραδείσους της Ε.Ε. οι οποίες φιλοξενούν στην επικράτειά τους τις θυγατρικές των πρώτων.

Τον περασμένο Νοέμβριο, 12 μικρότερες χώρες-μέλη (μεταξύ των οποίων Ιρλανδία και Λουξεμβούργο), μπλόκαραν πρόταση που υποχρέωνε τις αμερικανικές πολυεθνικές να ανακοινώνουν κέρδη και φόρους που καταβάλλουν σε κάθε μία από τις 28 χώρες. Υποστήριξαν, μεταξύ άλλων, ότι ένα τέτοιο μέτρο δεν είχε να κάνει με τον ανταγωνισμό αλλά τη φορολογία και κατά συνέπεια απαιτεί την ομοφωνία των χωρών της Ε.Ε.

Δίκαιη φορολόγηση

Ο ΟΟΣΑ, εν τω μεταξύ, επεξεργάζεται χρόνια τώρα με απελπιστικά αργό ρυθμό ένα σχέδιο για την επιβολή ψηφιακού φόρου. Το σχέδιο αναμένεται να κοινοποιηθεί στα τέλη του έτους, όμως οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει ότι θα στηρίξουν κάποιες μορφές ψηφιακού φόρου, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές θα είναι περισσότερο... εθελοντικές παρά υποχρεωτικές για τις αμερικανικές επιχειρήσεις.

Ωστόσο, το αίτημα της δικαιότερης φορολόγησης των ψηφιακών υπηρεσιών και των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα αυτήν τη χρονική περίοδο. Οι περισσότερες κυβερνήσεις, εκτός της προσαρμογής των οικονομιών τους στην ψηφιακή τεχνολογία, στην τεχνητή νοημοσύνη, τον αυτοματισμό καλούνται μετά την πανδημία του κορονοϊού να δαπανήσουν και για την ανάκαμψη.

Η ανάγκη για ρευστό είναι επιτακτική και δεν είναι τυχαίο ότι στις πηγές χρηματοδότησης του σχεδίου ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας που ανακοίνωσε πριν από μερικές ημέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνεται και η φορολόγηση των ψηφιακών υπηρεσιών.

Στο ισπανικό Κοινοβούλιο ξεκινά σήμερα η συζήτηση της πρότασης της κυβέρνησης για τη φορολόγηση των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας που δραστηριοποιούνται στην Ισπανία. Ο προτεινόμενος συντελεστής ανέρχεται στο 3% και αφορά πολυεθνικές εταιρείες που έχουν ετήσια έσοδα μεγαλύτερα των 750 εκατ. ευρώ διεθνώς και μεγαλύτερα των 3 εκατ. ευρώ στην Ισπανία. Η κυβέρνηση Σοσιαλιστών-Podemos προσδοκά από τον φόρο έσοδα 1 δισ. ευρώ ετησίως.

από efsyn