H παγωμένη γη λιώνει αποκαλύπτοντας επικίνδυνα κρυμμένα μυστικά

Η φωτογραφία που τράβηξε στις 13 Ιουνίου ο Στέφεν Όλσεν του Κέντρου Ωκεανών και Πάγων του Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Δανίας, η οποία δείχνει σκύλους που σέρνουν έλκηθρα να τρέχουν πάνω στη θάλασσα καθώς περνούν ανάμεσα σε λιωμένους πάγους στο βορειοδυτικό τμήμα της Γροιλανδίας και κάνει το γύρο του κόσμου προκαλώντας σοκ, αποκαλύπτει τον κίνδυνο από το ασυνήθιστο για την εποχή λιώσιμο των πάγων.

Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος 

Ο ερευνητής Στέφεν Όλσεν είχε φτάσει στην περιοχή για μια επιχείρηση ρουτίνας και με σκοπό να ανακτήσει ωκεανογραφικά και μετεωρολογικά εργαλεία, αλλά προς έκπληξή του, δεν μπορούσε να τα εντοπίσει. Και αυτό γιατί η επιφάνεια του πάγου είχε λιώσει, με αποτέλεσμα η περιοχή να θυμίζει πλημμυρισμένο τοπίο.

Η Γροιλανδία είναι ένα μεγάλο νησί με παγετώνες. Η μέση περίοδος τήξης για τη Γροιλανδία διαρκεί από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο, με το μεγαλύτερο μέρος της τήξης να συμβαίνει τον Ιούλιο. Το γεγονός ότι φέτος η μαζική τήξη ξεκίνησε τόσο νωρίς είναι ένα κακό σημάδι, επισημαίνουν οι επιστήμονες και κρούουν τον κώδωνα για ένα νέο δυσάρεστο ρεκόρ. Μάλιστα την περασμένη Πέμπτη, μέσα σε μια ημέρα, εκτιμάται ότι χάθηκαν 2 δισ. τόνοι πάγου!

Η Γροιλανδία συγκρατεί τεράστια αποθέματα πάγου, τα οποία αν λιώσουν εντελώς θα ανεβάσουν την παγκόσμια στάθμη της θάλασσας κατά περισσότερο από έξι μέτρα, κάτι που θα αναγκάσει εκατομμύρια ανθρώπους που κατοικούν σε παράκτιες περιοχές να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.

Οι πρώτοι βέβαια που θα επηρεαστούν είναι οι κοινότητες στη Γροιλανδία, οι οποίες βασίζονται στην ύπαρξη του πάγου για τις μεταφορές τους αλλά και για να κυνηγήσουν ή να ψαρέψουν. Οι άνθρωποι αυτοί θα είναι οι πρώτοι που θα επηρεαστούν, ωστόσο οι επιπτώσεις δεν θα περιοριστούν μόνο σε Γροιλανδία και Βόρεια Αμερική.

Η Ρουθ Μότραμ του Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Δανίας δήλωσε στην Guardian ότι φέτος η αποστολή ανάκτησης οργάνων, που γίνεται μέσω ελκήθρου (παραμένει ο πλέον πρακτικός τρόπος μετακίνησης στην περιοχή τέτοια εποχή του χρόνου) συνάντησε μεγάλους όγκους στάσιμου νερού στον πάγο. «Την περασμένη εβδομάδα είδαμε την έναρξη υψηλών θερμοκρασιών στη Γροιλανδία, και μάλιστα σε μεγάλο μέρος της Αρκτικής, λόγω θερμότερου αέρα που κινείται από τον νότο».

Σύμφωνα με την ίδια, οι συνθήκες αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να λιώσουν πολύ μεγάλοι όγκοι πάγοι. Σημειώνεται πως τέτοιου είδους γεγονότα όπως αυτό που απεικονίζεται στη φωτογραφία κανονικά δεν λαμβάνουν χώρα μέχρι αργότερα το καλοκαίρι, στα τέλη του Ιουνίου ή τον Ιούλιο. Η Μότραμ σημείωσε πως είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς ποιος είναι ο ρόλος της κλιματικής αλλαγής, επειδή, αν και αυτές οι θερμοκρασίες είναι ασυνήθιστες, οι συνθήκες αυτές δεν είναι άνευ προηγουμένου, και είναι δύσκολο να αποδοθεί η ευθύνη μόνο στην κλιματική αλλαγή. Γενικότερα πάντως, είπε πως τα κλιματικά μοντέλα αναμένουν γενικότερη μείωση της διάρκειας της εποχής του θαλάσσιου πάγου γύρω από τη Γροιλανδία, αλλά το πόσο γρήγορα και το πόσο πολύ εξαρτώνται από το πόσο αυξάνεται η θερμοκρασία παγκοσμίως.

Θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου σχεδόν σε ολόκληρο το Αρκτικό ωκεανό και τη Γροιλανδία κατά τον Μάιο έχουν οδηγήσει σε πρώιμη υποχώρηση των πάγων, σημειώνοντας επίπεδο ρεκόρ, σύμφωνα με το US National Snow and Ice Data Centre. Όπως σημείωσε το κέντρο, ο θαλάσσιος πάγος στην Αρκτική τον Μάιο ήταν 12 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, 1,13 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα κάτω από τον μέσο όρο του 1981-2010. Οι θερμοκρασίες στο τέλος του Μαΐου ανά τις ακτές της δυτικής Γροιλανδίας ήταν μέχρι και 7 βαθμούς Κελσίου πάνω από το 1981-2010. «Το λιώσιμο είναι μεγάλο και πολύ» είπε ο Τζέισον Μποξ, κλιματολόγος πάγου στη Γεωλογική Υπηρεσία Δανίας και Γροιλανδίας, στην Washington Post.

Τα μικρόβια που απελευθερώνονται από το λιώσιμο των πάγων

Η παγωμένη γη που τώρα ξεχειλίζει αποκαλύπτει τα κρυμμένα μυστικά της. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να απελευθερώσει αρχαία βακτηρίδια, ιούς και μύκητες από τους παγετώνες. Εάν αυτό συμβεί, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε ασθένειες που δεν υπάρχουν καν εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Ανάλογο περιστατικό, συνέβη σε ένα απομακρυσμένο τμήμα της Σιβηρίας στην Αρκτική. Το καλοκαίρι του 2016 έλιωσε ένα κομμάτι πάγου, αποκαλύπτοντας έναν τάρανδο μολυσμένο με άνθρακα πριν από 75 περίπου χρόνια.

«Οι παγετώνες κρατούν στο εσωτερικό τους, που είναι σκοτεινό και παγωμένο, τα μικρόβια», δήλωσε στο BBC ο εξελικτικός βιολόγος Ζαν Μισέλ Κλαβερί. «Οι παθογόνοι ιοί, που μπορούν να μολύνουν ανθρώπους ή ζώα, διατηρούνται στον πάγο που όταν λιώσει απελευθερώνονται και ενδέχεται να προκαλέσουν παγκόσμιες επιδημίες όπως έχει γίνει και στο παρελθόν», συμπλήρωσε ο καθηγητής.

Οι επιστήμονες που μελετούν εδώ και χρόνια τους πάγους της Αρκτικής και της Ανταρκτικής, ανακάλυψαν μάλιστα τον ιό της γρίπης της Ισπανίας το 1918, ο οποίος σκότωσε 20 έως 40 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Σε μια μελέτη του 2011, ο Μπόρις Ρέβιτς και η Μαρία Ποντόλνογια έγραψαν: «Ως επακόλουθο της τήξης του πάγου, οι φορείς των θανατηφόρων μολύνσεων του 18ου και 19ου αιώνα μπορεί να επανέλθουν, ειδικά κοντά στα νεκροταφεία που θάφτηκαν τα θύματα αυτών των μολύνσεων.

  

Στην προειδοποίηση ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και το επακόλουθο λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής μπορεί να εξαπολύσει τα μικρόβια από την αρχαιότητα που διατηρήθηκαν μέσα σε αυτόν και θα μπορούσαν να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην ανθρωπότητα, προέβη και ο καθηγητής παγκόσμιας ιστορίας με ειδίκευση στο περιβάλλον στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Πίτερ Φράνκοπαν.

Το σκεπτικό του καθηγητή τεκμηριώνεται επιστημονικά, καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός δεν διαθέτει αντισώματα για ένα σημαντικό εύρος βακτηρίων, τα οποία υπήρξαν πριν από εκατομμύρια χρόνια στη Γη, μέρος των οποίων ενδέχεται να εγκλωβίστηκε και να διατηρήθηκε σε καθεστώς απόλυτου παγετού. Μιλάμε για ένα τεράστιο φυσικό «κρυογονικό» εργαστήριο, στο οποίο «φυλάχτηκαν» μικρόβια του μακρινού παρελθόντος.

«Δεν μιλάμε για μία άνοδο της θερμοκρασίας που θα… δυσκολέψει τις διακοπές στις Μαλδίβες, ή νέα κύματα μεταναστών από τις καυτές περιοχές, σε ψυχρότερες, λέει ο Φράνκοπαν. Μιλάμε για το τι θα συμβεί αν ξεπαγώσουν αρχαίοι οργανισμοί, μέσω των οποίων θα απελευθερωθούν βιολογικοί οργανισμοί που είχαν θαφτεί για χιλιάδες, εκατομμύρια χρόνια. Αν συμβεί αυτό, δεν θα είμαστε σε θέση να το αντιμετωπίσουμε», τονίζει χαρακτηριστικά ο καθηγητής. Σύμφωνα με τον ίδιο, στη δεκαετία του 1340, μια μετατόπιση κατά 1,5 βαθμό της θέρμανσης της ατμόσφαιρας της Γης επέτρεψε σε ένα απλό μικρόβιο να εξελιχθεί στον «Μαύρο Θάνατο» την πανούκλα που κατέστρεψε την Ευρασία τον 14ο αιώνα. Σε κάθε περίπτωση το σίγουρο είναι πως η Αρκτική εξαρτάται από εμάς. Και εμείς εξαρτόμαστε από την Αρκτική.

Πηγή