Ψάρευαν ψάρια στην… Σαχάρα πριν 5.500 χρόνια!

Η Σαχάρα άρχισε να… στεγνώνει πριν από 7.400 χρόνια…

Του Γιώργου Λεκάκη

Η έρημος της Σαχάρας κάποτε φιλοξενούσε διάφορα είδη ψαριών, όπως τα τιλάπια / tilapia (είδος κιχλιδών) και τα γατόψαρα, τα οποία έτρωγαν τόσο τα ζώα, όσο και οι άνθρωποι!

Απολιθώματα καταδεικνύουν ότι οι πληθυσμοί των ψαριών συρρικνώθηκαν όταν μεταβλήθηκε το κλίμα, που αποξήρανε τις λίμνες και τους βάλτους που κατοικούσαν, γεγονός που μπορεί να ανάγκασε τους ανθρώπους και τα ζώα που βασίζονταν σε αυτά, να αλλάξουν την διατροφή τους.

Πριν από 5.500 χρόνια... εδώ ήταν μια... λίμνη, όπου οι άνθρωποι ψάρευαν...

Ο Savino di Lernia (Πανεπιστήμιο Sapienza Ρώμης) και οι συνάδελφοί του ανέλυσαν απολιθώματα (μεταξύ του 2003-2006), από ένα βραχοκαταφύγιο, το Takarkori, στην νοτιοδυτική Λιβύη. Μέχρι πριν από περίπου 5.500 χρόνια, το σπήλαιο (140 τετραγωνικών μέτρων) ήταν κοντά σε μια μεγάλη λίμνη, καθιστώντας την ιδανική, για αρχαία ανθρώπινη κατοίκηση…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ επίσης: ΠΡΙΝ 10.000 ΧΡΟΝΙΑ

στο ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΑΚΑΡΚΟΡΙ

καλλιεργούσαν και έτρωγαν δημητριακά!!!

Ο di Lernia και η ομάδα του εξέτασαν απολιθώματα που χρονολογούνται από 10.200 έως 4.650 χρόνια πριν από σήμερα, τα οποία ήταν καλά διατηρημένα στο βραχοκαταφύγιο και τις άγονες συνθήκες της σπηλιάς. «Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, η κεντρική Σαχάρα ήταν πολύ πιο υγρή από ό,τι σήμερα. Ήταν ένα περιβάλλον σαν την σαβάνα και υποστήριζε μεγάλα ζώα, όπως ελέφαντες, ίππους και ρινόκερους», λέει.

Εξ αιτίας αυτού, ο di Lernia ανέμενε να βρει πολλά οστά ψαριών στην περιοχή. Παρ' όλα αυτά, λέει ότι ήταν έκπληκτος με το πόσα απολιθώματα βρήκε. Στα απολιθώματα μεταξύ 10.000-8.000 χρόνων, περίπου το 90% του ζωικού υλικού που βρέθηκε, ανήκαν σε ψάρια! Τα σημάδια κοπής στα οστά υποδεικνύουν ότι ήταν ανθρώπινα τρόφιμα.

Ο αριθμός αυτός μειώθηκε δραματικά όταν αναλύθηκαν ζωικά υπολείμματα από το διάστημα 5.900-4.650 χρόνων. Σε αυτήν την χρονική περίοδο, τα οστά ψαριών αποτελούσαν μόνο το 48% των αποθεμάτων. Τα πιο πολλά από τα υπόλοιπα οστά ανήκαν σε θηλαστικά, όπως τα πρόβατα, οι κατσίκες και τα βοοειδή.

Το αρχείο των απολιθωμάτων έδειξε επίσης ότι το περιβάλλον της Σαχάρας άρχισε να… στεγνώνει περίπου πριν από 7.400 χρόνια.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΣΑΧΑΡΑ, ΕΔΩ.

Ένα μεγάλο ποσοστό των απολιθωμάτων από tilapia, που βρέθηκαν από εκείνην την εποχή, προερχόταν από ένα είδος Coptodon zillii, το οποίο μπορεί να αντέξει σκληρότερες συνθήκες. Ταυτόχρονα, παρατηρήθηκε μείωση της αναλογίας των οστών από το Oreochromis niloticus, ένα είδος λιγότερο προσαρμοσμένο στις συνθήκες αυτές.

«Δεν υπάρχουν πολλά μέρη, όπως το Takarkori, που να δείχνουν την αλλαγή της διατροφής του ανθρώπου», λέει ο David Wright (Πανεπιστήμιο του Όσλο Νορβηγίας). «Είναι ένα κομμάτι του παζλ, αλλά ένα σημαντικό, καθώς παλεύουμε με την κατανόηση του πώς οι άνθρωποι μπορούν να προσαρμοστούν σε ακραίες μορφές κλιματικής αλλαγής».

ΠΗΓΗ: Wim van Neer, Francesca Alhaique, Wim Wouters, Katrien Dierickx, Monica Gala, Quentin Goffette, Guido S. Mariani, Andrea Zerboni, Savino di Lernia “Aquatic fauna from the Takarkori rock shelter reveals the Holocene central Saharan climate and palaeohydrography”, PLoS One, DOI: 10.1371 / journal.pone.0228588, 19.2.2020. New Scientist, 19.2.2020. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 20.2.2020.

από arxeion-politismou