Οι ανεπιθύμητοι πόλεμοι

 

Γράφει ο  Robert Malley

Ο πόλεμος που τώρα φαίνεται να είναι πιο επικείμενος, είναι ένας πόλεμος που κανείς δεν θέλει. Κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Ντόναλντ Τραμπ καταφερόταν ενάντια στην εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών στους πολέμους της Μέσης Ανατολής και από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του δεν άλλαξε τον τόνο του. Το Ιράν δεν ενδιαφέρεται για μια ευρεία σύγκρουση την οποία γνωρίζει ότι δεν θα μπορούσε να κερδίσει.

Το Ισραήλ είναι ικανοποιημένο με μετρημένες επιχειρήσεις στο Ιράκ, τον Λίβανο, την Συρία και την Γάζα, αλλά φοβάται μια μεγαλύτερη αντιπαράθεση που θα μπορούσε να το εκθέσει σε χιλιάδες πυραύλους. Η Σαουδική Αραβία είναι αποφασισμένη να αντιδράσει ενάντια στο Ιράν, αλλά χωρίς να το αντιμετωπίσει στρατιωτικά. Ωστόσο, οι συνθήκες για έναν ολοκληρωτικό πόλεμο στη Μέση Ανατολή είναι πιο ώριμες από ό, τι οποτεδήποτε άλλοτε στην πρόσφατη μνήμη.

Τουφέκια και ρήξεις: Χούθι επαναστάτες στην Sanaa της Υεμένης, τον Δεκέμβριο του 2018. Hani Al-Ansi / Picture Alliance / dpa / AP Images

--------------------------------------------------

Μια σύγκρουση θα μπορούσε να ξεσπάσει σε οποιοδήποτε από πολλά μέρη για οποιονδήποτε από πολλούς λόγους. Σκεφτείτε την επίθεση της 14ης Σεπτεμβρίου [1] στις εγκαταστάσεις πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας: Θα μπορούσε θεωρητικά να διαπράχθηκε από τους Χούθι, μια ομάδα ανταρτών της Υεμένης, ως κομμάτι του πολέμου τους με το βασίλειο˙ από το Ιράν, ως απάντηση στις εξουθενωτικές κυρώσεις των ΗΠΑ˙ ή από μια υποστηριζόμενη από το Ιράν σιιτική πολιτοφυλακή στο Ιράκ. Εάν η Ουάσινγκτον αποφάσιζε να αναλάβει στρατιωτική δράση εναντίον της Τεχεράνης, αυτό θα μπορούσε με την σειρά του να οδηγήσει σε αντίποινα του Ιράν εναντίον των συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών στον Κόλπο, μια επίθεση από την Χεζμπολάχ στο Ισραήλ, ή μια επιχείρηση σιιτικής πολιτοφυλακής [2] κατά προσωπικού των ΗΠΑ στο Ιράκ. Ομοίως, οι ισραηλινές επιχειρήσεις εναντίον συμμάχων των Ιρανών οπουδήποτε στη Μέση Ανατολή θα μπορούσαν να προκαλέσουν αλυσιδωτή αντίδραση σε ολόκληρη την περιοχή. Επειδή οποιαδήποτε εξέλιξη οπουδήποτε στην περιοχή μπορεί να έχει κύματα επιπτώσεων παντού, η επισταμένη συγκράτηση μιας κρίσης γίνεται γρήγορα μια άσκηση ματαιοπονίας.

Όσον αφορά τη Μέση Ανατολή, ο Tip O'Neill, ο θρυλικός Δημοκρατικός πολιτικός, το είπε ανάποδα: Όλη η πολιτική –ιδίως η τοπική πολιτική– είναι διεθνής. Στην Υεμένη, ένας πόλεμος που έβαλε τους Χούθι, που έως όχι πολύ καιρό πριν ήταν μια σχετικά συνηθισμένη επαναστατική ομάδα, εναντίον μιας εξουθενωμένης κεντρικής κυβέρνησης στο φτωχότερο έθνος της περιοχής, ένα έθνος του οποίου οι προηγούμενες εσωτερικές συγκρούσεις μόλις που άγγιζαν την προσοχή του κόσμου, έχει γίνει σημείο εστίασης για την ιρανο- σαουδική αντιπαλότητα. Έχει επίσης γίνει ένα πιθανό έναυσμα για βαθύτερη στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ. Η καταστολή από το συριακό καθεστώς μιας λαϊκής εξέγερσης, πολύ πιο βάναυσης από προηγούμενες καταστολές, αλλά σχεδόν η πρώτη στην σύγχρονη ιστορία της περιοχής ή ακόμη και της Συρίας, μετατράπηκε σε μια διεθνή αντιπαράθεση που τράβηξε μέσα της δώδεκα χώρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον μεγαλύτερο αριθμό Ρώσων που σκοτώθηκαν ποτέ από τις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει ωθήσει την Ρωσία και την Τουρκία και το Ιράν και το Ισραήλ στο χείλος του πολέμου. Οι εσωτερικές διαμάχες στην Λιβύη [3] ρούφηξαν όχι μόνο την Αίγυπτο, το Κατάρ, την Σαουδική Αραβία, την Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), αλλά και την Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

από foreignaffairs