Εισφορές «παράνοια» που δίνουν συντάξεις πείνας-Πολύ μεγάλες οι αδικίες του Ασφαλιστικού που «τιμωρεί» όσους δουλεύουν πολύ και δηλώνουν τα εισοδήματά τους

Της Αγγελική Μαρίνου

Υ ψηλές εισφορές - χαμηλές συντάξεις είναι το δίπτυχο που επιφυλάσσει η κυβέρνηση σε 2.400.000 συνταξιούχους και 3.000.000 εργαζομένους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Οι ασφαλισμένοι επιβαρύνονται με αυξημένες εισφορές (ειδικά εκείνοι των μεσαίων και των υψηλών εισοδημάτων), χωρίς να λαμβάνουν τις αντίστοιχες παροχές που δικαιούνται. Ετσι, το νέο ασφαλιστικό σύστημα φαίνεται ότι «τιμωρεί» όσους δηλώνουν όλα τα εισοδήματά τους και δουλεύουν πάνω από 35 χρόνια, προς όφελος των χαμηλόμισθων και όσων δηλώνουν μικρά εισοδήματα, για να αποφύγουν φόρους και εισφορές.

Οι ανισότητες σε εισφορές και παροχές με βάση τα δηλούμενα εισοδήματα φαίνονται από το εξής παράδειγμα: χαμηλόμισθος των 586,80 ευρώ καταβάλλει για σύνταξη εισφορά 117,20 ευρώ τον μήνα , για να λάβει σύνταξη 582,13 ευρώ, οπότε μέσα σε επτά χρόνια θα κάνει απόσβεση για τις εισφορές που κατέβαλε. 

Αντίθετα, σε υψηλόμισθο με εισφορά 1.166,60 ευρώ τον μήνα θα αποδοθεί σύνταξη 2.356,14 ευρώ, η οποία, λόγω του πλαφόν, θα περιοριστεί στα 2.000 ευρώ και θα κάνει απόσβεση σε 17 χρόνια από τη συνταξιοδότησή του.

Ολα αυτά δημιουργούν αντικίνητρο για την εμφάνιση των πραγματικών εισοδημάτων στην Εφορία και στον ΕΦΚΑ, καθώς οι ασφαλισμένοι γνωρίζουν πως θα πληρώσουν το 60% του μισθού τους σε φόρους και εισφορές.

Οπως δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης, οι νέες εισφορές για τα υψηλά εισοδήματα είναι αυξημένες, για τα μεσαία εισοδήματα έως 20.000 ευρώ κινούνται περίπου στα ίδια επίπεδα και είναι ευνοϊκές για τα χαμηλότερα εισοδήματα και για όσους είχαν ζημιογόνο χρήση το 2014, που αποτυπώθηκε στη φορολογική δήλωσή τους του 2015. 

«Βεβαίως, όμως, υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις με ανώτατη μηνιαία εισφορά τα 1.589,49 ευρώ, όταν με τις προηγούμενες ασφαλιστικές κατηγορίες το ύψος της μηνιαίας εισφοράς δεν υπερέβαινε τα 724,01 ευρώ. Κατάφωρα αδικημένοι είναι όσοι μισθωτοί με ασφάλιση ΙΚΑ ή άλλο Ταμείο μισθωτών, ΔΕΚΟ, τραπεζών, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ έχουν παράλληλα μπλοκάκι, αφού, χωρίς να υπάρξουν ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ, τους ζητείται να καταβάλουν εισφορές του 2017, με βάση το εισόδημα που απέκτησαν το 2015 από την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος» επεσήμανε ο κ. Κορκίδης.

Στο στόχαστρο

Με βάση το νέο Ασφαλιστικό προωθείται μια μορφή ασφαλιστικής φορολόγησης του εισοδήματος, καθώς από εδώ και στο εξής οι ασφαλιστικές εισφορές θα προκύπτουν από τα εκκαθαρισμένα εισοδήματα των υπόχρεων (διασύνδεση με εισόδημα) και δεν θα καθορίζονται με βάση τα έτη ασφάλισης. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συλλέξει ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, προκύπτει ότι όσοι έχουν ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα από 20.000 ευρώ και άνω θα επωμιστούν το βάρος να καταβάλουν αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές, συγκριτικά με πέρυσι. Ειδικά για εισοδήματα από 40.000 ευρώ και άνω, οι ασφαλιστικές εισφορές μπορεί ακόμα και να διπλασιαστούν, προκαλώντας «έμφραγμα» στους δικαιούχους αυτών των εισοδηματικών κατηγοριών. 

Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση εμπόρου που έως πέρυσι ασφαλιζόταν στην τέταρτη ασφαλιστική κλάση και κατέβαλλε 4.204 ευρώ το έτος ως ασφαλιστικές εισφορές. Τώρα, καλείται να πληρώσει το 20% του εισοδήματός του για τον κλάδο σύνταξης και το 6,95% για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Το 26,95% του εισοδήματός του αντιστοιχεί σε 9.815 ευρώ ετησίως. Αν, μάλιστα, ο ίδιος έμπορος δήλωσε εισόδημα 50.000 ευρώ το 2015, τότε θα καταβάλει 12.510 ευρώ ετήσιες ασφαλιστικές εισφορές φέτος, δηλαδή ποσό τριπλάσιο από το περσινό. 

Οι βασικές κατηγορίες ασφαλισμένων που καλούνται να καταβάλουν «φουσκωμένα» ασφάλιστρα είναι:

■ Οσοι δήλωναν ή θα δηλώνουν εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ τον χρόνο. Η επιβάρυνση θα ανέρχεται σε εισφορές 20% για τον κλάδο της σύνταξης και 6,95% για ασθένεια στα εισοδήματα (χωρίς δηλαδή εισφορές για επικουρικό και εφάπαξ).
■ Οσοι δήλωναν ή δηλώνουν λιγότερα από 7.032 ευρώ (δηλαδή λιγότερα από τα 586,08 ευρώ τον μήνα που είναι το ελάχιστο ασφαλιστέο εισόδημα), αφού θα υποχρεώνονται να πληρώνουν 1.895 ευρώ σε ετήσια βάση ή 158 ευρώ τον μήνα για σύνταξη και ασθένεια, ανεξαρτήτως αν τα εισοδήματά τους κινούνται κάτω από το κατώτατο όριο. 
■ Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που είχαν απώλεια εισοδήματος το 2016, σε σύγκριση με τα εισοδήματα τα οποία είχαν δηλώσει το 2015. Αυτοί καλούνται να πληρώσουν αυξημένα ασφάλιστρα το πρώτο εξάμηνο του 2017 (που έχουν υπολογιστεί με βάση τα εισοδήματα του 2015) και μετά τον Ιούλιο θα ακολουθήσουν συμψηφισμοί.
■ Οσοι έχουν πολλαπλή ασφάλιση είτε λόγω ασφάλισης ιδιότητας (π.χ. δικηγόροι, μηχανικοί που εργάζονται στο Δημόσιο, σε ΔΕΚΟ) είτε λόγω απασχόλησης ως μισθωτοί και, παράλληλα, ως ελεύθεροι επαγγελματίες με συμβάσεις έργου ή ανεξάρτητων υπηρεσιών, αμειβόμενοι με μισθό και με «μπλοκάκι».

Το κόλπο που έβαλε «κόφτη» στα εφάπαξ

Με έναν παραδοσιακό αλλά εγγυημένα αποδοτικό τρόπο κατόρθωσαν η κυβέρνηση και οι δανειστές να βάλουν «κόφτη» στην απονομή εφάπαξ βοηθημάτων. Αυξάνοντας τα όρια ηλικίας (που θεσμοθετήθηκαν με το τρίτο Μνημόνιο), μειώθηκαν οι δικαιούχοι που πληρούν τα νέα, αυξημένα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, άρα και λήψης του εφάπαξ. 

Είναι χαρακτηριστικό πως πέρυσι υποβλήθηκαν μόλις 5.000 αιτήσεις απονομής εφάπαξ, όταν τα προηγούμενα 
χρόνια ήταν τουλάχιστον διπλάσιες.

Ηδη στα «συρτάρια» του ΕΤΕΑΕΠ βρίσκονται πάνω από 72.000 αιτήσεις για εφάπαξ, καθώς από το 2010 και μετά υπήρξε μαζική φυγή δημοσίων υπαλλήλων προς τη σύνταξη, εκτοξεύοντας το ποσό από ανεξόφλητα βοηθήματα στα επίπεδα του 1,3 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ το 2009 οι αιτήσεις απονομής εφάπαξ ήταν 18.985, το 2010 έφτασαν τις 25.288, το 2011 έπεσαν στις 20.789, το 2012 στις 19.669, το 2013 στις 17.324, το 2014 στις 16.902, ενώ από το 2015 και μετά διαπιστώνεται ουσιαστική υποχώρηση αιτήσεων στις 10.569 και 5.072 το 2016.

Εκκρεμότητες

Σήμερα υπάρχουν ακόμα 25.500 αδιάθετα εφάπαξ στο ΤΠΔΥ (Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων), άλλα 7.000 εφάπαξ στο πρώην Ταμείο Ασφάλισης Δημοτικών Κοινοτικών Υπαλλήλων (ΤΑΔΚΥ), ενώ 15.000 είναι τα εφάπαξ που εκκρεμούν και αφορούν ασφαλισμένους από το ΝΑΤ (ναυτικοί) και από το ΤΑΥΤΕΚΩ (ΟΣΕ, ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΕΡΤ, τράπεζες). 

Στα 9.300 έχουν ανέλθει τα αδιάθετα εφάπαξ των επιστημόνων - ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΑ (μηχανικοί, εργολήπτες, γιατροί, δικηγόροι και συμβολαιογράφοι), ενώ 14.000 είναι τα εφάπαξ που εκκρεμούν από το πρώην Ταμείο Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ). 

Επίσης, υπάρχουν άλλα 1.000 εφάπαξ που δεν έχουν διατεθεί σε κληρικούς, εργαζομένους σε επιμελητήρια και σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου.

Υπενθυμίζεται πως ο μέσος χρόνος αναμονής για χορήγηση εφάπαξ ξεπερνά τη διετία, ενώ τα ποσά που δίνονται κυμαίνονται στα επίπεδα των 24.500 ευρώ μεσοσταθμικά.

ΠΗΓΗ: dimokratianews