Έλλειμμα ή Περίσσευμα το 2016; Γράφει ο Οικονομολόγος Ph.D Σπύρος Στάλιας

Σύμφωνα με τους διεθνώς ισχύοντες κανόνες των εθνικών λογαριασμών, οι εξισώσεις Υ= C+G+I+(X-M) και Y=C+S+T, θα πρέπει να επαληθεύονται  από τα πραγματικά στατιστικά δεδομένα εκάστου έτους. Όπου Υ= Ακαθάριστο εγχώριο προϊόν,  C= ιδιωτική κατανάλωση G=δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης  I=δαπάνες ιδιωτικού τομέα για τον ακαθάριστο σχηματισμό κεφαλαίου, X=εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών  M=εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, T= οι φόροι επί της παράγωγης και των εισαγωγών και  S=αποταμιεύσεις ιδιωτικού τομέα που προκύπτουν από την σχέση Υ-C-T=S.

Εφ όσον Υ= C+G+I+(X-M) και Y=C+S+T τότε C+G+I+(X-M)= C+S+T και άρα (G-T)+(I-S)+(X-M)=0 που εξ ορισμού ισχύει πάντα και παντού.

Ο όρος  (G-T) εκφράζει το ισοζύγιο του κρατικού τομέα. Αν G>T τότε οι δαπάνες του κράτους είναι μεγαλύτερες από τις εισπράξεις του Τ, και άρα ο κρατικός τομέας τον χρόνο αυτό έκανε έλλειμμα και αν G<T το κράτος έκανε πλεόνασμα τον χρόνο αυτό.

Ο όρος (I-S) εκφράζει το ισοζύγιο του ιδιωτικού τομέα. Αν I>S τότε ο ιδιωτικός τομέας τον συγκεκριμένο αυτό χρόνο δαπάνησε περισσότερα απ ότι εισέπραξε και συνεπώς βρίσκεται σε έλλειμμα και αν I<S τότε ο ιδιωτικός τομέας  έχει πλεόνασμα.

Τέλος ο όρος (X-M) εκφράζει το ισοζύγιο του εξωτερικού τομέα της οικονομίας. Αν X>M τότε έχουμε περίσσευμα και αν X<M θα έχουμε έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών και περίσσευμα οι ξένοι που συναλλασσόμαστε

Από την παράσταση  (G-T)+(I-S)+(X-M)=0 προκύπτει ότι αν ένας τομέας της οικονομίας έχει περίσσευμα τότε τουλάχιστον ένας από τους άλλους δυο θα έχει έλλειμμα. Με όρους αποθεμάτων, αν κάποιος τομέας  θέλει να σωρεύει καθαρό χρηματικό πλούτο τότε κάποιος άλλος τομέας  θα πρέπει να κάνει έλλειμμα. Αποκλείετε και ο τρεις τομείς της οικονομίας να σωρεύουν πλούτο δηλαδή να έχουν πλεόνασμα ταυτοχρόνως.

Τα παρακάτω γραφήματα (σε εκατ ευρώ) εκφράζουν το ισοζύγιο της ελληνικής οικονομίας που προσδιορίζει το ΑΕΠ από το έτος 2004 έως το 2016 και οι παραπάνω εξισώσεις επιβεβαιώνονται από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.

AΕΠ και ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2004-2016

Από τον πινάκα 2 (Η Ελλάδα με Αριθμούς, ΕΛΣΤΑΤ Απρίλιος 2017)  έχουμε τα εξής  δεδομένα για το 2016  σε εκατ. Ευρω:175,5 =ΑΕΠ, 124,0=C, 34,5=G, 18,4=I και -1,2=(X-M), S=26,0 και T=25,7 που είναι φόροι που παρήχθησαν το 2016, φόροι επί της παραγωγής και των εισαγωγών.

Κατά συνέπεια το έλλειμμα, (G-T)= -8,8, του δημόσιου τομέα, χρηματοδότησε το περίσσευμα,  (S-I)= +7,6, του ιδιωτικού τομέα  συν το περίσσευμα, (M-X)=+1,2, του εξωτερικήoυ τομέα έως το τελευταίο ευρώ και οι παράστασεις (G-T)+(I-S)+(X-M)=0  ή (G-T)=(S-I)-(M-X) ικανοποιούνται πλήρως.

Αν πάμε τώρα στον πινάκα 11, της ίδιας έκδοσης, που αναφέρεται στα κύρια μεγέθη της Γενικής Κυβέρνησης, εκεί βλέπουμε ότι η Κυβέρνηση όχι μόνον δεν έχει πρωτογενές έλλειμμα αλλά έχει περίσσευμα και μετά την πληρωμή των τόκων.

Ειδικότερα, αν από τα έσοδα 87,4 δις ευρώ, αφαιρέσουμε τις πρωτογενείς  δαπάνες 80,5, η Γενική Κυβέρνηση έχει πλεόνασμα 6,9 δις ευρώ, και αν από αυτό το ποσό αφαιρέσουμε τους τόκους ύψους 5,6, που πληρωθήκαν, η Γενική Κυβέρνηση έχει ένα πλεόνασμα 1,3 δις ευρώ.

Αυτό το περίσσευμα δεν ικανοποιεί  την εξίσωση μας (G-T)+(I-S)+(X-M)=0 που προσδιορίζει το ΑΕΠ. Δηλαδή δεν έχουμε αύξηση του ελλείμματος του ιδιωτικού τομέα για να χρηματοδοτήσει το περίσσευμα του δημόσιου τομέα, ούτε αύξηση των εξαγωγών που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν το περίσσευμα του δημόσιου τομέα. Και οι δυο τομείς είχαν πλεόνασμα  όποτε κατ ανάγκη η Γενική Κυβέρνηση θα πρέπει να έχει έλλειμμα. Με άλλα λόγια δεν μπορεί και οι τρεις τομείς της οικονομίας να έχουν περίσσευμα ταυτοχρόνως.

Η ΕΛΣΤΑΤ άμεσα θα πρέπει να προβεί σε διευκρινήσεις για να μας διαφωτίσει. Έχουμε έλλειμμα ή περίσσευμα το 2016 ή τέλος πάντων τι συμβαίνει με τους  πίνακες 2 και 11. Κάτι μας διαφεύγει;

spyridonstalias@hotmail.com

*Ο Σπύρος Στάλιας είναι οικονομολόγος Ph.D και επικεφαλής του Τομέα Οικονομίας του ΕΠΑΜ