"Καλώς ήρθε το δολλάριο"

κείμενο Νίκος Μπογιόπουλος

Παρότι η κυβέρνηση κράτησε χαμηλούς τόνους, η τηλεφωνική επικοινωνία Ομπάμα - Τσίπρα αποτέλεσε την αφορμή για ορισμένους «παπαγάλους» παλαιάς κοπής (τους ίδιους που πανηγύριζαν είτε κυβερνούσε το ΠΑΣΟΚ, είτε η ΝΔ, είτε και οι δύο μαζί) να ... απελευθερώσουν τον εαυτό τους. Και να αρχίσουν να «πανηγυρίζουν» για το τέλος της λιτότητας...

που θα έρθει λόγω της «στήριξης του Ομπάμα», όπως παλιότερα «πανηγύριζαν» για τον «δημοκράτη» Κλίντον και πιο παλιά για τον «φιλέλληνα» Κάρτερ…

Οι άνθρωποι αυτοί -ευαγγελιστές του Μνημονίου που πασχίζουν σε μια νύχτα να βαφτιστούν «αντιμνημονιακοί»- δεν έχουν καταλάβει τίποτα ούτε από Ιστορία, ούτε από τη διεθνή κατάσταση και τη θέση της Ελλάδας μέσα σ’ αυτήν, ούτε καν από τα νέα δεδομένα που διαμορφώθηκαν με τη ψήφο του λαού στις εκλογές της Κυριακής. Παραμένουν στο παρελθόν (τους) θυμίζοντας τους κομπάρσους εκείνης της παλιάς ελληνικής ταινίας («Καλώς ήρθε το δολάριο») που έτρεχαν τα σάλια τους βλέποντας να κατεβαίνουν στο μόλο «τα ναυτάκια τα ζουμπουρλούδικα» του 6^ου Αμερικάνικού Στόλου.

Επί της ουσίας: Το αμερικάνικο («επεκτατικό») μοντέλο διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης που αντιπαρατίθεται με το γερμανικό («περιοριστικό») μοντέλο, έχει κι αυτό τα δικά του αποτελέσματα. Τα οποία δεν περιορίζονται στους άψυχους στατιστικούς δείκτες. Επεκτείνονται και στη ζωή των πραγματικών, των κανονικών ανθρώπων, στη ζωή του Αμερικανικού λαού.

Ας δούμε, λοιπόν, τι συμβαίνει στις ΗΠΑ, όπου μάλιστα πριν από λίγες μέρες ο Ομπάμα εξήγγειλε το… «τέλος της κρίσης». Ας δούμε πώς επήλθε αυτό το «τέλος της κρίσης»:

·                     Το 2008 κατά την έναρξη της κρίσης και της προεδρικής θητείας του Ομπάμα οι δισεκατομμυριούχοι στις ΗΠΑ (σύμφωνα με το περιοδικό Forbes) αριθµούσαν τους 359 και η περιουσία τους ανερχόταν στο 1,1 τρις δολάρια. Στα έξι χρόνια που πέρασαν, εν μέσω κρίσης, οι δισεκατομμυριούχοι στις ΗΠΑ… αυξήθηκαν και η περιουσία των 400 πλουσιότερων εξ αυτών  (σύμφωνα με τα στοιχεία του Forbes για το 2014) εκτινάχτηκε στα 2,29 τρις δολάρια. Ο πλούτος αυτός - αυξημένος κατά 270 δις δολάρια έναντι του 2013 - αντιστοιχεί στο ΑΕΠ ολόκληρης της Βραζιλίας…

Σημείωση 1η: Την ίδια περίοδο που στις ΗΠΑ οι δισεκατοµµυριούχοι διπλασίασαν τα τρισεκατομμυριά τους, οι Αμερικανοί εργαζόµενοι είδαν να χάνονται περισσότερες από 7 εκατοµµύρια θέσεις εργασίαςκαι να κατάσχονται πάνω από 5 εκατομμύρια κατοικίες από τις τράπεζες. Τις ίδιες τράπεζες που στο πλαίσιο της «επεκτατικής πολιτικής», μόνο μέχρι τον Οκτώβριο του 2010, είχαν επιχορηγηθεί από το αμερικάνικο κράτος (δηλαδή από τις τσέπες των φορολογούμενων) με περισσότερα από 3,3 τρις δολάρια.

Σημείωση 2η: Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2010 για κάθε έναν νέο Αµερικανό δισεκατοµµυριούχο που γεννούσε η πολιτική Ομπάμα αντιστοιχούσαν 130.000 απολυµένοι Αµερικανοί εργάτες…

Σημείωση 3η: Αν η μισή μόνο περιουσία των 400 δισεκατοµµυριούχων των ΗΠΑ που αυξάνεται µε ιλιγγιώδεις ρυθµούς φορολογούνταν με μόλις 10%, τότε (όπως υπολόγισε ο δηµοσιογράφος Πάτρικ Μάρτιν, «Νέα», 11/3/2011) θα εξαφανίζονταν αυτοµάτως τα ελλείµµατα όλων των αµερικανικών πολιτειών. Αλλά κάτι τέτοιο οι Αµερικανοί εργαζόµενοι δεν το είδαν. Ούτε επί Μπους, φυσικά, αλλά ούτε επί Οµπάµα…

·                     Μέσα στο 2009, κατά την έναρξη της κρίσης και στην πιο επώδυνη στιγμή της, σύµφωνα µε το αµερικανικό περιοδικό Fortune και την περίφηµη λίστα «Fortune 500», οι 500 µεγαλύτεροι µονοπωλιακοί όµιλοι των ΗΠΑ αύξησαν τα κέρδη τους κατά 335%. Οι συγκεκριμένοι όµιλοι είδαν την κερδοφορία τους να εκτινάσσεται στα 391 δισεκατομμύρια δολάρια. Το γεγονός συνιστά πραγµατικό άθλο, αν συνυπολογιστεί ότι πρόκειται για τη δεύτερη µμεγαλύτερη άνοδο κερδοφορίας που είχε καταγράψει η λίστα «Fortune 500» στην μέχρι τότε 56ετή ιστορία της.

Σηµείωση 1η: Τη χρονιά που αύξησαν τα κέρδη τους κατά 335%, οι ίδιοι όµιλοι προχώρησαν στην απόλυση 821.000 εργαζοµένων.

Σηµείωση 2η: Σύµφωνα µε το Ίδρυµα Ροκφέλερ, ένας στους πέντε Αµερικανούς εργαζοµένους το 2009 είχε εισοδηµατικές απώλειες τουλάχιστον 25%.

·                     Το 2010 ο επικεφαλής της Bank of America εισέπραξε µπόνους 9 εκατοµµύρια δολάρια. Το µπόνους του προέδρου της Goldman Sachs ήταν 12,6 εκατ. δολάρια συν 2 εκατ. βασικός µισθός. Σύµφωνα µε έρευνα της εφημερίδας Wall Street Journal, τα µπόνους και οι αποδοχές µε τα οποία οι 36 µμεγαλύτεροι χρηματοπιστωτικοί κολοσσοί της Γουόλ Στριτ αντάμειψαν τα στελέχη τους το 2010 ανήλθαν στα 144 δις δολάρια. Επρόκειτο για δεύτερο συνεχόμενο ρεκόρ, αφού την προηγούµενη χρονιά, το 2009, το ποσό που µμοιράστηκαν τα golden boys ήταν 136 δις δολάρια. Στην ίδια έρευνα τονιζόταν ότι τα καθαρά κέρδη της Γουόλ Στριτ εκτιµήθηκαν στα τέλη του 2010 σε πάνω από 61 δις δολάρια.  Σύµφωνα, δε, µε τη Wall Street Journal, οι 25 µμεγαλύτερες χρηματοοικονομικές εταιρείες των ΗΠΑ, από 350 δις δολάρια κέρδη που είχαν το 2007, προ κρίσης, είδαν τα κέρδη τους το 2010 να ανέρχονται σχεδόν στα 420 δις.

Σημείωση 1η: Το ποσό-ρεκόρ των 144 δις δολαρίων σε µμισθούς και µπόνους σηµειώθηκε σε µια περίοδο που υποτίθεται ότι ο Μπάρακ Οµπάµα έχει... κηρύξει πόλεµο κατά των golden boys.

Σημείωση 2^η: Στη χώρα µε τα 144 δις δολάρια που εισπράττουν ως αµοιβές και µπόνους τα στελέχη της Γουόλ Στριτ και τα 420 δις κέρδη των 25 βασικότερων χρηµατοοικονοµικών επιχειρήσεων, ο αριθµός των άστεγων παιδιών που κυριολεκτικά ζουν στους δρόμους ξεπερνά το 1 εκατομμύριο…

Κάπως έτσι ήρθε το… «τέλος της κρίσης» στις ΗΠΑ. Ήρθε:

α) Με τον Στίγκλιτς να καταγράφει ότι το 95% των κερδών που παράχθηκαν από το «μοντέλο Ομπάμα» από το 2009 μέχρι το 2012 στις ΗΠΑ κατέληξαν στο πλουσιότερο 1% του πληθυσμού, και με τον Κρούγκμαν να σημειώνει ότι από αυτά τα κέρδη το 60% πήγε στους μεγιστάνες του πλούτου που αποτελούν το μόλις 0,1% του πληθυσμού.

β) Με περίπου 55 εκατομμύρια Αμερικανοί (σύμφωνα με την Εθνική Ακαδημία Επιστημών) να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, εκ των οποίων 15,5 εκατομμύρια είναι παιδιά. Δηλαδή με περίπου 100 εκατομμύρια, το 1/3 του αμερικανικού πληθυσμού, να αντιμετωπίζουν σοβαρή οικονομική δυσπραγία.

γ) Με πάνω από 50 εκατομμύρια Αμερικανούς να μην έχουν ασφάλεια υγείας και με 50 εκατομμύρια ανθρώπους να σιτίζονται με κουπόνια σίτισης.

δ) Με το μέσο όρο των εσόδων των ανώτερων εισοδηματικά τάξεων στις ΗΠΑ να είναι κατά 400 φορές μεγαλύτερος από το μέσο όρο των αποδοχών των εργαζόμενων στρωμάτων.

Προς όσους, επομένως, θα επιμείνουν να εμφανίζουν το «μοντέλο Ομπάμα» και τη «στήριξη» του Αμερικανού Προέδρου σαν εχέγγυο για την αναστροφή της ανθρωπιστικής κρίσης που μαστίζει την Ελλάδα, έχουμε να θυμίσουμε τα λόγια ενός σημαντικού διανοητή, του Ταρέκ Αλί, ο οποίος με αφορμή τον άλλο τύπου «ανθρωπισμό» του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, εκείνον που επέδειξε στο Ιράκ, έγραφε:

«Ανίκανες να παράσχουν σε σηµαντικά τµήµατα των πληθυσμών τους τα βασικά αναγκαία της καθηµερινής ζωής, όπως είναι η αποτελεσµατική περίθαλψη και η εκπαίδευση, οι ΗΠΑ (…) είναι απίθανο να µπορούν να µετατρέψουν το Ιράκ σε κάποιο κεϊνσιανό παράδεισο»