Έτοιμη για το... σφυρί η Eγνατία, της Βάλιας Μπαζού

Αναμένεται οσονούπω η προκήρυξη για την ιδιωτικοποίησή της όπως το επιθυμούν οι δανειστές

  

Η αντίστροφη μέτρηση για την παραχώρηση και της Εγνατίας Οδού σε ιδιώτες ξεκίνησε, αφού ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους αυτοκινητόδρομους της Ευρώπης, που κατασκευάστηκε με δημόσιο χρήμα και κοινοτικά κονδύλια, πρέπει να περάσει σε ιδιωτικά χέρια, μια και αποτελεί ένα από τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ.

Η προκήρυξη του διαγωνισμού αναμένεται να γίνει άμεσα από το ΤΑΙΠΕΔ προκειμένου να μην υπάρξει εμπλοκή με τους θεσμούς κατά την αξιολόγηση και υπηρεσιακοί παράγοντες εκτιμούν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί η επιλογή του αναδόχου.

Η Εγνατία Οδός αποτελεί ένα από τα βαριά χαρτιά του πακέτου των ιδιωτικοποιήσεων αφού βγαίνει στο σφυρί με το κλειδί στο χέρι ένας σύγχρονος αυτοκινητόδρομος 670 χιλιομέτρων – 800 χιλιόμετρα με τις κάθετες οδούς –, το συνολικό κόστος του οποίου ανήλθε στα 6 δισεκατομμύρια ευρώ, χωρίς να υπολογίζεται ο ΦΠΑ.

Παράγοντες του ΤΑΙΠΕΔ και του κατασκευαστικού κλάδου εκτιμούν ότι, ίσως, θα είναι και η  πρώτη ιδιωτικοποίηση για την οποία στην «ποδιά της θα σφαχτούν» μεγάλοι όμιλοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό, μια και τα μονέδα θα τρέχουν από την πρώτη στιγμή με την εκμετάλλευση των ήδη λειτουργούντων διοδίων αλλά και των νέων σταθμών που το ελληνικό Δημόσιο οφείλει να παραδώσει στον ανάδοχο. Παράλληλα εξετάζεται από το ΤΑΙΠΕΔ και η δυνατότητα κατασκευής ενός παράλληλου ενεργειακού έργου με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου, προκειμένου η επένδυση να γίνει πιο ελκυστική για τους υποψήφιους ομίλους.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, το μεγάλο στοίχημα για το ΤΑΙΠΕΔ και την κυβέρνηση είναι ποιο θα είναι τελικά το τίμημα από την παραχώρηση για 35 χρόνια ενός έτοιμου αυτοκινητόδρομου που με την προσθήκη 15 νέων σταθμών διοδίων και αλλαγή της τιμολογιακής πολιτικής θα αποτελέσει «χρυσωρυχείο» για τον ανάδοχο. Και βέβαια πώς θα μπορέσει να πείσει τους πολίτες ότι για το καλό τους θα πληρώνουν διόδια κάθε, περίπου, 30 χιλιόμετρα διαδρομής και μάλιστα με τριπλάσιο αντίτιμο από το σημερινό.

Τα διόδια

Στην Εγνατία λειτουργούν σήμερα οκτώ σταθμοί διοδίων, στην Τύρια (περιοχή Παραμυθιάς Θεσπρωτίας), στο Μαλακάσι (περιοχή Μετσόβου), στον Πολύμυλο Κοζάνης, στα Μάλγαρα Θεσσαλονίκης, στην Ανάληψη (περιοχή Λαγκαδά), στη Μουσθένη Καβάλας, στον Ίασμο Κομοτηνής και στον Προμαχώνα.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό αναμένεται να δημιουργηθούν ακόμα 15 σταθμοί διοδίων – 4 εκ των οποίων θα εγκατασταθούν τον Ιανουάριο του 2017 – και να εκτιναχθεί στα ύψη το αντίτιμο αφού αναμένεται να τριπλασιαστεί εάν εφαρμοστεί η ίδια τιμολογιακή πολιτική που ισχύει στους υπόλοιπους οδικούς άξονες που έχουν παραχωρηθεί, με αποτέλεσμα το κόστος για τους οδηγούς να φτάνει και ίσως να ξεπερνά τα 0,06 ευρώ ανά χιλιόμετρο.

Ο αριθμός των νέων σταθμών διοδίων θα οδηγήσει στην καταβολή τιμήματος από τους οδηγούς για κάθε, περίπου, 30 χιλιόμετρα διαδρομής και μάλιστα με στάνταρ ποσό αφού οι φίλτατοι εταίροι και δανειστές υποχρέωσαν την κυβέρνηση να εξαιρέσει την Εγνατία Οδό από την εγκατάσταση και τη λειτουργία αναλογικών διοδίων προκειμένου ο προς παραχώρηση αυτοκινητόδρομος να είναι περισσότερο ελκυστικός για τους ενδιαφερόμενους ομίλους. Όπου, βέβαια, αναλογικά διόδια σημαίνει ότι ο κάθε οδηγός πληρώνει ανάλογα με τα χιλιόμετρα που διήνυσε και όχι φιξ τιμή είτε διανύσει 5 είτε 55 χιλιόμετρα.

Την απαίτηση των δανειστών είχε αποκαλύψει στη Βουλή η υφυπουργός Μεταφορών Μαρίνα Χρυσοβελώνη, η οποία είχε αναφέρει ότι, αν και η πρόβλεψη για την αναλογική χρέωση είχε επικροτηθεί, οι θεσμοί επέβαλαν την εξαίρεση της Εγνατίας Οδού και την εφαρμογή της απόφασης του 2014 που υπέγραψε ο τότε αρμόδιος υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.

Τα αγκάθια

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που το ΤΑΙΠΕΔ και τα στελέχη της Εγνατίας Οδού πρέπει να λύσουν είναι αυτό της δανειακής σύμβασης με την Τράπεζα Πειραιώς, η οποία εξυπηρετείται από τα διόδια και έχει καταγγελθεί από την τράπεζα, αλλά και οικονομικές διαφορές που έχουν προκύψει με την επιβολή τόκων υπερημερίας.

Η Εγνατία είχε λάβει το 2006 16ετές ομολογιακό δάνειο από την Πειραιώς ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ, με ενέχυρο τα διόδια και με βασικό όρο τη σταδιακή ανάπτυξη σταθμών διοδίων στον αυτοκινητόδρομο, πράγμα που δεν έγινε, με αποτέλεσμα τα δικαστήρια να δικαιώσουν την τράπεζα και να υποχρεώσουν την Εγνατία να μεταφέρει τις εισπράξεις από τα διόδια απευθείας στην Πειραιώς.

Σήμερα το ανεξόφλητο ποσό του δανείου ανέρχεται σε 115 εκατ. ευρώ ενώ Εγνατία και Τράπεζα Πειραιώς βρίσκονται σε διαδικασία διαιτησίας προκειμένου να βρεθεί λύση και για το ποσό των, περίπου, 45 εκατ. τα οποία διεκδικεί η τράπεζα, αλλά αμφισβητεί η εταιρεία.

Η εντολή του ΤΑΙΠΕΔ προς τα στελέχη της Εγνατίας είναι να βρεθεί άμεσα συμβιβαστική λύση μέσω φιλικού διακανονισμού προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο η διαδικασία του διαγωνισμού. Παράλληλα τα στελέχη της Εγνατίας ευελπιστούν ότι με την επίτευξη φιλικού διακανονισμού θα μπορέσουν να αποκτήσουν ρευστότητα προκειμένου να προχωρήσουν και στην εγκατάσταση των νέων σταθμών διοδίων.

Η ταυτότητα της Εγνατίας

Η Εγνατία Οδός αποτελεί ίσως το καλύτερο «φιλέτο» των ιδιωτικοποιήσεων και πολύφερνη νύμφη για ελληνικούς και ευρωπαϊκούς ομίλους λόγω του στρατηγικού χαρακτήρα που έχει η χάραξή της. Η ταυτότητα του έργου αποδεικνύει ότι πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες οδικές αρτηρίες των Βαλκανίων, και όχι μόνο.

Ο αυτοκινητόδρομος εκτείνεται από την Ηγουμενίτσα του Νομού Θεσπρωτίας έως τους Κήπους του Νομού Έβρου και εξυπηρετεί τη Θεσπρωτία, τα Ιωάννινα, τα Γρεβενά, την Κοζάνη, την Ημαθία, τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα, την Ξάνθη και τη Ροδόπη. Παράλληλα συνδέεται με τα σύνορα της Αλβανίας, των Σκοπίων, της Βουλγαρίας, της Τουρκίας μέσω εννέα κάθετων αξόνων ενώ διέρχεται από την Ηγουμενίτσα, τα Ιωάννινα, το Μέτσοβο, τα Γρεβενά, την Κοζάνη, τη Βέροια, τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα, την Ξάνθη, την Κομοτηνή και την Αλεξανδρούπολη.

Ο συνολικού μήκους 800 χιλιομέτρων αυτοκινητόδρομος συνδέεται με τα λιμάνια της Ηγουμενίτσας, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης καθώς και με τα αεροδρόμια των Ιωαννίνων, της Καστοριάς, της Κοζάνης, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης. Παράλληλα αποτελεί τη βασική οδό πρόσβασης για 30 τουριστικές περιοχές και τη βασική οδό σύνδεσης για τις βιομηχανικές περιοχές της Βορείου Ελλάδος.

από το «ΠΟΝΤΙΚΙ» μέσω ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ ΕΠΑΜ