Όταν ο κινηματογράφος «ζωγραφίζει»…

 Γράφει η Αλεξάνδρα Μπρουντζάκη

Ο κινηματογράφος είναι φιλότεχνος. Λογοτεχνία, μουσική, θέατρο, φωτογραφία αλλά και ζωγραφική είναι βασικά μέσα της έκφρασης του. Η μαγεία του έγκειται στην σύνθεση τους. Ένα από τα ανδραγαθήματα της εβδόμης τέχνης είναι και ο τρόπος ένταξης της ζωγραφικής στην κινηματογραφική αφήγηση. Η μαγική πινελιά που μετατρέπει την τρεχούμενη εικόνα σε ζωγραφική μνήμη. Εν τέλει ο κινηματογράφος πλέον ζωγραφίζει κυριολεκτικά στο κάδρο της μεγάλη οθόνης.

Οι εικαστικές παρεμβάσεις, η χρησιμοποίηση ενός πίνακα ζωγραφικής μέσα στην εξέλιξη της δράσης μιας ταινίας, είναι κάτι σύνηθες από καιρό στις μεγάλες παραγωγές ταινιών. Εκεί, λοιπόν, που ένα νόημα ή ένα συναίσθημα δεν μπορεί να εκφραστεί σε όλο του το βάθος με λόγια ή κινήσεις, η εικόνα παγώνει, γίνεται στατική και η πραγματικότητα εκφράζεται μέσα από την τέχνη της ζωγραφικής, που πάντα λειτουργεί με την αφαίρεση – και σ’ αυτό έγκειται η δύναμή της.

Ο κινηματογράφος ενώνεται με τη ζωγραφική για να αποκρυπτογραφήσει τα πολυπλοκότερα νοήματα και τις δραματικότερες καταστάσεις, να εκμεταλλευτεί τους ποιητικούς κώδικες της ζωγραφικής, όπως είναι ο ρομαντισμός, η πτώση, η απώλεια, η μελαγχολία, η απόγνωση, η τρέλα, το όνειρο, η φαντασία, η ενδοσκόπηση, η φυγή, η ενόραση - η πολλαπλή υπόσταση των πραγμάτων.

Η ένταξη ζωγραφικών αριστουργημάτων στον κινηματογράφο εξυπηρετεί την απόδοση των υπερρεαλιστικών στιγμών και συναισθημάτων που κατακλύζουν τον άνθρωπο, όπως είναι η εσωτερική έκφραση, η απελευθέρωση των ψυχικών δυνάμεων και η κατάργηση του τείχους ανάμεσα στο συνειδητό και το ασυνείδητο, τη λογική και την τρέλα, το γέλιο και την υστερία, το όνειρο και την πραγματικότητα.

Πόσο δηλωτικός του ψυχισμού του Τζόκερ είναι ο «απόκοσμος» χορός του χαρισματικού Χοακίν Φοίνιξ στην ομώνυμη ταινία! Το λιπόσαρκο σώμα του παίρνει περίεργες στάσεις και θυμίζει έντονα τα έργα του Έγκον Σίλε, στα οποία ο καλλιτέχνης απεικονίζει τον εαυτό του. Η απόλυτη εμμονή με την εικόνα του, ο ναρκισσισμός και η σχιζοφρένεια του ζωγράφου τον οδήγησαν στη δημιουργία μιας σειράς έργων όπου η μορφή του καλλιτέχνη αποτυπώνεται σε πολλές παραλλαγές και σε χειρονομίες με εξαιρετικά έντονο ερωτισμό. Στην ταινία παρακολουθούμε τον σχιζοφρενή και αποκλεισμένο από την αδιάφορη κοινωνία, Τζόκερ να ξεσπά σ’ έναν χορό τρομακτικό, γεμάτο τρέλα και απόγνωση, σα να προσπαθεί να βγάλει τον αβάσταχτο πόνο του μέσα από την ίδια του τη σάρκα.

Διαβάστε την συνέχεια στο topontiki