Το μεγάλο φαγοπότι: Πώς οι ξένοι εξαγοράζουν «μπιρ παρά» τράπεζες και βιομηχανίες!

του Κώστα Τρακόσα

Σε ένα πρωτοφανές «ριφιφί» εξελίχθηκε η υπόθεση του χρηματιστηρίου, από τη Δευτέρα μέχρι και την Πέμπτη. Μετά από πέντε εβδομάδες «αποχής», όπου το χρηματιστήριο παρέμενε κλειστό, το άνοιγμα του τη Δευτέρα σηματοδότησε και μια πρωτοφανή καθίζηση, η οποία συνεχίστηκε μέχρι και χτες. Όμως, χτες, κάτι άλλαξε… Οι τραπεζικές μετοχές που είχαν κατακρυμνιστεί, άρχισαν ξαφνικά να επιστρέφουν δυναμικά. Τι συνέβη; Τι ήταν αυτό που άλλαξε και μέσα σε μια μόλις μέρα επανήλθε η «αισιοδοξία» στο ΧΑ;

Αυτό που άλλαξε είναι μετοχική σύνθεση στο τραπεζικό κεφάλαιο με τη δυναμική είσοδο ξένων παιχτών. Συγκεκριμένα, ξένοι μεγαλοεπενδυτές και τραπεζικοί κολοσσοί, όπως η Goldman Sachs και η HSBC, μπήκαν στα «γεμάτα» την Πέμπτη αγοράζοντας τη μία τραπεζική μετοχή μετά την άλλη. Ξένοι επενδυτές είχαν κάνει το ίδιο δύο μέρες πριν, την Τρίτη. Εκείνη την ημέρα, όμως, δεν αγόρασαν τράπεζες, αλλά εστίασαν σε τίτλους μεταποίησης. Μέσα, δηλαδή, στην πρώτη εβδομάδα επαναλειτουργίας του χρηματιστηρίου τράπεζες και μεταποίηση εξαγοράζονται από ξένους επενδυτές! Μάλιστα, τα πράγματα είναι ακόμη πιο ενδιαφέροντα, αν λάβουμε υπόψη ότι ξεκίνησαν τα περιβόητα stress test των τραπεζών, καθώς και οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα για τα...

«κόκκινα δάνεια» που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι τράπεζες!

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά:

1. Το κραχ της Δευτέρας.

Μετά από πέντε εβδομάδες «σιωπητηρίου», το ελληνικό χρηματιστήριο άνοιξε ξανά τη Δευτέρα που μας πέρασε και, όπως ήταν αναμενόμενο, συνοδεύτηκε από ένα ηχηρό «κραχ». Πηχυαίοι τίτλοι έκαναν λόγο για «Μαύρη Δευτέρα», παρομοιάζοντας τα όσα έγιναν στο χρηματιστήριο της Αθήνας, με τη «Μαύρη Δευτέρα» του 1987, όταν, την 29η Οκτωβρίου, το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης έπεσε κατά 23%.

Ειδικότερα, τη Δευτέρα, το χρηματιστήριο της Αθήνα κατακρυμνίστηκε με πτώση του Γενικού Δείκτη κατά 16,23%. Τις μεγαλύτερες απώλειες (και κρατείστε το αυτό) σημείωσαν οι τράπεζες, με τον τραπεζικό κλάδο να καταγράφει μείωση της τάξης του 29,92%, αγγίζοντας το limit down.

2. Η εξαγορά της μεταποίησης.

Η επόμενη ημέρα, η Τρίτη, ήταν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μέρα, καθώς έδειχνε το δρόμο που θα ακολουθούσαν τα πράγματα δύο μέρες μετά. Εκείνη την ημέρα, λοιπόν, οι τράπεζες συνέχισαν την καθοδική τους βουτιά, φτάνοντας και πάλι στο limit down, δηλαδή σε απώλειες της τάξης του 30%. Ωστόσο, εκείνη την ημέρα, ο Γενικός Δείκτης υποχώρησε μόλις κατά 1,22%. Τι συνέβη;

Εκείνη την ημέρα, λοιπόν, οι ξένοι επενδυτές προχώρησαν σε δυναμικές κινήσεις εξαγοράς μετοχών στον κλάδο της μεταποίησης. Συγκεκριμένα, αγόρασαν το μισό τζίρο (!) του ελληνικού χρηματιστηρίου, δηλαδή 32 εκατ. ευρώ, σε μη τραπεζικές μετοχές. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι αγορές των ξένων επενδυτών εδράζονται σε εταιρείες που δεν επηρεάζονται από την ελληνική αγορά, αλλά απευθύνονται κυρίως στο εξωτερικό. Στράφηκαν, δηλαδή, στη λεγόμενη «υγιή επιχειρηματικότητα».

Άνοδο κατέγραψαν εταιρείες όπως η Μετκα (7,78 ευρώ με άνοδο 11,9%), Lamda (στο +12,39% στα 3,90 ευρώ), Αεροπορία Αιγαίου (στα 6,69 ευρώ με 8,78% ), Μοτορ Οϊλ (στα 8,64 ευρώ με άνοδο 8,95%), Μυτιληναίος (στα 5,22 ευρώ με άνοδο 5,03%), ΕΧΑΕ (στα 3,88 ευρώ με άνοδο 9,30%).

3. Ένα «μυστικό».

Τώρα, μάλιστα, θα σας πούμε και ένα «μυστικό»: Την ίδια ημέρα η ιρλανδική εταιρεία Merrion Capital, συμβούλευε τους επενδυτές «πώς θα βγάλουν λεφτά από την Ελλάδα». Συγκεκριμένα η Merrion καλούσε τους επενδυτές να αγοράσουν την εταιρεία που διαχειρίζεται το Χρηματιστήριο Αθηνών, την ΕΧΑΕ (μετά τη ΜΕΤΚΑ είχε τη μεγαλύτερη άνοδο!), καθώς της έχει υποχωρήσει κατά 33% το τελευταίο εξάμηνο λόγω της οικονομικής κρίσης.

«Για τους επενδυτές που θέλουν να επενδύσουν σε distressed assets, η Ελλάδα είναι το κατάλληλο μέρος», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Darren McKinley, αναλυτής της Merrion. Και προσέθετε: «Η ΕΧΑΕ είναι η καλύτερη κυκλική μετοχή στην αγορά».

Η Merrion σημείωνε πως η ΕΧΑΕ θα επωφεληθεί από το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, καθώς και από την ανάκαμψη των μετοχών μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας για το νέο πακέτο διάσωσης. Η ίδια παροτρύνει επίσης τους επενδυτές να τοποθετηθούν και στην Aegean λόγω του οφέλους από την εισροή τουριστών (αύξηση μετοχής κατά 8,78%!).

4. Η εξαγορά των τραπεζών.

Αυτό όμως ήταν μόνο η αρχή. Την επόμενη μέρα, Τετάρτη, συνεχίστηκε η καθίζηση των τραπεζών, ενώ την ίδια ώρα οι μη τραπεζικές μετοχές συνέχιζαν να «ανεβαίνουν». Πρακτικά: Οι ξένοι αγόραζαν στη μεταποίηση και πουλούσαν στις τράπεζες. Μάλιστα, κάποια στιγμή την Τετάρτη, οι τραπεζικές «ξεκλείδωσαν» από το limit down, μόνο και μόνο για πουλήσουν κι άλλο. Συνέπεια: Η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας έκλεισε στα 0,455 ευρώ με πτώση 24,295%. Στα 0,112 ευρώ η Alpha Bank με πτώση 29,56%. Με πτώση 26,765% η Eurobank στα 0,052 λεπτά. Πτώση 29,59% και για την Τράπεζα Πειραιώς στα 0,138 ευρώ.

Και φτάσαμε στην Πέμπτη. Αφού, λοιπόν, οι τραπεζικές μετοχές έφτασαν στα τάρταρα, έφτασε και η ώρα της δυναμικής εξαγοράς. Ο τραπεζικός δείκτης σημείωσε κέρδη της τάξης του 17,78%. Η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας ανέβηκε κατά 27,47%, της Eurobank κατά 17,31%, της Alpha Bank κατά 11,61% και της Πειραιώς κατά 3,62%. Οι μαζικές εξαγορές έγιναν, προφανώς, μπιρ παρά, μετά την επί τριήμερο μαζική κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών.

Αλλά το καλύτερο δεν το είπαμε: Η μεγάλη ενίσχυση των τραπεζικών μετοχών, οφείλεται, σύμφωνα με δημοσιεύματα στις μαζικές εξαγορές που προχωρούν ξένοι επενδυτές, ανάμεσα στους οποίους και μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού όπως είναι οι HSBC, UBS και Goldman Sachs!

5. Οι τελευταίες λεπτομέρειες: Stress test και κόκκινα δάνεια.

Το ερώτημα, εδώ, είναι γιατί. Γιατί να αγοράσουν οι ξένοι τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες επί τριήμερο ήταν… με το ένα πόδι στον τάφο;

Δύο στοιχεία υπάρχουν εδώ.

Πρώτον, οι συστημικές τράπεζες πρέπει να σωθούν για χάρη του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Υπενθυμίζουμε ότι ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του ESM, σε ανύποπτη στιγμή είχε πει: «Εάν οι τέσσερις μεγαλύτερες συστημικά σημαντικές τράπεζες μιας χώρας δεν λειτουργούν πλέον, τότε αυτό έχει σοβαρές συνέπειες όχι μόνο για την Ελλάδα, όπου ασφαλώς θα είχε καταστροφικές συνέπειες, αλλά επίσης και για το σύνολο της ευρωζώνης».

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν αρχίσει να απαλλάσσονται από τα… βαρίδια. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει δύο πράγματα:

Πρώτον, ότι την ίδια μέρα που είχαμε το «ράλι ανόδου» των τραπεζών στο χρηματιστήριο, ξεκίνησαν τα stress test των τραπεζών. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, πρόθεση είναι να ολοκληρωθεί η πρώτη φάση μέχρι τις αρχές Σεπτέμβρη, ώστε να προχωρήσουν οι διαδικασίες για τις αυξήσεις κεφαλαίου εντός του 2015 στις οποίες θα συμμετάσχει σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο το ΤΧΣ (με κεφάλαια από τον ESM) και οι ιδιώτες μέτοχοι!

Δεύτερον, τα κόκκινα δάνεια. Αυτό αποτελεί ένα ξεχωριστό θέμα από μόνο του, αλλά όλα δείχνουν ότι οδεύουμε προς οριστική λύση των κόκκινων δανείων που κουβαλούν οι ελληνικές τράπεζες στα χαρτοφυλάκιά τους και αποτελούσαν ένα από τα μεγαλύτερα ρίσκα για να επενδύσουν οι ξένοι σε αυτές. Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις, μάλιστα, οι δανειστές αποκλείουν το σενάριο δημιουργίας μιας bad bank, ενώ, αντιθέτως, προωθούν το σενάριο της ενεργητικής διαχείρισης και πώλησης δανείων σε distress funds ανά τράπεζα. Δηλαδή, τα fund θα ελέγχουν τα κόκκινα δάνεια (και κατ” επέκταση τα… σπίτια μας)!

6. Σε αναμονή

Τα παραπάνω, βέβαια, δε σημαίνουν ότι θα συνεχιστεί απαραίτητα το «ράλι» ανόδου των τραπεζών στο χρηματιστήριο. Αντιθέτως, είναι εξίσου πιθανό να δούμε και μεγάλα σκαμπανεβάσματα. Δύο είναι οι παράγοντες που θα κρίνουν την πορεία: Ο πρώτος αφορά στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών, με ιδιαίτερη βαρύτητα στο θέμα των κόκκινων δανείων και στην εν γένει συμφωνία του Μνημονίου 3. Συναφής με τις διαπραγματεύσεις είναι και η πορεία των stress test των ελληνικών τραπεζών. Ο έτερος παραγοντάς αφορά τη σταθεροποίηση της νέας μετοχικής σύνθεσης των ελληνικών τραπεζών (δηλαδή, πόσο θα συνεχιστεί η εξαγορά των μετοχών από τους ξένους επενδυτές).

Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι η περιβόητη εξυγίανση (εκ νέου) του τραπεζικού τομέα περνάει από τη νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Που σημαίνει ότι, αφού πληρώσουμε για τέταρτη φορά τις τράπεζες, μετά θα τις πάρουν και τυπικά τα ξένα κεφάλαια, αφού νωρίτερα είχαν περάσει επί της ουσίας στον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.