Κοινοτικά κονδύλια 750 δισ. ευρώ: Ετοιμάζεται το «μεγάλο φαγοπότι» του 2021

Γράφει ο Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Δεν είναι να έχει κανείς αυταπάτες: Το περίφημο «πακέτο» των 32 δισεκατομμυρίων ευρώ  που θα προκύψει, σε έναν χρόνο, από την απόφαση της Κομισιόν για τη δημιουργία ταμείου στήριξης ύψους 750 δισ. ευρώ, αλλάζει τα δεδομένα στο πολιτικό σκηνικό.

Τι κι αν μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, είχαμε σκηνικό πόλωσης; Τι κι αν ήταν ανοιχτό ακόμη και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών έμενε ανοιχτό και οι «μονομάχοι» ετοιμάζονταν; Τι κι αν Νέα Δημοκρατία, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝ.ΑΛ επικαλούνταν βαθιές ιδεολογικές διαφορές; Δεν χρειάστηκε παρά μόνον μερικές ώρες, μετά τις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για να επέλθει ομόνοια και ομοθυμία: Ζήτω η ευρωπαϊκή βοήθεια. Το «νέο σχέδιο Μάρσαλ».

Η Νέα Δημοκρατία, πανηγύρισε φουσκώνοντας το ποσό στα 50 εκατομμύρια προσθέτοντας και τα υφιστάμενα κοινοτικά κονδύλια, όπως και τον δανεισμό των 9,5 δις ευρώ τα οποία θα προστεθούν στο δημόσιο χρέος της ελληνικής οικονομίας. Μάλιστα, απέδωσε την επικείμενη έλευση 32 δισεκατομμυρίων, στη ευφυή διαπραγμάτευση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Σύμφωνα με το Μέγαρο Μαξίμου, αυτός ήταν που οικοδόμησε τις κομβικές συμμαχίες με τις χώρες του Νότου και, μάλιστα, χωρίς να «βγει μπροστά» και να χαλάσει τις διεθνείς σχέσεις της χώρας.  Μάλιστα, έπεισε τους Ευρωπαίους να μην ισχύσουν αποκλειστικά υγειονομικά κριτήρια για την παροχή των κονδυλίων αλλά «μεικτά», δηλαδή να συμπεριληφθεί ταυτόχρονα ο βαθμός έξαρσης της πανδημίας σε συνδυασμό με τη ζημιά που θα επέλθει στην οικονομική δραστηριότητα. Έτσι – κομπάζει η κυβέρνηση- επιτεύχθηκε ο στόχος της εισροής των περισσότερων δυνατών ενισχύσεων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη χαρακτήρισε εξαρχής «θετική εξέλιξη» την απόφαση της Κομισιόν, με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να είναι ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής της απόφασης. Για λόγους που κανείς δεν έχει καταφέρει να κατανοήσει, η αξιωματική αντιπολίτευση αντιλαμβάνεται την εξέλιξη ως δικαίωση των …αντιλήψεων της. Η μέχρι χθες «νεοφιλελεύθερη» Ευρώπη, δίχως να υπάρξουν πολιτικές και κοινωνικές πιέσεις, δίχως να υπάρξουν διαφοροποιήσεις σε συσχετισμούς (εκτός ίσως από την συμμετοχή των Podemos στην κυβέρνηση της Ισπανίας;) άλλαξε γραμμή! Μάλιστα, μιλώντας στη Βουλή ο Ευκλείδης Τσακαλώτος άσκησε κριτική σε οποιαδήποτε άλλη άποψη στην αριστερά αναρωτώμενος: «Πώς κάνεις πολιτική όταν προτείνονται λύσεις που δεν σου αρέσουν, με την έννοια ότι αυτές δεν είναι αυτές που θα πρότεινες εσύ, και αν μπορείς να τις εκμεταλλευτείς σαν χαραμάδες για μία διαφορετική Ευρώπη; Αυτό είναι το ερώτημα. Υπάρχουν χαραμάδες τώρα που μπορούμε να τις εκμεταλλευτούμε;».

Μπορεί κανείς να κρίνει οποιαδήποτε από τις δύο προσεγγίσεις. Όμως τι είναι πιο πιθανό;

• Ο Κυριάκος Μητσοτάκης να είναι ο «διαπραγματευτής του αιώνα»;
• Η Ευρωπαϊκή Ένωση να σοκαρίστηκε από την πανδημία και να άλλαξε προτεραιότητες και αντιλήψεις;
• Ή μήπως το ευρωπαϊκό κεφάλαιο να επιχειρεί να σώσει τον εαυτό του αξιοποιώντας τους κρατικούς και διακρατικούς μηχανισμούς που διαθέτει για «μια ώρα ανάγκης»; Μιας ανάγκης που προκύπτει από τον σκληρό ανταγωνισμό σε διεθνές επίπεδο που ήδη έχει προδιαγραφεί;

Το μόνο βέβαιο είναι πώς η προοπτική έλευσης ενός πακέτου 32 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα σε μία μόνο χρονιά έχει προκαλέσει από τώρα …ρίγη ενθουσιασμού στην εγχώρια επιχειρηματική κοινότητα. Ανεξαρτήτως αν το ποσό αυτό, όσο και η σύνθεση του (αναλογία επιχορηγήσεων – δανείων), πρόκειται να μεταβληθεί στις διεργασίες που θα ακολουθήσουν εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και στα συμβούλια κορυφής.

Η ίδια η Κομισιόν που το ενέκρινε το συνοδεύει με τις δικές της προτεραιότητες, όπως φρόντισε να ξεκαθαρίσει ο αντιπρόεδρος της, Βάλντις Ντομπρόβσκις, θυμίζοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται υπό καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Το γεγονός αυτό πρακτικά σημαίνει πως οποιαδήποτε οικονομική δράση στην Ελλάδα πρέπει να περιληφθεί και να εγκριθεί στην 6μηνιαία έκθεση που υποβάλλεται στους δανειστές. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση δημιουργεί επιτροπές ειδικών που θα καθορίσουν τους αναπτυξιακούς άξονες με προοπτική δεκαετίας, ώστε να επέλθει η αναδόμηση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Παρ’όλα αυτά οι ρόλος αυτών των επιτροπών θα είναι συμβουλευτικός.

Με απλά λόγια ετοιμάζεται ένα «μεγάλο φαγοπότι» για το 2021. To έτος που θα διαδεχθεί το 2020: Μια χρονιά συρρίκνωσης εργασιακών δικαιωμάτων, ενίσχυσης των ελαστικών μορφών απασχόλησης, επαναφοράς νομοθετικών πλαισίων από το παρελθόν – όπως η επαναφορά της πολιτικής επιστράτευσης, η αλλαγή του 1264/82, η ψήφιση νομοσχεδίου απαγόρευσης των διαδηλώσεων. Δηλαδή συνθήκες που ενισχύουν το «επενδυτικό ενδιαφέρον» και δημιουργούν το υπόβαθρο ώστε οι επιχειρήσεις (από ένα μέγεθος και πάνω) δεν έχουν και πολλούς λόγους να ανησυχούν για το που θα οδηγήσει η κρίση του Covid 19.

Μετά τα παραπάνω είναι σαφές ότι η «ευεξία» που καταγράφεται στο επιχειρηματικό κατεστημένο της Ελλάδας, αντανακλάται άμεσα στο πολιτικό προσωπικό της χώρας. Εξηγώντας πολλά …ανεξήγητα φαινόμενα.

από imerodromos