Το ’21 κι εμείς: Μια προγραμματισμένη «αστοχία»

Του Ιωσήφ Σηφάκη*

Ήταν εξ’ αρχής  προφανές ότι θα γιορτάσουμε τα 200 χρόνια του 1821 χωρίς να μιλήσουμε ουσιαστικά για την Επανάσταση, για την σημασία της ως το μέγιστο ιστορικό και πνευματικό γεγονός της νεότερης ιστορίας μας.

Ο προσανατολισμός των δράσεων της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» δίνει το στίγμα «πνίγοντας» και κατακερματίζοντας κυριολεκτικά το θέμα χωρίς να επικεντρώνεται στην ουσία του. Ο σχετικός ιστότοπος (https://www.greece2021.gr/ ) παρουσιάζει τέσσερις άξονες δράσεων εκ των οποίων μόνο ένας έχει άμεση σχέση με το 21. Σαν το γεγονός από μόνο του να μην έφτανε για ένα εθνικό εορτασμό. Έτσι διανθίζεται με χρονολογικές αναδρομές 200 ετών, προσωπικότητες Ελλήνων «που αφήνουν το αποτύπωμα τους στον κόσμο», και το «2021 ως παράθυρο για την Ελλάδα του μέλλοντος» με ρομποτική, κλιματική αλλαγή, βιομηχανική επανάσταση, επανεκκίνηση και όλες τις λέξεις της μόδας.

Είναι αξιοσημείωτο ότι η ιδέα να περάσει η μεγάλη αυτή επέτειος όσο πιο «επιδερμικά» γίνεται όχι μόνο δεν σκανδαλίζει αλλά φαίνεται να βρίσκει σύμφωνους πλείστους όσους έχουν βήμα εκφοράς δημόσιου λόγου: κοινοβουλευτικά κόμματα, επίσημη Εκκλησία, ακαδημαϊκούς δασκάλους, αρθρογράφους κυριακάτικων επιφυλλίδων και λοιπούς διανοούμενους αδέκαστους κήνσορες του δημόσιου βίου.  

Με αυτό το πνεύμα φαίνεται να έχει συμβιβαστεί δυστυχώς, και ένα μέρος της κοινής γνώμης που επί δεκαετίες κατάφεραν να την μάθουν να αισθάνεται άβολα με κάθε τι που έχει να κάνει με το υπερβατικό και το ηρωικό. Κάθε τι που θέλει τον άνθρωπο να ορθώνεται πάνω από τις περιστάσεις και να μην υποκύπτει μοιραία σε κάποιο ντετερμινισμό, οικονομικό, κοινωνικό ή πολιτικό. 

Βέβαια τα διδάγματα του 21 διατυπωμένα απλά και σταράτα από μόνα τους είναι σημαντικότερα και χρησιμότερα από φλύαρες αναλύσεις ειδικών, ευχολόγια και μελλοντολογίες.  Ότι λίγοι αποφασισμένοι ξεκίνησαν ένα λυτρωτικό αγώνα παρά την τότε αντίξοη διεθνή συγκυρία και κατάφεραν να αποτινάξουν τον ζυγό και να δημιουργήσουν το πρώτο εθνικό κράτος στα Βαλκάνια. 

Όμως φαντάζεστε τί θα γινόταν εάν κάναμε ένα σωστό εορτασμό αναστοχαζόμενοι την σημασία αυτού του θαύματος που επετέλεσαν οι ραγιάδες οραματιζόμενοι Ελευθερία; Πολεμώντας τους Τούρκους με εφόδια την πίστη τους στο Θεό και την αγάπη τους στην Πατρίδα;.

Δυστυχώς, με τον μανδύα του προοδευτισμού, οι ελίτ  μας έχουν βαλθεί επί δεκαετίες να αποδομήσουν την Ιστορία, να φθείρουν ουσιώδεις έννοιες και νοηματικές συντεταγμένες..

 Η Ελευθερία έχει πολυδιασπαστεί σε ελευθερίες, εν γένει. Όσο για την Πατρίδα, αυτή την ιερή έννοια από την αρχαιότητα, έμεινε απροστάτευτη να την βρομίζουν κάθε λογής μύγες. Οι «Τούρκοι» που πολέμησαν οι παππούδες μας έγινε η απρόσωπη Οθωμανική αυτοκρατορία. Τέλος η ατράνταχτη πίστη στον Θεό των μπαρουτοκαπνισμένων συντελεστών του θαύματος είναι κάτι που ενοχλεί αφάνταστα τον στείρο ορθολογισμό της χαβιαροαριστεράς και της κοσμοπολίτικης διανόησης.

Το γιουρούσι των αναθεωρητών

Τελευταία φαίνεται ότι με αφορμή αυτή την επέτειο ορισμένοι θέλουν να κάνουν ένα γενικό «γιουρούσι» αναθεωρητισμού και επαναπροσδιορισμού του ιστορικού παρελθόντος και της ιστορικής μας συνείδησης. 

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι αναζωπυρώθηκε από μέλος της Επιτροπής το κατά καιρούς ανάρμοστο κουτσομπολιό, που φέρνει στο φως δήθεν «σκοτεινές» πτυχές της ζωής των αγωνιστών. Επιδεικνύοντας μια γελοία ανεκδοτολογική προσήλωση στα γεγονότα έξω από το ιστορικό τους πλαίσιο, γίνεται  προσπάθεια να αποδειχθεί ότι οι ήρωες του 21 δεν ήταν τίποτα παραπάνω από αλιτήριοι ιδιοτελείς. Έρχονται να τονίσουν ότι ο Καποδίστριας ήταν δικτάτορας, ο Παπαφλέσσας αγύρτης, ο Καραϊσκάκης ένας αθυρόστομος μισογύνης και ο Κολοκοτρώνης ένας φιλάργυρος που συμβιβάστηκε με τους Τούρκους στην πολιορκία της Τρίπολης κλπ. Βέβαια κανείς δεν είχε ισχυριστεί μέχρι τώρα ότι οι αγωνιστές του 21 ήταν άμεμπτοι. Προφανώς αυτό που προέχει και συγκρατούμε είναι το μέγεθος της προσφοράς τους και της αυτοθυσίας τους. 

Εξ άλλου με την ίδια ακριβώς λογική μπορεί κανείς να πει ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν έκφυλος και ότι η Οσία Μαρία η Αιγυπτία ήταν πόρνη. Επίσης ότι ο Περικλής ή ο Ντε Γκολ ήταν δικτάτορες –  επειδή κάποτε συμπεριφέρθηκαν αυταρχικά –  βάζοντας τους έτσι στην ίδια συνομοταξία με άλλους που έμειναν στην ιστορία ακριβώς επειδή ήταν δικτάτορες. 

Τέτοιες μη ολιστικές και στρεβλές, εσκεμμένα μινιμαλιστικές θεωρήσεις υπηρετούν ένα σκοπό.

Την καταβαράθρωση των ιδεωδών που αυτοί οι άνθρωποι με αυτοθυσία υπερασπίστηκαν. Ιδεώδη τα οποία έχει τόσο ανάγκη μια κοινωνία για την συνοχή της και την επιβίωση της απέναντι σε επιβουλές και κινδύνους. Ψάχνουν υποτίθεται για «ιδανικούς ήρωες» για να αποδείξουν ότι ήρωες δεν υπάρχουν. 

Παράλληλα σήμερα πολλοί «αρμόδιοι» προσπαθούν να μας πείσουν ότι δεν υπάρχει ιστορική συνέχεια στο Ελληνικό έθνος και ότι προκύψαμε ως κράτος/έθνος εκ του μη όντος μετά την Ελληνική Επανάσταση. Θα ήθελα εδώ να σταθώ σε μια συνέντευξη δημοσιευμένη στο LIFO στις 26.12.19 του  Άγγλου καθηγητή Ρόντρικ Μπήτον, διακεκριμένου μέλους της Επιτροπής «Ελλάδα 2021».  

Εκεί εξηγεί ότι «η ταυτότητα του ελληνικού έθνους είναι κατασκευασμένη» και ευελπιστεί «ότι με τους εορτασμούς του 2021, οι μύθοι της εθνικής μας αφήγησης θα κατακρημνιστούν». Επίσης μας λέει αυτός ο κύριος ότι ο «εορτασμός της επετείου του 1821 θα είναι μια ευκαιρία για να επανεκτιμηθεί και να επαναξιολογηθεί το παρελθόν». 

Λέει και άλλα πολλά παράξενα όπως  «ο όρος «σκλαβιά» ανήκει πιο πολύ στους περιηγητές και όχι στους ντόπιους. Γιατί ένας οξυδερκής άνθρωπος, όπως ήταν ο Βύρωνας, καταλάβαινε ότι ο μέσος Έλληνας, πολλοί Ρωμιοί τότε της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δεν είχαν καθόλου την αντίληψη της σκλαβιάς». Επίσης λέει «Έχω αρχίσει να προβληματίζομαι σοβαρά μήπως η καθιερωμένη αντίληψη των 400 χρόνων σκλαβιάς δεν ανήκει τόσο στους υπόδουλους Έλληνες αλλά στους ξένους παρατηρητές, που τους την αποδίδουν..». 

Δεν θα σχολίαζα αυτές τις υβριστικές ανοησίες για την ιερή μνήμη αυτών που έδωσαν το είναι τους για να ζούμε ελεύθεροι σήμερα, εάν αυτό τον κύριο δεν τον είχε δεχτεί ο Πρωθυπουργός και δεν του είχε απονείμει το Παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής ο κ. Παυλόπουλος. Λυπάμαι αλλά δεν υπάρχει πια ίχνος ευαισθησίας και αξιοπρέπειας σε αυτόν τον τόπο. Με ποιον «αέρα» έρχεται αυτός ο κύριος να μας πει ότι η σκλαβιά που έζησαν επί 400 χρόνια οι πρόγονοί μας, με τις τόσες και αλλεπάλληλες εξεγέρσεις και κινήματα, ολοκαυτώματα και σφαγές, ήταν απλά μια ιδέα που τους έβαλαν στο κεφάλι ξένοι παρατηρητές και διανοούμενοι;. Γιατί δεν πάει καλύτερα να επαναξιολογήσει το αποικιοκρατικό παρελθόν της πατρίδας του όπου οι αδριάντες των αιμοσταγών δουλεμπόρων και δυναστών των λαών στέκουν ψηλά στα βάθρα τους και στην κοινή συνείδηση; Θα είχε πολλά να ξεπλύνει και να διορθώσει. Όμως στην πατρίδα του δεν σηκώνουν τέτοια αστεία. 

Να αναστοχαστούμε και να εμπνευστούμε 

Ο εορτασμός για τα 200 χρόνια του 21 είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να στοχαστούμε ως λαός από πού ερχόμαστε και πού πηγαίνουμε μέσα από την μοναδική πολυχιλιετή ιστορία μας. Πώς μεγαλουργήσαμε και πώς επιβιώσαμε. Ποιες οι δυνάμεις μας και ποιες οι αδυναμίες μας. Να μεθύσουμε με το αθάνατο κρασί του 21 που έλεγε κι ο Παλαμάς. Να αναβαπτιστεί η συνείδηση στα ιδεώδη της αγάπης της πατρίδας και της πίστης στις δυνάμεις μας για ένα καλύτερο μέλλον 

Βέβαια για τους κυνικούς αποστόλους του «ρεαλισμού» κάθε λυρισμός ηχεί γελοίος, κάθε αναφορά σε πνευματικές αξίες θεωρείται αναχρονιστική. Μια διεθνώς καλά ενορχηστρωμένη χειραγώγηση χτυπά υποκριτικά τα στήθη με απόγνωση – δεν υπάρχει άλλος δρόμος. 

Δυστυχώς δεν φαίνεται να μας προβληματίζει γιατί όλοι αυτοί οι κύριοι κόπτονται τόσο πολύ για το ιστορικό μας παρελθόν. Και εδώ ας μου επιτραπεί να επισημάνω ότι η ανοχή και αναισθησία  της ελληνικής κοινής γνώμης είναι ανησυχητική και τίποτα καλό δεν προοιωνίζεται εν όψει των κινδύνων που απειλούν την χώρα. Ίσως αδυνατούμε να καταλάβουμε ότι εδώ και δεκαετίες η διεθνής αντίδραση έχει αλλάξει ριζικά μεθόδους και πρόσωπο. Παλιότερα τιθάσευαν του λαούς με κανονιοφόρους, πεζοναύτες, τανκς και πραξικοπήματα. Απειλούσαν αυτούς που αντιστέκονταν με φυλακές, εξορίες, φυσική εξόντωση. Είχαμε μάθει να βλέπουμε τον κόσμο σαν ένα παλιό ασπρόμαυρο γουέστερν: από εδώ οι κακοί, στυγνοί και ανήθικοι και από εκεί οι γενναίοι και αδιάφθοροί.

Τώρα αυτά ξεπεράστηκαν μια και η δύναμη της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογίας επιτρέπουν καταρχήν «αναίμακτες» και εξίσου αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Είναι αυτές που στηρίζονται στην παραπληροφόρηση και παραπλάνηση της κοινής γνώμης, στην «πλύση εγκεφάλου», στον οικονομικό και πολιτικό εκβιασμό. Θέλουν να αλλάξουν τις αξίες μας, να δαμάσουν το φρόνημα μας, να γίνουν οι άνθρωποι πειθήνιοι σαν μηχανές και προετοιμάζονται ενεργά γι’ αυτό. Σχεδιάζουν την λωβοτόμηση των συνειδήσεων. Να μην μπορούμε να αντιδράσουμε όταν θα χρειαστεί να μας βάλουν στο «χειρουργικό τραπέζι». Να χάσουμε την αυτοεκτίμηση μας, την πίστη στις δυνάμεις που παίρνει η ψυχή μας από τις ρίζες μας: Nα ξεχάσουμε «Με τι πέτρες τι αίμα και τι σίδερο και τι φωτιά είμαστε καμωμένοι» που λέει ο Ελύτης.

Δυστυχώς, δεν μαθαίνουμε από τα βιώματα μας. Ζούσαμε σε μια νιρβάνα και ήρθε η κρίση να μας ξυπνήσει. Της οποίας την έλευση έκρυβαν επιμελώς και οι εταίροι μας και οι κυβερνώντες. Και όμως ήταν τραγικά προβλέψιμη. Εάν είμαστε έστω και λίγο προνοητικοί δεν θα είχαμε ζήσει αυτό τον εξανδραποδισμό των ανθρώπων και το ξεπούλημα της χώρας. 

Ζούμε σε μια γεωγραφική περιοχή που βρίσκεται στο επίκεντρο διεθνών ανακατατάξεων εδώ και δεκαετίες. Ανακατατάξεων που πήραν σβάρνα την Γιουγκοσλαβία, και όλη την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ποιος το περίμενε ότι μια χώρα όπως η Συρία θα σπαραζόταν από ένα τέτοιο καταστρεπτικό πόλεμο;

Δυστυχώς, δεν μάθαμε τίποτα από το Σκοπιανό. Σε μερικές δεκαετίες κατασκεύασαν τον μύθο του «Μακεδονικού Έθνους» για να κάνουν κράτος αυτό το συνονθύλευμα Σέρβων. Αλβανών και Βουλγάρων. Αλήθεια, πού ήταν τότε οι διαπρεπείς ιστορικοί που έρχονται τώρα να αμφισβητήσουν την ιστορική μας συνέχεια; Να διαρρήξουν τα ιμάτια τους και να καταγγείλουν αυτό το εκτρωματικό και ανυπόστατο κατασκεύασμα; Θα μου πείτε βέβαια γιατί να μιλήσουν αυτοί όταν δια στόματος κ. Τσίπρα λέγεται στις 6 Δεκεμβρίου 2018 το εξής απίστευτο «Ίσως το 2018 να είναι ένα έτος, όπου θα μπορούσαμε να έχουμε μια θετική εξέλιξη σε ένα χρόνιο πρόβλημα, αν η νέα κυβέρνηση των Σκοπίων αποφασίσει να κάνει ουσιαστικά βήματα προς τα μπρος. Αν σταματήσει μια, κατά την άποψή μου, αχρείαστη ρητορική, ότι αποτελούν τους μοναδικούς απόγονους των Μακεδόνων και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αν σταματήσει μια αλυτρωτική ρητορική και ταυτόχρονα αποδεχτεί μια λύση στην ονομασία, αμοιβαία αποδεκτή με τους γείτονες». Δηλαδή ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός όχι μόνο δέχεται ότι οι Σκοπιανοί είναι απόγονοι του Μ. Αλεξάνδρου αλλά συμβιβάζεται εάν μας αναγνωρίσουν μερίδιο σε αυτή την κληρονομιά. Και όμως ένα τόσο μεγάλο ατόπημα για να μην πω τίποτα χειρότερο, όλοι το αντιπαρήλθαν σιωπηρά, ενώ θα έπρεπε ακόμα και οι πέτρες αυτού του τόπου να φώναζαν.

Τέλος όλο αυτό το παιχνίδι με το προσφυγικό δεν φαίνεται να μας έχει αρκούντως προβληματίσει. Ότι ορισμένοι θέλουν πολυπολιτισμικές κοινωνίες χωρίς σύνορα, ένα απρόσωπο συρφετό χωρίς  κοινωνική συνοχή και ενότητα. Ας κατανοήσουμε επί τέλους σε τι αποσκοπεί όλο αυτό το εμπόριο καλών αισθημάτων ισχυρών παραγόντων, όπως ο κ Σόρος και οι περί αυτόν ΜΚΟ. Να πάψουμε να τρέφουμε αυταπάτες  πως επειδή έχουμε το δίκιο με το μέρος μας όλος ο κόσμος θα το αναγνωρίσει και θα μας υποστηρίξει. Να μάθουμε πάνω απ’ όλα να στηριζόμαστε στις δίκες μας δυνάμεις προετοιμάζοντας το μέλλον. Είναι κι’ αυτό ένα μήνυμα από το 21, των γενναίων που μετά από περιπέτειες που δημιούργησαν οι ελπίδες βοήθειας από τους ξένους, στηρίχτηκαν αποκλειστικά στις δίκες τους δυνάμεις για να επιτελέσουν το θαύμα.

Για να αλλάξουν τα πράγματα πρέπει πρώτα να αλλάξουμε εμείς 

Οι μάχες διακυβεύονται κατ’ αρχήν στα πεδία των ιδεών, στις επάλξεις των αξιών. Η εκπόρθηση των συνειδήσεων προοιωνίζεται πάντοτε την αναπόδραστη άδοξη άλωση των πόλεων. Σήμερα περισσότερο παρά ποτέ διαπιστώνουμε πως τα ορατά απλώς έρχονται να επικυρώσουν τα ήδη αοράτως τετελεσμένα..

Το 21 είναι η τρανή απόδειξη ότι η Ελληνική ψυχή μπορεί να επιτελέσει θαυμάσια και υπέροχα, όταν κινούμενη από ιερούς πόθους παλεύει για να ξεπεράσει ακόμη και το ανυπέρβλητο. Αυτή η πνευματικότητα που χαρακτηρίζει το 21 και διαχρονικά το Ελληνικό πνεύμα είναι η κιβωτός μας και η σωτηρία μας. Είναι η πνευματικότητα του Ρήγα, του Κοραή, του Κολοκοτρώνη όταν λέει «Ο Θεός έβαλε την υπογραφή του για τη λευτεριά της Ελλάδας και δεν την παίρνει πίσω». Είναι η δύναμη ψυχής που κινεί το πυρφόρο χέρι των απεγνωσμένων που προτιμούν τον θάνατο από την ατίμωση και την σκλαβιά. Είναι η απόφαση του Παπαφλέσσα όταν πηγαίνει να σκοτωθεί στο Μανιάκι, ύστατη πράξη αντίστασης και εξιλέωσης. 

Ξαναθυμάμαι τον Ελύτη: « Εμείς τη λέμε τη ζωή, πηγαίνουμε μπροστά. Και χαιρετούμε τα πουλιά της που μισεύουνε. Είμαστε από καλή γενιά.».

Αυτές οι μνήμες ας οδηγούν τα βήματα μας. Ας συντηρούν τους δεσμούς που μας ενώνουν φιλίας και αλληλεγγύης, δεσμούς οικογενειακούς, εντοπιότητας, πατριωτικούς. Την προσκόλληση στις παραδόσεις, λαϊκές και θρησκευτικές, τον σεβασμό της μνήμης των προγόνων, την σφυρηλάτηση μιας κοινής εθνικής και κοινωνικής συνείδησης γύρω από τις αξίες που μας εξυψώνουν και μας δυναμώνουν.

Πρέπει να πολεμήσουμε το πνεύμα του αναθεωρητισμού και της μειοδοσίας. Να βρούμε τρόπους να μην περάσει έτσι άδοξα αυτή η επέτειος. Θα είναι ελάχιστος φόρος τιμής στους αγωνιστές μας. Να βρέξει ένα Πνευματικό Eμβατήριο στις ψυχές, να αναντρανίσουν, να βγουν από το φαύλο κύκλο της ολιγωρίας και της αυταπάτης. Να πιστέψουμε στους εαυτούς μας. Να πούμε σύσσωμοι, φτάνει πια. Να δούμε την πραγματικότητα κατά πρόσωπο και να παλέψουμε ενωμένοι για να επιτελέσουμε το θαύμα.

*Ο Ιωσήφ Σηφάκης Είναι διδάκτορας πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ. Είναι μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών, της Γαλλικής Ακαδημίας Τεχνολογιών, της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας, της American Academy of Arts and Sciences και της National Academy of Engineering. Είναι ερευνητής της Πληροφορικής και ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους της επιστήμης της Πληροφορικής, έχοντας λάβει και το βραβείο Turing στην Πληροφορική.

από ardin-rixi, μέσω newshub