Το τρίγωνο του διαβόλου και ο χρυσός της Άγκυρας

 Γράφει ο Γιώργος Ηλιόπουλος

Με την είσοδο στο τελευταίο δίμηνο του 2020, η Τουρκία επιχειρεί απεγνωσμένα να αντιμετωπίσει την είσοδό της σε ένα χρηματοοικονομικό Τρίγωνο του Διαβόλου, με κορυφές τα επιτόκια της κεντρικής της τράπεζας, τον πληθωρισμό (αν και επίσημα 11,90%, ο πραγματικός κινείται προς το 40%) και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες.

Στις αρχές Νοεμβρίου η τουρκική λίρα διασπά το όριο του 8,5:1 στην σχέση της με το αμερικανικό δολάριο και το ανάλογο του 10:1 προς το ευρωπαϊκό κοινό νόμισμα, έχοντας υποτιμηθεί κατά 30% και 35% αντίστοιχα από τις αρχές του έτους. Επιπλέον η ισοτιμία 10:1 προς ευρωπαϊκό κοινό νόμισμα εμπεριέχει και μία συμβολική σημασία για την τουρκική κοινή γνώμη, την επιχειρηματική κοινότητα και τους οικονομολόγους, κυρίως λόγω των καθαρά ψυχολογικών της επιπτώσεων.

Η συνεχής άνοδος του συναλλαγματικού κινδύνου και μάλιστα σε εξαιρετικά επικίνδυνα επίπεδα, συμπίπτει με μία περίοδο όπου ο Τούρκος πρόεδρος εκπαραθυρώνει με προεδρικό διάταγμα τον κεντρικό του τραπεζίτη, σε μία απελπισμένη απόπειρα να αποποιηθεί τις οποιεσδήποτε ευθύνες για την καταστροφική διαχείριση της κρίσης. Επιπλέον μία ημέρα αργότερα παραιτείται και ο υπουργός Οικονομικών, γαμβρός του Ερντογάν και φερέφωνό του Αλμπαϊράκ, γεγονός που προδίδει πως οι κινήσεις στο οικονομικό επιτελείο στοχεύουν σε πρώτη φάση τουλάχιστον στην στήριξη του νομίσματος.

Στο μέτωπο του πληθωρισμού, ενώ ο επίσημος δίδεται στο 11,90%, ο πραγματικός σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, κινείται προς τα επίπεδα του 40% από τις αρχές του 2019, δεδομένο που τοποθετεί την χώρα στις 10 πρώτες ανά την υφήλιο, που επιχειρούν να επιβιώσουν σε περιβάλλον υπερπληθωρισμού. Παρά το γεγονός ότι η συνεχής υποτίμηση του νομίσματος επηρεάζει αρνητικά τον χρόνιο υψηλό πληθωρισμό, όπως και την επιχειρηματική δραστηριότητα στην χώρα, ο Τούρκος πρόεδρος εμμένει σχεδόν παρανοϊκά στις επιλογές των χαμηλών επιτοκίων.

Πρόκειται για το μοναδικό ίσως πεδίο στο οποίο δεν συμπεριφέρεται απρόβλεπτα, έχοντας συχνά δαιμονοποιήσει τα επιτόκια και την αξιοποίησή τους στην μάχη κατά του πληθωρισμού. Η αλλοπρόσαλλη στάση του διατηρεί τα επιτόκια (10,25%) σε επίπεδα αισθητά χαμηλότερα από τον επίσημο πληθωρισμό παρά την τελευταία τους αύξηση, αν και ο υπουργός Οικονομικών Αλμπαϊράκ, επιμένει έως την τελευταία στιγμή (παραιτείται στις 8 Νοεμβρίου) πως η χώρα έχει την ανάγκη ενός ανταγωνιστικού νομίσματος για την διεύρυνση των εξαγωγών της.

Από την άλλη πλευρά και οι δύο όμως αγνοούν επιδεικτικά το γεγονός ότι λόγου χάρη στην αυτοκινητοβιομηχανία, στον τομέα παραγωγής υφασμάτων ή στον κλάδο των ηλεκτρικών συσκευών, οι πρώτες ύλες, όπως και τα βασικά εξαρτήματα και διατάξεις, εισάγονται και εξοφλούνται πάντοτε σε συνάλλαγμα, ενώ το ίδιο καθεστώς επικρατεί και στον τομέα της ενέργειας.

Χρυσός, η τελευταία γραμμή άμυνας;

Στις 30 Ιουνίου του 2020 τα τουρκικά αποθέματα σε χρυσό φτάνουν τους 583 τόνους, αν και κατά το τρίτο τρίμηνο μειώνονται κατά 23, που ρευστοποιούνται για την στήριξη του τουρκικού νομίσματος στις αγορές συναλλάγματος. Η μοναδική άλλη χώρα που προβαίνει σε μείωση των αποθεμάτων χρυσού στην ίδια περίοδο (αν και για διαφορετικούς λόγους) είναι το Ουζμπεκιστάν που ρευστοποιεί 35 τόνους. Με βάση την τιμή του χρυσού στις 30 Σεπτεμβρίου του 2020, που διαμορφώνεται σε 75.079,77 δολάρια ανά κιλό, η αξία των 560 τόνων φτάνει τα 42 δισ.

Διαβάστε την συνέχεια στο slpress