Προϋπολογισμός: Επιπλέον φόροι 4 δισ. ευρώ σύμφωνα με το προσχέδιο

Γράφει η Αντριάνα Βασιλά

Φορολογικά έσοδα αυξημένα κατά 4 δισ. ευρώ προβλέπει για το 2022 το προσχέδιο προϋπολογισμού 2022 που κατατέθηκε στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων, σε σχέση με το 2021, με το 50% της αύξησης των εσόδων να αναμένεται από τους φόρους στην κατανάλωση και το υπόλοιπο 50% από τον φόρο εισοδήματος.

Οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά και από 26,19 δισ. ευρώ το 2021 να ανέλθουν σε 28,40 δισ. ευρώ το 2022, ήτοι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 2,20 δισ. ευρώ. Εξ αυτών τα 1,57 δισ. ευρώ πρόσθετων εσόδων αναμένεται να προέλθουν από τον ΦΠΑ και τα 578 εκατ. ευρώ από τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης.

Συνολικά τα έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 18,752 δισ. ευρώ και τα έσοδα από τον ΕΦΚ στα 7 δισ. ευρώ.

Σημαντικά αυξημένα αναμένονται και τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος, τα οποία από 12,9 δισ. ευρώ εφέτος, αναμένεται να ανέλθουν σε 14,891 δισ. ευρώ το 2022, ήτοι θα σημειώσουν άνοδο κατά 1,9 δισ. ευρώ.

Εξ αυτών τα 651 εκατ. ευρώ πρόσθετων εσόδων αναμένεται να προέλθουν από τον φόρο εισοδήματος που είναι πληρωτέος από φυσικά πρόσωπα και τα 1,2 δισ. ευρώ από τον φόρο εισοδήματος που είναι πληρωτέος από εταιρείες.

Μειωμένοι κατά μόλις 60 εκατ. ευρώ σε σχέση με εφέτος αναμένεται να είναι οι τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας, που από τα 2,56 δισ. ευρώ αναμένεται να υποχωρήσουν στα 2,5 δισ. ευρώ.

Περιορισμένες οι ελαφρύνσεις

Σε ό,τι αφορά τη λίστα των φοροελαφρύνσεων, αυτές είναι περιορισμένες. Ωστόσο περιλαμβάνουν

● το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης και το 2022 για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα,

● την επέκταση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες,

● το νέο αφορολόγητο στις γονικές παροχές,

● το πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών πληγεισών επιχειρήσεων,

● τη μη επιστροφή μέρους των ενισχύσεων της επιστρεπτέας προκαταβολής (σε σύνδεση με τη μείωση του κύκλου εργασιών),

● το πρόγραμμα κεφαλαίου κίνησης για την εστίαση και τον τουρισμό,

● την παροχή ρευστότητας με τη μορφή επιδοτήσεων για ξενοδοχεία, γυμναστήρια και παιδότοπους.

Θέρμανση, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ

Επίσης στο προσχέδιο συμπεριλαμβάνεται και το επίδομα θέρμανσης, μια εξαγγελία την οποία είχε κάνει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ. Τότε είχε πει:

«Οι δαπάνες της κατηγορίας αυτής περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το επίδομα θέρμανσης, τις συντάξεις που συνεχίζουν να πληρώνονται απευθείας από το κράτος (παρ. 3 του άρθρου 4 του Ν. 4387/2016), καθώς και τις λοιπές παροχές κοινωνικής πρόνοιας σε είδος και σε χρήμα και εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 202 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 9 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025. Η αύξηση αυτή οφείλεται, κυρίως, στη σχεδιαζόμενη αύξηση του επιδόματος θέρμανσης από 84 εκατ. ευρώ σε 100 εκατ. ευρώ».

Στο πακέτο των φοροελαφρύνσεων περιλαμβάνεται ακόμη και μια σειρά από παρατάσεις μέτρων, όπως η μείωση του ΦΠΑ σε καφέ, αναψυκτικά, μεταφορές, κινηματογράφους, τουριστικά πακέτα, γυμναστήρια, σχολές χορού στον συντελεστή 13%.

Από το προσχέδιο απουσιάζει η μείωση του ΕΝΦΙΑ για το 2022, καθώς η 18μελής επιτροπή που έχει συσταθεί στο υπουργείο Οικονομικών δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα την κατάρτιση του σχεδίου για τον φόρο με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες, ο οποίος από του χρόνου θα ενσωματώσει και τον συμπληρωματικό φόρο.

Ψίχουλα η “αύξηση”

Επίσης, προβλέπεται η αύξηση 2% του κατώτατου μισθού, ο οποίος από τα 650 ευρώ σήμερα θα διαμορφωθεί στις αρχές του έτους στα 663 ευρώ.

Όπως σημειώνουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, το τελικό κείμενο του προϋπολογισμού, που θα κατατεθεί στις 21 Νοεμβρίου, δεν θα μοιάζει ούτε στο ελάχιστο με το σημερινό προσχέδιο, καθώς στο ενδιάμεσο θα έχει αποτυπωθεί με μεγαλύτερη σαφήνεια η πορεία του προϋπολογισμού.

Μάλιστα, οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως, σε περίπτωση που η ανάπτυξη της οικονομίας κινηθεί σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα, τότε δεν αποκλείεται το τελικό κείμενο που θα τεθεί προς ψήφιση να περιλαμβάνει και πρόσθετες φοροελαφρύνσεις, με έμφαση στα ευάλωτα νοικοκυριά.

Παρεμβάσεις για την πανδημία

Αξιοσημείωτο είναι ότι στο προσχέδιο επισημαίνεται πως για το τέταρτο τρίμηνο του 2021 και το έτος 2022 οι κυριότερες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας εστιάζονται στις ακόλουθες:

–Μειώνεται το ποσοστό επιστροφής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών ανάλογα με την πτώση των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης.

Το συνολικό κόστος του μέτρου ανέρχεται σε 1.230 εκατ. ευρώ, εκ του οποίου 1.093 εκατ. ευρώ είναι το δημοσιονομικό κόστος από τη μη επιστροφή ποσοστού των επιστρεπτέων προκαταβολών που χορηγήθηκαν εντός του 2020 και 137 εκατ. ευρώ από τη μη επιστροφή ποσοστού των επιστρεπτέων προκαταβολών που χορηγήθηκαν εντός του 2021. Το σύνολο του κόστους επιβαρύνει δημοσιονομικά το έτος 2021 με την έκδοση των σχετικών αποφάσεων.

Από τα 1.230 εκατ. ευρώ, τα 569 εκατ. ευρώ που αφορούσαν τη μη αποπληρωμή ενός ποσοστού των τριών πρώτων κύκλων της επιστρεπτέας προκαταβολής είχαν προβλεφθεί στο ΜΠΔΣ 2022 – 2025, συνεπώς το κόστος των επιπλέον μειώσεων ανέρχεται σε 661 εκατ. ευρώ.

-Επεκτείνεται το πρόγραμμα «Γέφυρα» επιδότησης δόσεων δανείων νοικοκυριών που επλήγησαν από την πανδημία για τρεις μήνες εντός του 2021. Το δημοσιονομικό κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε 241 εκατ. ευρώ για το 2021.

-Επεκτείνεται το πρόγραμμα Συν-Εργασία έως το τέλος του 2021. Το δημοσιονομικό κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε 176 εκατ. ευρώ για το 2021 και 32 εκατ. ευρώ για

το 2022.

-Επεκτείνεται το πρόγραμμα των 100.000 νέων θέσεων εργασίας για άλλες 50.000 νέες θέσεις μέχρι εξαντλήσεώς τους. Το δημοσιονομικό κόστος του προγράμματος εκτιμάται σε 296 εκατ. ευρώ για το 2021 και 186 εκατ. ευρώ για το 2022.

Επεκτείνεται το πρόγραμμα επιδότησης κενών θέσεων στον πολιτισμό έως τον Δεκέμβριο του 2021. Το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 35 εκατ. ευρώ για το 2021 και 5 εκατ.

ευρώ για το 2022.

Επιπλέον τους επόμενους μήνες οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να ωφελούνται:

● Από το πρόγραμμα «Γέφυρα 2» για την επιδότηση δανείων νομικών προσώπων, δημοσιονομικού κόστους 224 εκατ. ευρώ για το 2021 και 61 εκατ. ευρώ για το 2022,

● Από τη μειωμένη προκαταβολή φόρου εισοδήματος (70% για τα νομικά πρόσωπα και 55% για τα φυσικά πρόσωπα – επιτηδευματίες), με δημοσιονομικό κόστος 953 εκατ. ευρώ για το 2021.

● Από την εκταμίευση των υπολειπόμενων ποσών από τις επιχορηγήσεις των προγραμμάτων στήριξης των κλάδων της εστίασης, του τουρισμού, των γυμναστηρίων και λοιπών κλάδων μέσω ΠΔΕ, εκτιμώμενου ύψους 540 εκατ. ευρώ για το 2021.

● Από το εγγυοδοτικό πρόγραμμα πολύ μικρών επιχειρήσεων, συνολικού ύψους 450 εκατ. ευρώ.

Σενάρια περί ανάκαμψης

Για να υπάρξουν νέες ελαφρύνσεις θα πρέπει να συνυπολογιστεί η δυναμική της ανάκαμψης τη φετινή χρονιά. Ήδη από το 3,6% ο πήχης έχει ανέβει στο 6,1%, αλλά, όπως εκτιμούν στο οικονομικό επιτελείο, έχει τις προοπτικές να πάει υψηλότερα, ακόμα και πάνω από το 7%.

Το κρίσιμο σε αυτήν την περίπτωση είναι να μετρηθεί το μόνιμο αποτύπωμα στο ΑΕΠ, το οποίο μπορεί να μεταφερθεί στην επόμενη χρονιά και να σπρώξει τον πήχη πάνω από το 4,5%, που προβλέπει επί του παρόντος το προσχέδιο.

Αν η επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης πιστωθεί στην αύξηση των εξαγωγών ή των επενδύσεων και όχι απλώς στην κατανάλωση, τότε στο υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμοι να αναπροσαρμόσουν αναλόγως και τις προβλέψεις για το ΑΕΠ του 2022.

Τι πληρώνουμε, τι γλυτώνουμε

Προσώρας το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προβλέπει ότι το ερχόμενο έτος (2022), θα εισπράξει 4,1 δισ. ευρώ περισσότερους φόρους από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Η αύξηση των εισοδημάτων και η τόνωση της κατανάλωσης αναμένεται να ανεβάσουν το επόμενο έτος τα φορολογικά έσοδα στα 49,519 δισεκατομμύρια ευρώ από 45,44 δισεκατομμύρια ευρώ που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν φέτος. Ειδικότερα η αύξηση των φοροεσόδων το επόμενο έτος θα προέλθει κυρίως από:

–Τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων καθώς οι εισπράξεις θα ανέλθουν σε 14,891 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 1,939 δισεκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2021.

Τα φυσικά πρόσωπα θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για τα εισοδήματά τους που συνολικά θα φθάσει τα 10,111 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 651 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα σε σχέση με φέτος, ενώ οι εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 3,595 δισεκατομμύρια ευρώ και θα είναι αυξημένα κατά 1,247 δισεκατομμύρια ευρώ σε σχέση με φέτος.

-Τις εισπράξεις του ΦΠΑ, που εκτιμάται ότι θα είναι αυξημένες κατά 1,577 δισεκατομμύρια ευρώ σε σχέση με φέτος και με το συνολικό ποσό να διαμορφώνεται σε 18,752 δισεκατομμύρια ευρώ.

-Τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης με επιπλέον εισπράξεις 578 εκατομμύρια ευρώ και συνολικά 7,049 δισεκατομμύρια ευρώ.

Οι απώλειες εσόδων

Τα παραπάνω αυξημένα έσοδα θα πρέπει να αντισταθμίσουν τις απώλειες που θα προέλθουν από:

● Την επέκταση της μείωσης κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών.

● Τη μόνιμη μείωση του φορολογικού συντελεστή νομικών προσώπων από το 24% στο 22%.

● Την αναστολή πληρωμής του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης, έως τον Ιούνιο του 2022.

● Τη μείωση του τέλους συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας, από 12% έως 20% που κυμαίνεται σήμερα, στο 10% και κατάργηση για νέους έως 29 ετών, από την 1η Ιανουαρίου 2022.

● Τη μείωση ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή, από το 13% στο 6%.

Φοροκίνητρα

Για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής έχουν σχεδιαστεί τα εξής μέτρα:

Φορολογικά κίνητρα για την περαιτέρω αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Από τον Ιανουάριο του 2022 και έως το 2025, το 30% των δαπανών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής προς συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους, και μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως, εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών προσώπων.
Αναμόρφωση του πλαισίου της φορο-λοταρίας. Θα δίνεται διαφορετική στάθμιση, ανάλογα με το ποσοστό του εισοδήματος που καταναλώνεται και με το οικογενειακό εισόδημα.
Φορολογικά κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων, τα οποία περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Νόμου που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης για δαπάνες που αφορούν πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση.

από topontiki