Η κομματοκρατία ως υποκατάστατο

Η κενότητα της τελευταίας αντιπαράθεσης στη Βουλή, δείχνει απλώς την κορυφή του παγόβουνου. Τσίπρας και Μητσοτάκης αντάλλαξαν ατάκες, χαρακτηρισμούς και σκίτσα, αποφεύγοντας να τοποθετηθούν για τα κρίσιμα. «Λίγο πριν κόψουν κι άλλο μισθούς, συντάξεις και κοινωνικό κράτος, δίνουν στον “αέρα” επιλεκτικά περιπτώσεις φοροδιαφυγής. Φτηνά κυβερνητικά κόλπα». Η δήλωση δεν ανήκει στον Κ. Μητσοτάκη, αλλά στον Δ. Παπαδημούλη και έγινε τον Σεπτέμβρη του 2012. Οι ρόλοι εναλλάσσονται και η ζωή συνεχίζεται…

Ακόμα και ο φανατικότερος κυβερνητικός δεν μπορεί στα σοβαρά να υποστηρίξει ότι «τσακίζεται η διαπλοκή». Άλλωστε και η επίσημη προπαγάνδα δεν λέει ακριβώς αυτό. Υπόσχεται να βάλει μια «τάξη» στο τοπίο, να ανακατέψει λίγο την κουτάλα, να περιοριστεί ο ρόλος ορισμένων, να ρυθμιστεί ξανά ο τρόπος που κλείνονται οι «δουλειές».

Το κύκλωμα «κεντρική κυβέρνηση-χρηματοδοτήσεις και ΕΣΠΑ -τοπικοί κομματάρχες- δήμαρχοι και περιφερειάρχες» καλά κρατεί σε ολόκληρη τη χώρα. Το ρευστό μπορεί να είναι κουτσουρεμένο, αλλά η μηχανή, έστω και με λίγο λάδωμα, δουλεύει κανονικότατα. Με αυτόν και με άλλους, γνωστούς από παλιά, τρόπους το κομματικό σύστημα διαιωνίζεται.

Αυτά που συμβαίνουν όμως σε τοπική κλίμακα, τις εκδουλεύσεις δηλαδή με αντάλλαγμα την πολιτική υποστήριξη, μπορούμε να τα δούμε και στην κλίμακα της χώρας και της σχέσης της με τον ξένο παράγοντα. Βαθιά εξαρτημένο, ετεροκαθοριζόμενο και υπό κηδεμονία το εγχώριο κομματικό σύστημα, πέρα από τους ρόλους που κατανέμονται στο εσωτερικό του.

Μεγάλη απούσα, η κοινωνία. Εξοβελισμένη από την πολιτική σκηνή που κυριαρχείται από αντιπαραθέσεις για το θεαθήναι, αντιλαμβάνεται ότι το παιχνίδι είναι στημένο ενώ η πραγματική κυβέρνηση βρίσκεται στο Hilton, καλωδιωμένη σε απευθείας σύνδεση με Βρυξέλλες, Βερολίνο και Ουάσιγκτον. Όχι μόνο για τα οικονομικά της «αποικίας», αλλά για τον ευρύτερο ρόλο της σε αυτό το σταυροδρόμι του κόσμου.

Ένα πολιτικό-κομματικό σύστημα εντελώς ξεπερασμένο, λοιπόν, παρασιτικό και άχρηστο για την κοινωνία, αφού ούτε «από ατύχημα» δεν εξυπηρετεί κάποια πραγματική της ανάγκη. Είναι φανερό ότι μόνο μέσα από το ξεπέρασμά του μπορεί να προκύψει οποιαδήποτε διέξοδος. Γιατί η κομματοκρατία λειτουργεί σαν υποκατάστατο της δημοκρατίας, καταλαμβάνει τον χώρο της πολιτικής, αποκλείοντας από το προσκήνιο κάθε πραγματική διεργασία έκφρασης των πολιτών.

Η όποια κατά καιρούς Αριστερά κάνει μάλλον σαν να μη βλέπει το πρόβλημα. Όπως τότε, στις πλατείες του 2011, που νόμιζε ότι ο «αποκλεισμός» των κομμάτων αποτελούσε αντιδημοκρατική και αντισυνταγματική εκτροπή! Δεν μπορούσε να δει ότι ήταν απαραίτητος όρος για να μπορέσουν να εκφραστούν αυθεντικά οι συμμετέχοντες, να μην εκτραπεί η πραγματική πολιτική διεργασία σε κομματική παρέλαση της κακιάς ώρας.

Πέντε χρόνια μετά, ένα μεγάλο ριζοσπαστικό δυναμικό σίγουρα πιο «βαρύ», από συσσωρευμένα «τραύματα» αλλά και εμπειρίες, δεν θα αργήσει να αναζητήσει νέους δρόμους χειραφέτησης.