Η γυναίκα- σύμβολο του Ελληνισμού της Μ. Ασίας-Η πραγματική ιστορία της ξεριζωμένης το 1922 Φιλιώς Χαϊδεμένου ανεβαίνει από τις 23 Νοεμβρίου στο θέατρο Βεάκη

Από τη Γιώτα Βαζούρα

Ηταν η «Γιαγιά-Φιλιώ». Μια γυναίκα-σύμβολο του νόστου και του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας, ένα πρόσωπο που κατάφερε να κρατήσει ζωντανή ως και την τελευταία ημέρα της υπεραιωνόβιας ζωής της την ανάμνηση του ξεριζωμού των Ελλήνων το 1922. Αυτή τη σπουδαία προσωπικότητα της Φιλιώς Χαϊδεμένου σκιαγραφεί η νέα θεατρική παράσταση, που σε λίγες ημέρες κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Βεάκη. 

Η Δέσποινα Μπεμπεδέλη έπειτα από 10 χρόνια απουσίας από τις αθηναϊκές θεατρικές σκηνές επιστρέφει στο σανίδι ενσαρκώνοντας την εμβληματική αυτή προσωπικότητα, που σε όλη τη ζωή της πάλεψε για να διατηρηθεί ο πολιτισμός της Μικράς Ασίας ζωντανός. Λίγο πριν από την πρεμιέρα της παράστασης, στις 23 Νοεμβρίου, στο Θέατρο Βεάκη ένας εκ των πρωταγωνιστών της, ο ερμηνευτής και ηθοποιός Ζαχαρίας Καρούνης, ο οποίος «κρύβεται» πίσω από αυτό το εγχείρημα, μιλάει στη «δημοκρατία».

«Η ιδέα να μεταφέρουμε στο σανίδι τη ζωή της γεννήθηκε τρία χρόνια πριν, αφότου διάβασα την αυτοβιογραφία της» εξηγεί ο κ. Καρούνης. «Το πρώτο άτομο που σκέφτηκα για να ενσαρκώσει τη Φιλιώ ήταν η κυρία Δέσποινα Μπεμπεδέλη, αν και είχα αμφιβολίες για το αν θα δεχτεί, διότι μένει μόνιμα στην Κύπρο. Τελικά εκείνη δέχτηκε».

Τη διασκευή του κειμένου έχει κάνει η Ανδρη Θεοδότου, η οποία έχει μείνει πολύ πιστή σε όλα όσα έχει αφηγηθεί η Φιλιώ Χαϊδεμένου στο βιβλίο της. Στη σκηνή ζωντανεύουν εικόνες από τη ζωή και την καθημερινότητα στα Βουρλά της Μικράς Ασίας από τη Μικρασιατική Καταστροφή (η Φιλιώ ήταν 23 ετών τότε), αλλά και από τη μετανάστευσή της στην Ελλάδα, από τη γερμανική Κατοχή, φτάνοντας στο σήμερα.

«Ζωντανεύει»

«Ουσιαστικά βλέπουμε να περνάει μπροστά από τα μάτια μας όλη η ιστορία της Ελλάδας από το 1900 έως και το 2007, που έφυγε εκείνη από τη ζωή» αναφέρει ο κ. Καρούνης, ο οποίος στην παράσταση κρατά τον συμβολικό ρόλο της «Μνήμης». 
«Είμαι συνέχεια επάνω στη σκηνή μαζί της. Είμαι εκείνος που της θυμίζει συνεχώς πράγματα, εκείνος που της δίνει ερεθίσματα. Γιατί η Φιλιώ βρίσκεται στο παρόν, ενώ όλοι οι υπόλοιποι ρόλοι είναι σε παρελθόντα χρόνο. Είναι μια ιστορία με βαθιά συγκίνηση, από μια γυναίκα η οποία περιγράφει τα γεγονότα με πολύ γλαφυρό τρόπο. Σε κάποια στιγμή της λέω ότι μετά από όσα είχε περάσει γύρισε στην Ελλάδα. Εκείνη λοιπόν μου απαντά ότι και εκεί Ελλάδα ήταν» συνεχίζει ο κ. Καρούνης, τονίζοντας ότι η συνύπαρξη των συντελεστών με τη Δέσποινα Μπεμπεδέλη ήταν για όλους ένα μεγάλο μάθημα.

Η Φιλιώ Χαϊδεμένου, η οποία γεννήθηκε το 1899 στα Βουρλά, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής έχασε τον πατέρα και τα αδέλφια της. Εφτασε στον Πειραιά, όπου είχε να αντιμετωπίσει τρομερές δυσκολίες. Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα, ενώ στόχος της ζωής της ήταν η δημιουργία ενός μουσείου το οποίο θα ήταν αφιερωμένο στον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας. Και τα κατάφερε. Υστερα από πολύ μόχθο και αγάπη δημιούργησε ένα πολιτιστικό ίδρυμα, το Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού «Φιλιώ Χαϊδεμένου» στη Νέα Φιλαδέλφεια. Εφυγε από τη ζωή τον Ιούνιο του 2007 λίγο πριν συμπληρώσει τα 108 χρόνια της.

Στην παράσταση παίζουν ακόμη η Χαρά Κεφαλά, ο Αλέξανδρος Καλπακίδης, η Εμμανουέλα Χαραλάμπους - Ενγκελ αλλά και ο Αλκιβιάδης Μαγγώνας. Τη σκηνοθεσία έχει κάνει ο Βασίλης Ευταξόπουλος. 

• Info: Η παράσταση «Φιλιώ Χαϊδεμένου» ανεβαίνει στο Θέατρο Βεάκη (Στουρνάρη 32, Εξάρχεια). Για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.

ΠΗΓΗ: dimokratianews