Το «κύκνειο άσμα» της Μέρκελ - Βρίσκει τοίχο η στροφή της για το ταμείο ανάκαμψης

Γράφει η Θέα Μανούρα

Έκκληση για τη δημιουργία ενός «ισχυρού και αποτελεσματικού» ευρωπαϊκού ταμείου ανάκαμψης διατύπωσαν η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ και ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν αναδεικνύοντας την ανάγκη οι διαπραγματεύσεις να ολοκληρωθούν εντός του τρέχοντος μήνα, στην πρώτη διά ζώσης συνάντηση των δυο ηγετών μετά την πανδημία. 

Μόλις δύο ημέρες πριν από την ανάληψη της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από τη Γερμανία οι δύο ηγέτες είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν όλα τα θέματα που απασχολούν τόσο τις διμερείς όσο και τις ευρωπαϊκές και διεθνείς σχέσεις, με το ταμείο ανάκαμψης και τις εξελίξεις στη Λιβύη πολύ ψηλά στην ατζέντα. 

Οι διαπραγματεύσεις για την «τελειοποίηση» του σχεδίου για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας από τις επιπτώσεις της πανδημίας της Covid-19 παίρνουν συνεχώς παράταση. Η συνεχής μετάθεση της ημερομηνίας για την τελική συμφωνία κάνει τους πολιτικούς αναλυτές να μιλούν για το «κύκνειο άσμα» της Μέρκελ, η οποία, στη δύση της πολιτικής της ζωής, επιθυμεί να αφήσει παρακαταθήκη η οποία – ει δυνατόν – να συμπέσει με τη γερμανική προεδρία στην Ε.Ε. 

Η ίδια η καγκελάριος, σε μία κίνηση που κάποιους ενθουσίασε και σε άλλους προκάλεσε εντύπωση, έκανε στροφή 180 μοιρών από τη σκληρή οικονομική πολιτική την οποία αρέσκεται να ασκεί η κραταιά Γερμανία και συστρατεύτηκε με τον Γάλλο Πρόεδρο και τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου οι οποίες επλήγησαν σοβαρά από την πανδημία. 

Στόχος η αλληλεγγύη

Μιλώντας σε πολλές ευρωπαϊκές εφημερίδες η Μέρκελ αποκάλυψε ότι δεν έχει καμιά αυταπάτη για τις δυσκολίες των επερχόμενων διαπραγματεύσεων. Αφού την έχουν κατηγορήσει συχνά για έλλειψη πολιτικού θάρρους, αυτή τη φορά έσπασε το γερμανικό ταμπού της δημοσιονομικής αλληλεγγύης προτείνοντας μαζί με τον Μακρόν το «σχέδιο - μαμούθ» του ταμείου ανάκαμψης. 

Τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. πλήττονται σε διαφορετικό βαθμό από την πανδημία της Covid-19. Χώρες με υψηλά χρέη, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, έχουν επωμιστεί ήδη ένα «τεράστιο βάρος», ήταν τα λόγια της Μέρκελ. Πρόσθετα δάνεια θα επιδείνωναν τη δημοσιονομική τους κατάσταση, επομένως η παροχή επιχορηγήσεων είναι ένδειξη βοήθειας και αλληλεγγύης.

Η «σιδηρά κυρία», η οποία μέχρι τώρα δεχόταν επικρίσεις για την προσήλωσή της στη δημοσιονομική ορθοδοξία και την αυστηρότητά της, ενδέχεται «να εκμεταλλευτεί αυτή την προεδρία για να διαμορφώσει μια κληρονομιά» σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη. Γνωρίζει ότι έχει να αντιμετωπίσει τους «σκληρούς οικονόμους» της Ένωσης, Ρούτε (Ολλανδία), Λεβέν (Σουηδία), Φρέντερικσεν (Δανία) και Κουρτς (Αυστρία) σε ένα σκληρό μπρα ντε φερ στην επερχόμενη (17-18 Ιουλίου) σύνοδο κορυφής. 

Ο σκληρός Σεμπάστιαν 

Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς εξακολουθεί να απορρίπτει το σχέδιο για επιχορηγήσεις της Ε.Ε. προς επιχειρήσεις και τομείς της οικονομίας που πλήττονται από την πανδημία της Covid-19. Θα πρέπει να αποφευχθεί να μετατραπεί η Ε.Ε. σε «μόνιμη ένωση χρεών» δήλωσε σε άρθρο γνώμης στο γερμανικό πολιτικό περιοδικό «Focus». 

«Η επείγουσα βοήθεια θα πρέπει να έχει σαφή προθεσμία και να δοθεί υπό τη μορφή δανείων αντί επιδοτήσεων. Οι κυβερνήσεις έχουν μεγάλη ευθύνη απέναντι στους φορολογουμένους τους και ήδη πρέπει να επωμιστούν ένα μεγάλο βάρος λόγω της ύφεσης στις ίδιες τους τις χώρες» τονίζει ο Σεμπάστιαν Κουρτς. Της ίδιας άποψης είναι και οι κυβερνήσεις της Δανίας, της Ολλανδίας και της Σουηδίας.

Φόρος εισαγωγών από τρίτες χώρες

Μέρκελ και Μακρόν ανακοίνωσαν ότι κατά τη γερμανική προεδρία της Ε.Ε., που άρχισε την 1η Ιουλίου, θα ξεκινήσει μια Πρωτοβουλία για το Μέλλον που θα ολοκληρωθεί στη γαλλική προεδρία, το πρώτο εξάμηνο του 2022. 

Στο επίκεντρο αυτής της πρωτοβουλίας θα βρίσκεται η ανάπτυξη της ψηφιοποίησης και της ικανότητας να παράγονται αναγκαία φαρμακευτικά προϊόντα, αλλά και η προστασία του κλίματος, ζήτημα το οποίο έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα με το ξαφνικό ξέσπασμα της πανδημίας.

Όπως κατέστησε σαφές η Μέρκελ, η μείωση των ρύπων δεν πρόκειται να γίνει εις βάρος της ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε. Ξεπερνώντας τις ενστάσεις που διατύπωνε στο παρελθόν, η καγκελάριος υιοθέτησε την πρόταση Μακρόν για επιβολή φόρου σε προϊόντα από τρίτες χώρες – σε μία προσπάθεια αύξησης των εσόδων της Ένωσης – οι οποίες εξακολουθούν να επιτρέπουν στη βιομηχανία τους υψηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (Border Adjustment Tax). 

Όπως όμως τόνισε, ο φόρος αυτός θα πρέπει είναι συμβατός με τους κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (WTO).

Κουρτς vs ΔΝΤ

Δάνεια αντί για επιδοτήσεις προτείνει ο Αυστριακός καγκελάριος. Αντιθέτως, δωρεάν επιδοτήσεις παρά δάνεια προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Σε έναν συμβουλευτικό μάλλον ρόλο, το Ταμείο, το οποίο παρακολουθεί τις διαπραγματεύσεις γύρω από το ταμείο ανάκαμψης, τάσσεται υπέρ των δωρεάν επιδοτήσεων. Το ΔΝΤ αναμένει νέες κρίσεις χρέους λόγω της κρίσης του κορωνοϊού και κούρεμα χρεών και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο προτάσσει τη λύση των επιδοτήσεων.

Η επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Γκίτα Γκόπιναθ ήταν ξεκάθαρη μιλώντας στο γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel». «Είναι σημαντικό ένα αξιόλογο μέρος του πακέτου να αποτελείται από επιχορηγήσεις αντί δανείων, διαφορετικά δεν θα ενισχύσει την οικονομική ανάκαμψη. Σε τελική ανάλυση, τα χρήματα προορίζονται για χώρες που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την πανδημία» σημείωσε. 

Η συνέχεια στη σύνοδο κορυφής καταμεσής του καλοκαιριού...

από topontiki