Το θέαμα του Έλληνα Δαβίδ να καταβάλλει τον Ιταλό Γολιάθ προκάλεσε παγκόσμιο θαυμασμό

Από το βιβλίο του Διονύση Χαριτόπουλου, " Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων "

Στις 28 Οκτωβρίου 1940 οι Ιταλοί μπαίνουν στο ελληνικό έδαφος από τα αλβανικά σύνορα, μισή ώρα πριν από την εκπνοή του τελεσιγράφου που επέδωσαν στον Μεταξά. Οι εισβολείς δεν έχουν καμία σχέση με τις γελιογραφίες των ελληνικών εφημερίδων της εποχής. Δεν ήρθαν να αφήσουν τα κόκαλά τους στην Πίνδο · είναι πάνοπλοι, πολεμούν σκληρά και αρχικά έχουν ορισμένες επιτυχίες. 

Οι Βρετανοί, που γνωρίζουν καλά την κατάσταση του Ελληνικού Στρατού, προβλέπουν ελληνική συντριβή. Ο Άγγλος στρατάρχης Μέτλαντ Ουίλσον γράφει: " Η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε κάνει κανενός είδους προετοιμασία στην Ήπειρο για να μπορέσει να αντιμετωπίσει αυτή την επίθεση". Ο αρχιστράτηγος των ελληνικών δυνάμεων Αλέξανδρος Παπάγος μεταθέτει τις ευθύνες στον Μεταξά·" την απρόκλητον ιταλικήν επίθεσιν της 28ης Οκτωβρίου υπέστη η Ελλάς ούσα σχεδόν ανεπιστράτευτος". Και από την πρώτη γραμμή άμυνας ο υποστράτηγος Πετρουτσόπουλος, διευθυντής του Γραφείου Επιχειρήσεων της 8ης Μεραρχίας Ηπείρου, βεβαιώνει πως " η ηγεσία δεν επίστευεν εις την νίκην, αλλά ήθελε να ρίψωμεν μερικούς πυροβολισμούς διά την τιμήν των όπλων ". (Ακρόπολις 28/10/1959) ...

Ο Αμερικανός ανταποκριτής των New York Times στην Ελλάδα, παρακολουθώντας τους Έλληνες στρατιώτες να βαδίζουν προς το Μέτωπο, προλέγει την τύχη τους : " Ήταν νευρώδεις άντρες με λαμπερά μάτια. Οι κακόμοιροι, είπαμε, τι πιθανότητες έχουν μπροστά στον ιταλικό στρατό. Ίσως οι μηχανοκίνητες δυνάμεις των φασιστών να έχουν διανύσει ήδη το 1/3 του δρόμου προς την Αθήνα. Αλλά αυτοί οι μικρόσωμοι Έλληνες, όπως κι ο πληθυσμός των χωριών δεν φαίνονταν να ανησυχούν. Συνέχιζαν το βάδισμα προς Βορρά όλο και βορειότερα".

Όλοι αυτοί δεν υπολόγισαν κάτι.

Τον ελληνικό λαό, που πήρε τον πόλεμο στα χέρια του. Μετά το πρώτο ξάφνιασμα οι Έλληνες αντεπιτίθενται και από τις 22 Νοεμβρίου απωθούν τον εχθρό εκτός των συνόρων τους. Ο πόλεμος μεταφέρεται στην Αλβανία· οι πόλεις καταλαμβάνονται η μία μετά την άλλη. Η θέση των Ιταλών γίνεται όλο και πιο δύσκολη, έως απελπιστική. Τον Δεκέμβριο ο Μουσολίνι ομολογεί την ήττα του: " Τίποτα πια δεν μπορούμε να κάνουμε. Είναι ηλίθιο, είναι γελοίο, αλλά πρεπει να ζητήσουμε ανακωχή με τη μεσολάβηση του Χίτλερ". ( ημερολόγιο Τσιάνο )

Απίστευτο. Μοιάζει με θαύμα. Σε μια παγωμένη Αλβανία, που έχει να δει τόσο βαρύ χειμώνα τουλάχιστον 50 χρόνια, 27 ιταλικές μεραρχίες με συντριπτική υπεροχή σε εφόδια, οπλισμό και αεροπλάνα καταδιώκονται από 15 ελληνικές μεραρχίες όχι μόνο ανεπαρκέστατα οπλισμένες, αλλά και ανεπαρκέστατα ντυμένες. "Οι Έλληνες είναι γυμνοί ", γράφει στην Ιστορία του ο Ρεϊμόν Καρτιέ, που σημαίνει, εκτός από τις πολεμικές απώλειες, και χιλιάδες στρατιώτες με ακρωτηριασμούς από κρυοπαγήματα.

Οι Έλληνες υπερβαίνουν τα παραδεκτά με τον πιο φυσικό τρόπο. Ερήμην της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, που περίμεναν στην Αθήνα την είδηση της παράδοσης - ο Παπάγος ούτε το στρατηγείο του δεν είχε προωθήσει στο Μέτωπο και η πρώτη του επίσκεψη εκεί έγινε μόλις στις 2 Δεκεμβρίου. Ερήμην του στρατηγικού σχεδιασμού - ο στρατηγός Δημήτριος Καθενιώτης ερεύνησε αργότερα να ανακαλύψει μία έστω διαταγή επιθετικού περιεχομένου " να την καρφιτσώσει ", αλλά δεν βρήκε γιατί " το ελληνικό Γενικό Επιτελείο είχε καταλήξει στην ιδέα μιας ηρωικής αντίστασης και ενός γρήγορου, αλλά ένδοξου τέλους ".

Για πρώτη φορά μετά το 1821 η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος · " το θέαμα του Έλληνα Δαβίδ να καταβάλλει τον Ιταλό Γολιάθ προκάλεσε παγκόσμιο θαυμασμό". ( Clogg )

Στη Δύση φουντώνει ξανά ο φιλελληνισμός του περασμένου αιώνα. Στις ΗΠΑ οι σύγχρονοι Έλληνες παρομοιάζονται με αρχαίους θεούς. Ο στρατηγός Σαρλ Ντε Γκολ και οι ελεύθεροι Γάλλοι του παραληρούν: " Ποτέ από την εποχή της Σαλαμίνας η Ελλάδα δεν βρέθηκε σε τέτοιο ύψος". Στα γαλλοϊταλλικά σύνορα αναρτάται μια χιουμοριστική επιγραφή:" Έλληνες στρατιώτες, αλτ! Εδώ αρχίζουν τα γαλλικά σύνορα". (Λάμψας )

Στην Γερμανια έχουν μείνει έκπληκτοι με το ελληνικό φαινόμενο. " Τόσο ο Χίτλερ όσο και οι στρατιωτικοί του κατελήφθησαν από θαυμασμό ", λέει ο χιτλερικός υπουργός Άλμπερτ Σπέερ. " Προσπαθούσαν μόνο να βρουν την ερμηνεία, και ο Χίτλερ, στηριζόμενος στις ρατσιστικές του θεωρίες, τους έλεγε κομπάζοντας ότι οι σημερινοί Έλληνες είναι απόγονοι των Δωριέων, οι οποίοι, κατά τον Χίτλερ πάντα, ήταν Άρειοι και ινδογερμανική φυλή. Στις φλέβες των Ελλήνων έρεε ινδογερμανικό αίμα και οι Δωριείς ήσαν οι θεμελιωτές του γερμανικού πολιτισμού". ( Μαθιόπουλος )

Ο στρατάρχης Ουίλσον δίνει τη δική του εξήγηση: "Εσχημάτισα τότε την εντύπωσιν ότι ο πόλεμος που διεξήγετο εις την Αλβανίαν ήτο πόλεμος λαού ".

Η αιωρούμενη καταγγελία ότι οι μόνιμοι αξιωματικοί δεν πολέμησαν στην Αλβανία είναι παντελώς ανυπόστατη. Αντίθετα με τα κορυφαία στρατιωτικά κλιμάκια, η πλειονότητα των μόνιμων αξιωματικών πολέμησε, τουλάχιστον όσο και οι έφεδροι · και μάλιστα είχε αναλογικά τις μεγαλύτερες απώλειες. Επίσης είναι παράλογο να αντιμετωπίζεται ο Μεταξάς σαν αλλοεθνής που δεν ενδιαφέρθηκε για την άμυνα της χώρας. Ακόμα κι αν του άξιζε δημόσιος στραγγαλισμός για το πνίξιμο των ελευθεριών του Έλληνα πολίτη και το γελοίο καθεστώς που επέβαλε, έκανε ορισμένες προσπάθειες αποφυγής του πολέμου και ορισμένες κινήσεις προετοιμασίας. Σίγουρα δεν ήσαν αυτά που έπρεπε · αλλά ούτε κι ο ίδιος ήταν αυτός που έπρεπε.

* από το βιβλίο του Διονύση Χαριτόπουλου, " Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων "

" Πορεία μεταγωγικών του στρατού στον ποταμό Δεβόλη 

Ο Δημήτρης Χαρισιάδης ως έφεδρος αξιωματικός και επίσημος φωτογράφος του στρατού, απαθανάτισε τη ζωή των στρατιωτών και την επέλαση της ελληνικής στρατιάς στη Βόρεια Ήπειρο.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΑΛΗ ΣΦΕΤΣΟΥ

ΠΗΓΗ: kali.sfetsou