Ο αγώνας των ΗΠΑ αποδεικνύει ότι η δημοκρατία είναι ανεκτίμητη

 

Γράφει ο Daniel Twining

Οι αυταρχικοί σε όλο τον κόσμο απολάμβαναν το χάος που ξέσπασε στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου: οι ανίκανα διοικούμενες Ηνωμένες Πολιτείες, σε αντίθεση με τον ίδιο τον εαυτό τους, θα ήταν σίγουρα σε δυσκολία να βεβαιώσουν την ηγεσία τους σε μια ελεύθερη και ανοιχτή διεθνή τάξη. Ωστόσο, αν το δει κανείς πιο στενά, οι αυταρχικοί δεν έχουν πολλά να γιορτάσουν.

Τα γεγονότα στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξαν ότι οι δημοκρατίες είναι αυτοδιορθωνόμενες και ανθεκτικές επειδή εκχωρούν εξουσία σε θεσμούς και όχι σε ηγέτες. Αντί να παραδοθούν στην πολιτική βία μιας περιθωριακής μειονότητας, οι αντιπροσωπευτικοί θεσμοί υποστήριξαν την βούληση της πλειοψηφίας των Αμερικανών ψηφοφόρων.

Η αποτυχία ανατροπής της συνταγματικής τάξης στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πιστοποίηση του Κογκρέσου για τη νίκη του εκλεγμένου προέδρου Τζο Μπάιντεν, και η επερχόμενη μεταβίβαση εξουσίας από τους Ρεπουμπλικάνους στους Δημοκρατικούς τόσο στον Λευκό Οίκο όσο και στην Γερουσία στις 20 Ιανουαρίου αποδεικνύουν όχι ότι οι δημοκρατικοί θεσμοί δεν έχουν αξία αλλά ότι είναι ανεκτίμητοι -και ότι στην πραγματικότητα ενισχύουν την στρατηγική ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ. Οι επιπτώσεις της εξωτερικής πολιτικής της δημοκρατικής ανανέωσης των Ηνωμένων Πολιτειών θα πρέπει να κάνουν τους αυταρχικούς στο εξωτερικό λιγότερο σίγουρους παρά νευρικούς.

Η δημοκρατία δεν θεραπεύει όλα τα κακά, αλλά οι θεσμοί της είναι ένα προπύργιο ενάντια στην κυριαρχία του όχλου, τον εμφύλιο πόλεμο, και την τυραννία. Είναι ενοχλητικό και ανησυχητικό το ότι μια ομάδα βίαιων διαδηλωτών εισέβαλε στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ επειδή ο υποψήφιός τους έχασε σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Αλλά είναι ενδεικτικό επίσης ότι το Κογκρέσο επανήλθε μέσα σε λίγες ώρες για να πιστοποιήσει τη νίκη του Μπάιντεν με συντριπτική πλειοψηφία.

Οι δημοκρατικοί θεσμοί των ΗΠΑ λειτουργούν. Ο πιο ισχυρός άνθρωπος στον κόσμο θα παραιτηθεί από την εξουσία στις 20 Ιανουαρίου και θα παραχωρήσει τη νέα ηγεσία που επέλεξε ο αμερικανικός λαός. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξακολουθεί να ελέγχει τις δυνάμεις ασφαλείας των ΗΠΑ, το Υπουργείο Οικονομικών και άλλα μέσα εξουσίας που στην Κίνα ή την Ρωσία θα του επέτρεπαν να κυβερνήσει επ' αόριστον. Σύμφωνα με το αμερικανικό σύστημα της συνταγματικής τάξης, ελέγχων και ισορροπιών (checks and balances) και κράτους δικαίου, δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να παραμείνει στην εξουσία. Η προεδρία του είναι ένα μάθημα στα όρια της διακυβέρνησης των αυταρχικών. Κινέζοι και Ρώσοι παρατηρητές ίσως αναρωτιούνται: εάν οι Αμερικανοί μπορούν να επιλέξουν νέους ηγέτες για να σχεδιάσουν μια πιο εποικοδομητική πορεία, γιατί δεν μπορούν κι εκείνοι;

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο ελεύθερος Τύπος, τα ανεξάρτητα δικαστήρια, ο πολιτικός ακτιβισμός, η εποπτεία από το Κογκρέσο και τα δικαιώματα των πολιτειών έχουν συμβάλει στην τήρηση του νόμου. Η εμπειρία έχει αποδείξει ότι η δημοκρατία δεν αποτελείται κυρίως από τους ελιγμούς των πολιτικών ελίτ, αλλά από την λειτουργία ενός ολόκληρου συστήματος -ένα σύστημα που θέτει τους πολίτες στο κέντρο του. Καταπιεσμένοι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, από την Βενεζουέλα έως το Ιράν και μέχρι την Λευκορωσία, μόνο επιθυμούν ένα τέτοιο σύστημα.

Διαβάστε την συνέχεια στο foreignaffairs