Γλώσσα έχουμε, διδασκαλία δεν έχουμε!

Αιμιλία Λυμπεράκη - Besson*

«Η γλώσσα είναι πατρίδα», Ν. Καζαντζάκης¹ 

Ο ελληνισμός της διασποράς αποτελεί κεφάλαιο διεθνών διαστάσεων για τη χώρα μας. Οι άνθρωποι αυτοί είναι οι πρεσβευτές της χώρας μας σε όλη την υφήλιο και οι ισχυροί δεσμοί που σφυρηλατούνται με τη Μητέρα Πατρίδα αποτελούν δύναμη προώθησης των εθνικών θεμάτων, της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και κουλτούρας, του τουρισμού και της διεθνούς οικονομικής συνεργασίας.

Ακολουθήστε μας στο Facebook Τελευταία Έξοδος 

Ωστόσο, αυτό δεν στηρίζεται από ανάλογες πολιτικές στην παιδεία.

Πρακτικά προβλήματα, ενδεικτικά

Ουκρανία: Η περίπτωση της Ουκρανίας αποκάλυψε σειρά λαθών στη διαχείριση των δομών της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης από την ελληνική πολιτεία.

Ο διορισμός της Συντονίστριας Εκπαίδευσης στη Μαριούπολη πριν από τα τέλη του 2017 έγινε χωρίς αξιολόγηση και διαφάνεια και με κριτήρια που δεν δικαιολογούν την επάρκεια καλής εκτέλεσης του έργου.

Η απόφαση προκάλεσε αντιδράσεις στις Ελληνικές Κοινότητες και στην Ελλάδα και ήταν τόσο προβληματική που ούτε ο εισαγγελέας² κατάφερε να έχει πρόσβαση στα στοιχεία της!

Ρουμανία: Η περίπτωση της Ρουμανίας στην καθυστέρηση και τοποθέτηση, με αδιαφανή κριτήρια, εκπαιδευτικών είναι ενδεικτική για ό,τι συμβαίνει και στις άλλες χώρες. Εως τον Δεκέμβριο του 2017, τα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας, μονάδες εκπαίδευσης αδιαβάθμητες, δεν λειτουργούσαν σωστά!

Υπόμνημα των Ελληνικών Κοινοτήτων Ρουμανίας στις 9/12/2017 αναφέρει ότι την ώρα που διεξάγεται έρευνα από Ελληνες επιστήμονες και Ρουμάνους ακαδημαϊκούς για τη διάσωση της ελληνικής γλώσσας στις ελληνικές κοινότητες, το Συντονιστικό Εκπαίδευσης της Διασποράς υπονόμευε την εκπαιδευτική διαδικασία, ακόμα και την «εθελοντική» διδασκαλία των εκπαιδευτικών!

Γερμανία: Σημαντικά προβλήματα παρατηρήθηκαν και στην άλλη, μεγάλη, Ελληνική Κοινότητα της Γερμανίας, όπως³:

● Καθυστέρηση αποσπάσεων εκπαιδευτικών, με αποτέλεσμα να χαθεί η μισή σχολική χρονιά.

● Μείωση των ήδη μειωμένων επιμισθίων και καθυστέρηση καταβολής τους.

● Αντισυνταγματικά κριτήρια για εκπαιδευτικούς που έχουν συνάψει γάμο με μόνιμο κάτοικο εξωτερικού και μη έγκαιρη προκήρυξη παρατάσεων αυτών.

Γαλλία: Παρόμοια προβλήματα με αυτά της Γερμανίας έχει και η ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Γαλλία. Σε επιστολή του, στις 25/9/2017, προς τον υπουργό Παιδείας, το Δ.Σ. της Ελληνικής Κοινότητας Παρισιού αναφέρει ότι βρέθηκε αντιμέτωπο με το πρόβλημα αποσπάσεων των εκπαιδευτικών στα σχολεία του εξωτερικού, επισημαίνοντας ότι διατίθενται «Πέντε καθηγητές για 498 μαθητές στην ελληνική παροικία στη Γαλλία»⁴!

Γενική εκτίμηση: Η διαχείριση των προβλημάτων της ελληνόγλωσσης παιδείας του απόδημου ελληνισμού από το υπουργείο Παιδείας βρίσκεται πολύ πίσω από τις ανάγκες. Η έλλειψη αποφασιστικότητας και οράματος στην κατεύθυνση επίλυσης των προβλημάτων είναι εμφανής!

Ο βασικός νόμος 4415/2016 έχει καταστρατηγηθεί πλήρως! Ελλειψη αξιοκρατίας, αποσπάσεις με αδιαφανή κριτήρια, συνεχείς παρατάσεις πέραν του νόμου, έλλειψη ελέγχου, πιστοποίησης και αξιολόγησης έργου, αποτελούν τις παραβιάσεις του!

Το μέλλον:  Η διάγνωση, σε βάθος, των νέων συνθηκών που έχουν προκύψει σε όλο τον κόσμο, σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες δυνατότητες της χώρας μας να διατηρήσει τους δεσμούς της με τον απόδημο Ελληνισμό απαιτούν την ολική τροποποίηση του νόμου και την επικαιροποίησή του σε σύγχρονες βάσεις.

Στην ψηφιακή εποχή τού σήμερα, η αναδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης και τα τεχνολογικά μέσα διδασκαλίας που μειώνουν κατακόρυφα το κόστος, όπως ψηφιοποιημένη παιδεία, εξ αποστάσεως διαδραστική διδασκαλία, ηλεκτρονικό οπτικοακουστικό υλικό κ.ά. δείχνουν τον δρόμο μιας νέας αντίληψης για την Παιδεία ως υγιές και διαυγές γέννημα της εποχής.

Συμφωνίες με φορείς των κρατών υποδοχής και των αποδήμων, για την επιτυχία αυτών των μορφών, είναι αναγκαίες.

Η ενίσχυση του προσωπικού των φυσικών διδασκόντων και η τυποποίηση των διαδικασιών αποσπάσεων προσωπικού και διαχείρισης των δομών δεν θα πρέπει να είναι προσωπική υπόθεση του κάθε υπουργού.

Ο τόπος θα ξεκινήσει να βγαίνει από τη γενικευμένη παρακμή που βιώνει και θα περάσει στην επόμενη ιστορική του φάση, όταν με τόλμη αναλάβουν την ευθύνη οι άνθρωποι της εποχής, που έχουν κερδίσει πρώτιστα την εμπιστοσύνη των πολιτών.

* Πτυχιούχος Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας, ΕΚΠΑ, MΒΑ «Στρατηγικές Επικοινωνίας», δημόσιος λειτουργός υπουργείου Παιδείας, Ερευνας & Θρησκευμάτων, εμπειρογνώμονας νέου management HR, Διά Βίου Μάθησης – Απασχόλησης & Ευρωπαϊκών Πολιτικών, ΕΚΔΔΑ, εμπειρογνώμονας Ευρωπαϊκού Προγράμματος ERASMUS Plus, ΙΚΥ, μέλος του Δικτύου ALUMNI, συνεργασίας Ελλάδας-Γαλλίας σε θέματα εκπαίδευσης και επιχειρηματικότητας

[¹] O Νίκος Καζαντζάκης μεταφράζοντας μάς ταξιδεύει στον κόσμο της Παιδικής και Εφηβικής Λογοτεχνίας.  

[²] ΥΠΠΕΘ, ΓΓρ Π-Θ, Δ/νση Παιδείας Ομογενών. Απάντηση στην υπ’ αρ. πρωτ. 53611/1-11-2017 (αρ. πρωτ. ΚΥ 186851/1-11-2017) εισαγγελική παραγγελία που κατέθεσε ο κ. Κ. Γ.

[³] Οι προτάσεις της ΕΛΜΕ Βάδης Βυρτεμβέργης, (11/04/2018) και Κοινές θέσεις της ΕΛΜΕ Βαυαρίας και του ΣΕΠΕ Μονάχου & Περιχώρων «Ο ΠΛΑΤΩΝ».  

[⁴] Πέντε καθηγητές για 498 μαθητές στην ελληνική παροικία στη Γαλλία. 

Πηγή